دست پر ایران – گیلونا

به گزارش گیلونا اعتماد نوشت: به دنبال حمله تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی به برخی مراکز نظامی ایران در استان های تهران و خوزستان و ایلام که در شنبه شب ۵ آبان ماه انجام شد گمانه زنی ها در خصوص چشم انداز و آینده معادلات منطقه افزایش یافته است. به ادعای برخی تحلیلگران اقدام تجاوزکارانه تل آویو که منجر به شهادت ۴ نفر از نیروهای پدافند هوایی ارتش و یک غیرنظامی شد می تواند نشان دهنده فصل تازه ای در معادلات خاورمیانه قلمداد شود؛ فصلی که در قابش ایران و اسراییل از منطقه خاکستری خارج شده و ماجراجویی در سایه را کنار گذاشته اند. برخی دیگر از ناظران در این زمینه ادعای متفاوت تری را طرح کرده و می گویند تهران ممکن است با هدف کاهش تنش ها به گزینه های متعددی که در اختیار دارد متوسل شده و بدین معنا با اجتناب از پاسخ تلافی جویانه به تحرکات متجاوزانه اخیر رژیم اسراییل؛ از این اقدام تل آویو به عنوان اهرم فشار برای تحقق آتش بس و توقف جنایات این رژیم در غزه و لبنان بهره برداری کند؛ در قاب این تحلیل فرض بر آن است که ایران با توسل به ظرفیت های بالقوه و بالفعل خود در عرصه دیپلماسی و همچنین با تکیه بر اهرم های تعریف شده در ساختار حقوق بین الملل و همصدایی با همسایگانش در حاشیه خلیج فارس و خاورمیانه برای تحقق گزاره فوق بسترسازی کند. این در حالی است که دیگران بر این باورند که این احتمال نیز وجود دارد ایران به منظور حفظ بازدارندگی خود دست به اقدامی تلافی جویانه بزند. این گروه مدعی اند در صورتی که تهران گزینه پاسخ را انتخاب کند رویارویی ها در منطقه تشدید شده و خاورمیانه می تواند در آستانه جنگی تمام عیار قرار بگیرد.به این بهانه روزنامه اعتماد با حشمت الله فلاحت پیشه عضو پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و رضا نصری کارشناس مسائل بین الملل گفت وگو کرده است. رضا نصری در رابطه با ارزیابی پاسخ احتمالی ایران فارع از اینکه دست به اقدامی تلافی جویانه خواهد زد یا سیاست صبر استراتژیک را با هدف پایان جنگ در غزه لبنان دنبال خواهد کرد بر این باور است که رسیدن کشورهای منطقه و همچنین قدرت های فرامنطقه ای به این درک که تهران به دنبال ایجاد ثبات و امنیت در خاورمیانه است تا بتواند مسیر توسعه را ادامه دهد مانع از خطای محاسباتی این بازیگران خواهد شد.فلاحت پیشه اما از زاویه ای دیگر گزاره پاسخ احتمالی ایران را ارزیابی و آن را فرصتی مغتنم در جهت تحت فشار قرار دادن مشخصا ایالات متحده و اسراییل به منظور پایان دادن به جنایات تل آویو در غزه و لبنان ذیل یک توافق منسجم و دایمی تبیین کرده است.

مشروح گفت وگوها در ادامه می آید.

رضا نصری: امریکا و اسراییل نباید قدرت امنیتی ایران را نادیده بگیرند/ تهران حق پاسخ دارد توپ در زمین واشنگتن است

رضا نصری در پاسخ به سوال نخست «اعتماد» در باب پاسخ احتمالی ایران به اسراییل گفت: ابتدا باید تاکید کرد که ایران حق دارد – طبق ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد – به تجاوز نظامی رژیم اسراییل پاسخ دهد. در این صورت پاسخ ایران «تلافی جویانه» نیست بلکه در چارچوب و قاموس حقوق بین الملل «دفاع مشروع» تلقی می شود. ضمن اینکه حمله تجاوزگرانه اسراییل – فارغ از اینکه نقض حاکمیت ایران بوده – منجر به شهادت چند افسر نظامی ایران شده و این موضوعی نیست که تهران به سادگی از آن چشم پوشی کند. بنابراین باید اصل را بر این قرار داد که ایران مجاز است از حق دفاع مشروع خود استفاده کند. حال اگر هدف ایالات متحده امریکا و سایر حامیان اسراییل این است که مانع پاسخ ایران شوند باید بتوانند ایران را قانع کنند که از حق خود صرف نظر کند. این هدف نیز با تهدید و زورگویی محقق نخواهد شد. ایران تنها زمانی از این حق خود صرف نظر خواهد کرد که امنیت و منافع آن از راهی غیر از پاسخ نظامی تامین شود.

