یک سال انفعال کشورهای عربی در برابر رژیم صهیونیستی 

حالا یک سال از آغاز طوفان الاقصی می گذرد. صهیونیست ها از شمال تا جنوب و از جنوب تا شمال نوار غزه را بارها بمباران کرده اند سوریه عراق لبنان یمن و حتی کرانه باختری از زیر بمباران و موشک های صهیونیست ها در امان نمانده اند و علاوه بر به شهادت رساندن بیش از ۴۲ هزار فلسطینی نتانیاهو از لبنان و سایر کشورها نیز قربانی می گیرد.

تاکنون رژیم صهیونیستی کنسولگری ایران در دمشق را مورد هدف قرار داده رهبر سیاسی حماس را در خاک ایران ترور کرده از طریق عملیات پیجرها در لبنان جان سفیر ایران را به خطر انداخته و حالا در آخرین خبرها دیده می شود که به بیمارستان صحرایی ایران در مرز سوریه و لبنان حمله داشته است.

ایران اگرچه در جریان جنگ غزه چند مرتبه مورد هدف عملیات های رژیم صهیونیستی قرار گرفته اما منفعل ننشسته و در نهادهای بین الملل اعتراضات و شکایت های خود را پیگیری می کند و به علاوه با دو مرتبه حمله مستقیم موشکی آن هم از داخل خاک خودش سران رژیم را در اتاق فکر محصور کرده است.  

لذا ایران نشان داده تنها به شیوه های دیپلماتیک محکوم کردن و دادن چند بیانیه اکتفا نمی کند و در صورت لزوم تمام قد در مقابل جنایت و ظلم نسبت به جهان اسلام ایستاده است. این حالی است که دیگر کشورهای اسلامی و به خصوص اعراب تا کنون اقدام خاصی را در جهت حمایت از فلسطین انجام نداده اند. اگرچه طوفان الاقصی باعث شده موضوعاتی از جمله عادی سازی روابط برخی از کشورهای عربی با اسرائیل تا حد زیادی به محاق رود اما این کشورها در خصوص انجام اقدامات لازم برای محکومیت و مهار اسرائیل بسیار منفعلانه رفتار کرده اند. 

احمد فاطمی نژاد تحلیلگر مسائل بین الملل در گفت وگو با گیلونا با اشاره به مواضع کشورهای غربی و عربی نسبت به رژیم صهیونیستی پس از گذشت یک سال از جنگ غزه اظهار کرد: در ابتدای طوفان الاقصی ذهنیت ها نسبت به فلسطین بین کشورهای غربی منفی شد و به صورت یکجانبه فلسطین را محکوم کردند. اما به مرور زمان رفتار خشونت آمیز و ضد حقوق بشری نتانیاهو باعث شد توجه بیشتری به فلسطینی ها شود و محکومیت گسترده علیه رژیم حتی از سمت کشورهای غربی انجام شود. تغییر اساسی در رفتار کشورهای عرب نسبت به مسئله فلسطین این بود که توافق ابراهیم به حاشیه رفت و کشورهای عربی نسبت به مسئله فلسطین حساس تر شده و عملا به این نتیجه رسیده اند که تا وضعیت فلسطین مشخص نشود مواردی مانند آغاز رسمی روابط با تل آویو عملا موضوعیت ندارد. 

وی با اشاره به اینکه اکنون کشورهای عرب و کشورهای غربی بر پذیرش راهکار دو دولت مصرتر شده اند اضافه کرد: راهکار دو دولت مستقل حدود سه دهه است که برای منازعات فلسطین مطرح است و بازیگران بین المللی سازمان ملل نهادهای موثر بسیاری از کشورهای همسایه کشورهای عربی و حتی خود فلسطین بر آن تاکید می کنند و حتی برخی از کشورها به طور یکجانبه به شناسایی کشور فلسطین اقدام کرده اند. تلاش هایی هم شده تا فلسطین به عنوان یک کشور به عضویت سازمان ملل درآید. لذا گام هایی در مسیر اجرایی شدن این راهکار پرسابقه برداشته شده است. اما مسئله این است که رژیم صهیونیستی این طرح را نمی پذیرد چون باید از یک سری سرزمین های تحت اشغال خود عقب نشینی کند و این برای گروه های افراطی صهیونیستی قابل پذیرش نیست. 

