تاریخچه مس و ظروف مسی در استان زنجان
مس و تولید ظروف مسی پیشینه دیرینه‌ای در استان زنجان دارد و قدمت استفاده از مس براساس مدارک و شواهد باستان‌شناسی به 9 هزار و 500 سال قبل از میلاد می‌رسد. تا پیش از هزاره پنجم قبل از میلاد این فلز به صورت خالص به کار می‌رفته است.یکی از تکنیک‌های استان کنده‌کاری روی ظروف به ویژه در سینی‌ها و دیس‌های مسی بوده که در مجالس و مهمانی‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفت.
هم اکنون با توجه به رویکرد دوباره به استفاده از ظروف مسی و دیگر ظروف مسی نه تنها در کشور، بلکه در آسیای میانه و کشورهای اروپایی، اکنون این هنرصنعت پس از 2 دهه افول به دلیل ورود ظروف روی و پلاستیکی، جان تازه‌ای گرفته است و از شیوه‌های نوینی برای تزئینات روی ظروف مسی در شهر زنجان مانند حکاکی و قلمزنی استفاده می‌شود. مدیرکل سازمان میراث فرهنگی و معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان در گپ و گفتی با همشهری در این باره توضیح می‌دهند.
مدیرکل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان با اشاره به رشد بی‌نظیر محصولات مسی در استان می‌گوید:زنجان جزو استان‌های فعال در تولید محصولات و ظروف مسی است و بعد از تهران و اصفهان بیشترین فروشگاه صنایع‌دستی را دارد. «یحیی رحمتی» می‌افزاید: در سا‌ل‌های 88 و 89، تنها 19مسگر در کارگاههای مسگری زنجان فعالیت داشتند و امسال این تعداد به 600 نفر رسیده است که به صورت مستقیم در این صنعت با ارائه تسهیلات از سوی دولت و سرمایه‌گذاری‌های کوچک و خرد برای ایجاد کارگاههای تولید محصولات مسی اشتغال زایی و درآمدزایی می‌کنند.
وی تأکید می‌کند: ملیله، چاقو، ظروف مسی و چاروق زنجان به دلیل انحصاری بودن در کشور زبانزد و بی‌رقیب است. علاوه بر آن زنجان جزو 4 استان برتر تولیدات و محصولات کاربردی صنایع دستی است. معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان هم اشاره‌ای به دلایل رشد صنعت مس می‌کند و می‌گوید: با تمایل مردم به استفاده از ظروف مسی، روی کار آمدن مسگران جدید و سرمایه‌گذاری بخش‌های خصوصی، از سال 92 مس زنجان رشد زیادی داشته و هم اکنون 500 کارگاه بزرگ و کوچک در زمینه طراحی و تولید این محصول فعالیت و با یکدیگر رقابت می‌کنند.
« «محمود علی‌محمدی» با بیان این‌که در استان محصولات مسی بازار خوبی دارند، می‌گوید: در حال حاضر هنرمندان عرصه مسگری علاوه برکنده‌کاری که هنر مختص استان است توانسته‌اند از تکنیک‌های قلمزنی، برجسته‌کاری و حکاکی اصفهان و شیراز و سبک خراش روی محصول که از تکنیک‌های استان کرمان است استفاده کنند.
رحمتی به افزایش تعداد فعالان صنعت مسگری استان زنجان اشاره کرد و گفت: وضعیت مس زنجان رضایت‌بخش است و از ۱۸ صنعتگر در این عرصه در سال ۸۹، به بیش از ۹۵۰ صنعتگر در اواخر سال گذشته رسیده که رشد بسیار خوبی است.