این کارشناس مسائل بین الملل در پاسخ به این سوال «اعتماد» مبنی بر اینکه ممکن است تهران در ازای برقراری صلح در غزه و لبنان از سیاست صبر استراتژیک پیروی کند یا خیر نیز پاسخ داد: بدون شک ایران پیش از آنکه به حق دفاع مشروع خود متوسل شود تمامی جوانب را به دقت مدنظر خواهد گرفت. اما تقابل نظامی اخیر میان ایران و رژیم اسراییل باید یک حقیقت را نیز برای اسراییل و حامیانش روشن کرده باشد و آن اینکه ایران نه تنها از نظر نظامی توانایی دفاع از خود را دارد بلکه قدرت هدف گیری و ضربه زدن به اسراییل را نیز داراست و در صورت نیاز اراده لازم برای استفاده از نیروی نظامی خود را نیز خواهد داشت.

به عبارت دیگر ایران امروز نه ایران دوران قاجار است که نسبت به حاکمیت و تمامیت ارضی خود بی تفاوت باشد و نه ایران دوران پهلوی که عزت و جایگاه خود را در تامین منافع امریکا در منطقه تعریف کند. ایران امروز کشوری است که برای دفاع از شأن و جایگاه خود هم هشت سال با قدرتمندترین ارتش منطقه جنگیده و یک وجب از خاک خود را از دست نداده است هم با گروه های مسلح تروریستی مانند داعش جنگیده و از تعرض آنها به خاک خود جلوگیری کرده هم تنها کشوری است که در نیم قرن اخیر به یک پایگاه نظامی امریکا (عین الاسد) حمله کرده و هم سامانه گنبد آهنین اسراییل را – با وجود حمایت های گسترده امریکا و کشورهای غربی و مجهز بودن رژیم اسراییل به سلاح هسته ای – خنثی و صدها موشک به خاک آن شلیک کرده است. در نتیجه جدا از اینکه چه کسی رییس جمهور امریکا شود یک ماجراجویی دیگر از سوی اسراییل تنها به مثابه نادیده گرفتن تغییر ماهیت و توان ایران و به تبع یک خطای محاسباتی خواهد بود. این موضوعی است که دولت و دستگاه دیپلماسی ایران باید به کشورهای حامی اسراییل تفهیم کنند.

در حقیقت امریکا دولت های غربی و کشورهای عرب منطقه باید به این درک برسند که ایران پس از چهل سال تلاش به بلوغ رسیده از نظر امنیتی احساس اطمینان می کند و به دنبال ثبات در منطقه است تا بتواند به رشد و توسعه اقتصادی خود بپردازد. رسیدن به چنین درکی از اشتباهات محاسباتی آنها جلوگیری خواهد کرد.

نصری در رابطه با انتشار گمانه زنی هایی مبنی برای انجام رایزنی ها در جهت برقراری آتش بس در غزه و لبنان توسط میانجیگران و تلاش های احتمالی واشنگتن برای متقاعد کردن ایران به این بهانه و با هدف انصراف ایران از هرگونه پاسخ احتمالی معتقد است برقراری یک آتش بس دایمی در غزه و لبنان می تواند عاملی باشد که ایران را از پاسخ نظامی به اسراییل منصرف کند. منتها این آتش بس باید با درک این واقعیت همراه باشد که دیگر نمی توان ملاحظات امنیتی جایگاه ایران در نظم جدید منطقه و منافع ملی آن را نادیده گرفت. این کارشناس حقوق بین الملل در پاسخ به سوال «اعتماد» در این باب که گزاره تن دادن تل آویو به آتش بس احتمالی با وجود ادعاهای این رژیم مبنی بر کسب پیروزی هایی در رویارویی با حزب الله چقدر محتمل است گفت: معتقدم که اسراییل – برخلاف ادعاهای تبلیغاتی خود – در دستیابی به اهدافش در غزه و لبنان ناکام بوده است. در یک سال گذشته نه موفق شده حماس را از میان بردارد و نه توانسته حزب الله لبنان را به طور موثر و جبران ناپذیر تضعیف کند. آنچه اسراییل طی این یک سال به دست آورده انزوای بین المللی توقف روند عادی سازی روابط با عربستان سعودی و دیگر کشورهای عربی و از بین رفتن روایت و تصویری است که تلاش کرده طی چند دهه گذشته در افکار عمومی جهان – به ویژه در غرب – برای خود ایجاد کند. علاوه بر این روند مهاجرت به اسراییل در این مدت متوقف شده اقتصاد آن آسیب دیده و با مشکلات داخلی فراوانی روبه رو شده است. به همین دلیل دیر یا زود مجبور به پذیرش آتش بس خواهد شد. هر قدر آتش بس دیرتر برقرار شود دامنه و عمق مشکلاتی که به آنها اشاره شده بیشتر خواهد شد. در حقیقت نتانیاهو اسراییل را در شرایطی قرار داده که از آن هیچ پیروزی واقعی و پایداری به دست نخواهد آمد. به همین دلیل حتی در میان دیگر سیاستمداران اسراییلی و در جامعه نیز با انتقادات شدیدی مواجه شده است. سرمایه سیاسی نخست وزیر برای تداوم جنگ نیز در حال اتمام است.