عضو هیات علمی گروه روابط بین الملل دانشگاه فردوسی ادامه داد: اساس راهکار دودولتی بازگشت اسرائیل به مرزهای پیش از ۱۹۶۷ است و برای تحقق این امر باید اکثر سرزمین های اشغالی که اکنون تحت کنترل رژیم هستند تخلیه شود. همچنین باید شهرک سازی های صهیونیستی در کرانه باختری جمع شود و صهیونیست های ساکن در آن ها اخراج شوند. در قالب این طرح بسیاری از کارها باید انجام شود اما اسرائیل تمرد می کند. مهم تر از همه اینکه الان رژیم در جنگ دست بالا را دارد و فکر می کند بدون توجه به چنین طرحی می تواند کارش را پیش ببرد. لذا به نظر من مهم ترین مانع تحقق دودولتی خود صهیونیست ها هستند.

فاطمی نژاد با اشاره به تلاش کشورهای مختلف و مجامع بین الملل برای پایان دادن به جنگ در خصوص علت ناکارآمدی این اقدامات عنوان کرد: تحقق شیوه های مسالمت آمیز نیازمند لوازم و ابزارهایی است. مثلا یکی از این شیوه ها استفاده از راهکارهای مرتبط با نهادهای بین المللی مثل سازمان ملل است اما مهم ترین مانع در این زمینه این بوده که اغلب قطعنامه های سازمان ملل در مسیر کاهش منازعه از سوی آمریکا وتو شد. شیوه دیگر میانجی گری است. کشورهای غربی قطر و مصر در این زمینه تلاش هایی داشتند اما میانجی گری هم شروط خودش را دارد. مثلا طرفین منازعه باید کم وبیش میانجی و راهکارهای آن را بپذیرند احساس کنند که ادامه جنگ برایشان پرهزینه و پایان دادن به منازعه برایشان سودمندتر است. در هر صورت میانجی گری های انجام شده بین فلسطین و اسرائیل تا کنون نتیجه ای نداشته است. 

وی افزود: اما مهم ترین مسئله ای که باعث تداوم منازعه و ناکامی راه های مسالمت آمیز دیپلماتیک بوده این است که رژیم صهیونیستی فراتر از اهداف این منازعه دغدغه هایی را دارد که کار پایان دادن به جنگ را دشوار می کند. از آن گذشته تاکنون هیچ یک از دو طرف به اهداف اصلی خود از جنگ نرسیده اند. طبیعتا حماس از عملیات طوفان الاقصی و ضربه به رژیم و گروگان گرفتن بخشی از شهروندان صهیونیستی اهدافی دنبال می کرد که اسرائیل هنوز با آن اهداف و امتیازات موافقت نکرده است. از طرف دیگر رژیم به دنبال آزادی گروگان هاست بدون اینکه برای آتش بس تعهد بدهد لذا حماس هم برای آزادی گروگان ها موافقت نکرده است. با توجه به اینکه این اهداف تحقق پیدا نکرده و چالش های عملیاتی سازی آن ها همچنان وجود دارد بالتبع منازعات ادامه و گسترش می یابد. 

این تحلیلگر مسائل بین الملل با اشاره به اینکه طوفان الاقصی دوباره مسئله فلسطین و حقوق فلسطینی ها را برجسته و آن را به دستور کار بین المللی تبدیل کرد و در کانون توجهات مجامع بین المللی قرار داد گفت: اکنون افکار عمومی جهانی نسبت به مسئله فلسطین حساس شده است. برای اولین مرتبه حرکت هایی را به صورت گسترده به منظور حمایت از فلسطین داشتیم که پیمان ابراهیم را به حاشیه برده است. این پیمان می توانست ضربه بزرگی به حقوق فلسطینی ها بزند. اما از طرف دیگر طوفان الاقصی به رژیم صهیونیستی بهانه ای برای اقدامات خشونت آمیز و ضد حقوق بشری تخریب گسترده غزه حمله به لبنان و سوریه ضربه به گروه های مقاومت و دریافت کمک های گسترده از کشورهای غربی داد. 

این تحلیلگر مسائل بین الملل ادامه داد: بر اساس این دستاوردها و هزینه ها احتمالا حرکت هایی که حماس بخواهد در آینده انجام دهد بیشتر باید در ضربه زدن به نظامیان متمرکز باشد. حماس باید از قربانی کردن گروه های گسترده خصوصا غیرنظامیان حتی اسرائیلی ها بپرهیزد زیرا این موارد باعث محکومیت هایی برای این گروه نظامی می شود. در واقع درخصوص مناقشات اسرائیل و فلسطین معتقدم مبارزه طولانی و پیوسته موثرتر از حرکت های شدید ناگهانی است زیرا هزینه بالایی را برای فلسطینی ها در پی ندارد.

انتهای پیام