نصری در رابطه با سوال پایانی «اعتماد» در باب ارزیابی معادلات آینده خاورمیانه با در نظر گرفتن بدترین سناریو یعنی رویارویی فراگیر تهران و تل آویو و همچنین بازیگری ایالات متحده در میانه تنش های دو طرف و گزاره مهم ماراتن انتخابات در امریکا و تاثیرپذیری موقعیت دموکرات ها از تشدید تنش ها در منطقه پاسخ داد: ایالات متحده در فصل انتخابات قرار دارد و عملا در وضعیت «بی دولتی» به سر می برد. آقای بایدن به پایان عمر سیاسی خود نزدیک شده و نفوذ و اعتبار لازم برای تاثیرگذاری بر تصمیمات اسراییل را ندارد. از این رو لابی های اسراییلی و شخص نتانیاهو عملا هدایت سیاست خارجی امریکا را تا حدود زیادی در دست گرفته اند. این شرایط با روی کار آمدن دولت جدید در واشنگتن تغییر خواهد کرد. در آن زمان باید دید رییس جمهور جدید تا چه حد توقف یا ادامه جنگ را به نفع ایالات متحده و اهداف سیاست خارجی خود ارزیابی خواهد کرد.

حشمت الله فلاحت پیشه: اسراییل با چالش جدی امنیتی روبه رو است

فلاحت پیشه در پاسخ به این سوال که ایران چگونه می تواند از گزینه های پیش روی خود برای پاسخ به تل آویو به عنوان اهرمی در جهت تحت فشار قرار دادن این رژیم به منظور پایان درگیری ها در غزه و لبنان استفاده کند گفت: در ابتدا باید بگویم مساله برون رفت از بحران فلسطین را در قالب یک رویکرد واقع گرایانه تحلیل می کنم. آنچه در این تحلیل واقع گرایانه دارای اهمیت است موضوع توازن در جنگ و مهم تر از آن حفظ منافع ملی جمهوری اسلامی ایران است. به اعتقاد من جریان رادیکالی در اسراییل تلاش دارد تا جنگ را به خاک ایران بکشاند چراکه می خواهد آسیب پذیری های امنیتی حاکم بر سرزمین های اشغالی و مرز این بازیگر را بدین گونه به حاشیه برده و کمرنگ جلوه دهد. شاهد بودیم که در دو عملیات اخیری که در تل آویو انجام شد ده ها سرباز اسراییلی کشته شدند. این آمار فقط برای یک عملیات است در جریانش کامیونی نظامیان این بازیگر را هدف قرار داده و کشته است. گفتنی است این تعداد بیش از کل تلفاتی است که اسراییلی ها مدعی بودند با حمله تجاوزکارانه بیش از ۱۴۰ جنگنده به تهران تحمیل کرده اند. چنین تحولاتی در سرزمین های اشغالی نشان دهنده عمق آسیب پذیری این رژیم است. از سوی دیگر شاهد بودیم که در طول یک هفته اخیر به صورت میانگین روزانه ده سرباز اسراییلی کشته و ده ها نفر دیگر مجروح و معلول شده اند. چنین آسیب پذیری در تاریخ اسراییل بی سابقه است. البته این کشتار جدا از آن شبح جنگی است که بر سر این رژیم سنگینی می کند. مردم اسراییل مسلح ترین مردم در سراسر جهان هستند؛ چراکه تقریبا تمام شهروندان اسراییلی به دلیل عدم امنیت با خود اسلحه حمل می کنند از طرفی تقریبا هر روز آژیر قرمز در شهرهای اسراییل به صدا در می آید. تمامی این گزاره ها نشان می دهد که مردم از رویکرد و سیاست های جریان حاکم بر کابینه اسراییل و از جنگ خسته شده اند. مصاحبه دو روز گذشته وزیر دفاع این رژیم این درماندگی را نشان داد. او طی این مصاحبه اظهار کرد که تل آویو باید به توافقات دردناک تن دهد؛ برای اینکه این بازیگر بتواند هم امنیت را به سرزمین های اشغالی بازگرداند و هم برای آزادی اسرا بسترسازی کند. او همچنین تاکید کرد که تحولات یک سال اخیر نشان داده است که جنگ برای این رژیم امنیت نمی آورد. این واقعیتی است که وجود دارد. اما از سوی دیگر یک جریان حریدی در اسراییل حاکم است که باور دارد اسراییل درگیر یک جنگ ایدئولوژیک است. از همین رو این گروه تلاش دارد تا عملا یک جنگ آخرالزمانی راه بیندازد. من معتقدم ایران نباید در دام این توطئه بیفتد. اسراییلی ها هم در سرزمین های اشغالی و هم در درون مرزهای خود با چالش های امنیتی بی شماری مواجه هستند. به باورم در طول زمان در این رژیم صداهای آتش بس و صلح بلندتر خواهد شد. البته که گاهی این جریان افراطی این صداها را تحت الشعاع یک عملیات خارجی اطلاعاتی- نظامی قرار می دهد. به عنوان مثال حملاتی که علیه خاک ایران صورت گرفت یا عملیات ترور و به شهادت رساندن برخی چهره های ارشد و فرماندهان حماس و حزب الله و اقداماتی از این دست برقراری صلح و آتش بس را به حاشیه راند. به عبارتی دیگر در شرایط کنونی فشارها بر نتانیاهو جهت برقراری صلح و پذیرش آتش بس افزایش یافته است. به گونه ای که جریان های آخرالزمانی روز به روز بیشتر در حاشیه قرار می گیرند. من اعتقاد دارم جمهوری اسلامی ایران باید از این فرصت نهایت استفاده را داشته باشد و یک ساز و کار بین المللی برای پایان جنگ تعریف کند.

فلاحت پیشه در رابطه با چگونگی مدیریت فشارهای افکار عمومی مبنی بر پاسخ تلافی جویانه ایران به اقدام اخیر اسراییل معتقد است: متاسفانه گروه ها و چهره هایی در ایران از جنگ حمایت می کنند که روی بی رحم و خشن جنگ را لحاظ نکرده و آسیب مالی ناشی از رویارویی به آنها تحمیل نمی شود. این جریان ویژه در عرصه رسانه ای فشارهایی را بر سیاستمداران و نظریه پردازان دلسوز درون کشور اعمال می کنند. در همین راستا معتقدم در شرایط کنونی ایران نباید خود را شریک آسیب پذیری های امنیتی اسراییل کند. به همین دلیل من اعتقاد دارم حقیقتی که امروز وجود دارد این است که اسراییل درگیر چالش های جدی است. تنش ها به درون خانه های اسراییلی ها رسیده است.پس اجازه ندهیم که افراطیون صهیونیست برای کمرنگ جلوه دادن شکست ایدئولوژیک خود جنگ را به درون خانه های ایرانیان بکشانند.

فلاحت پیشه در ادامه این گفت وگو در رابطه با این موضوع که آیا تل آویو قصد دارد جبهه جنگ در منطقه را تغییر دهد و اساسا چه اهدافی را از تشدید درگیری ها طی ماه های اخیر دنبال می کند گفت: واقعیتی که اکنون وجود دارد این است که اسراییل با جریانی دچار جنگ شده که بخشی از آن گروه های مقاومت هستند و بخشی دیگر ایران. زمانی که توازن و تقابل را ارزیابی می کنید باید تمامی این موارد لحاظ شود. ما شاهد هستیم که تلفات اسراییل در چند هفته اخیر چند برابر میانگین تلفات در هفته های قبل از آن بوده است. من معتقدم همان ضرباتی که به اسراییل در لبنان و فلسطین وارد می شود جدا از هزینه های تحمیل شده به این بازیگر در رویارویی کنونی تهران و تل آویو نیست.

این عضو پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس در پاسخ به سوال «اعتماد» مبنی بر اینکه چقدر احتمال دارد حمله رژیم اسراییل به برخی مواضع ایران رویکری موقتی و صرفا با هدف خدشه وارد نشدن به فرآیند انتخابات امریکا که مدت زمان کمی تا برگزاری آن باقی مانده است صورت گرفته باشد تاکید کرد: اسراییل سعی کرد رادارهای ایران را هدف قرار دهد به این دلیل که حملات آتی را در نظر دارد. اما من اعتقاد دارم که اگر ایران جبهه جنگ را یک جبهه گسترده بداند آن زمان توازن به گونه ای قابل تفسیر است که خود نظامیان اسراییلی را به ستوه آورده است. شاهد بودیم که وزیر دفاع اسراییل از ناتوانی در برقراری امنیت صحبت می کند. 

انتهای پیام