قوانین کوهنوردی کدامند؟

در منابع مختلف از فهرستهای گوناگونی به عنوان قوانین کوهنوردی یاد شده است که هر یک از جنبه ای به این ورزش نگریسته اند. در ادامه به تشریح دو مورد از این نگاشته ها که بر اساس تجارب و تحقیقات به دست آمده، می پردازیم.

قوانین طلایی برای کوهنوردان تازه کار

این سری از قوانین کوهنوردی توسط فدراسین بین المللی سنگنوردی و کوهنوردی ارایه شده و به ارایه پیشنهادات کلی برای راهنمایی افراد تازه کار و کم تجربه اشاره دارد:

قبل از عزیمت به کوهستان

• اهداف و سطح فعالیت های خود را بر اساس شرایط واقعی سلامت و آمادگی جسمانیتان انتخاب کنید. با خودتان صادق باشید.
• هر گونه بیماری مزمن می بایست به شکل صحیح درمان شود. از تامین مقدار مناسب داروهایی که به شکل منظم استفاده می شوند و برای انجام برنامه کافی هستند، اطمینان حاصل کنید.
• اگر به سلامتی تان شک دارید، با پزشک مشورت کنید.
• هرگونه تجهیزات پزشکی شخصی مورد نیاز را تامین کرده و استفاده آن را قبل از مراجعه به کوهستان بیاموزید. بیمه سفر و سلامت خود را مطابق فعالیت های برنامه ریزی شده تنظیم کنید.

قبل از رفتن به برنامه

• پیش بینی هواشناسی محلی، توصیه های محلی در مورد مسیرها و محدودیت های زمانی را در نظر بگیرید.
• مقصد سفر، مسیر، زمان بازگشت مورد انتظار و سایر اطلاعات را ثبت کنید.
• تجهیزات را فراموش نکنید. غذا و نوشیدنی کافی، لباس کوهنوردی مناسب، تجهیزات اساسی برای شرایط اضطراری، جعبه کمکهای اولیه، عینک آفتابی، کلاه و…
• شماره تلفن امداد محلی را یادداشت کنید.

در طول برنامه

• در 30 دقیقه اول برنامه به آرامی حرکت کنید تا بدن به خوبی گرم شود.
• در صورت امکان هر 2-3 ساعت یک بار غذا بخورید و مایعات بنوشید. باید کمی غذا بخورید و مایعات زیاد مصرف کنید، حتی اگر گرسنه و تشنه نباشید. یک رژیم غذایی غنی از کربوهیدرات های پیچیده (بیسکوییت، پاوربار و غیره) مصرف کنید. از مصرف الکل پرهیز کنید.
• ذخایر بدنی کودکان و سالمندان کمتر از بزرگسالان است. آنها در مقایسه با بزرگسالان به استراحت، نوشیدن و غذای بیشتر نیاز دارند.
• با توجه به امکان، در ارتفاع بالای 2500-3000 متر، ارتفاع خواب را بیش از 300-500 متر افزایش ندهید. علاوه بر این، به ازای هر سه روز کوهنوردی، یک شب اضافی را در همان ارتفاع سپری کنید. در صورت امکان در بالاترین نقطه صعود شده نخوابید و برای استراحت به ارتفاع پایینتر بازگردید.

در صورت بروز اتفاقات

• در صورت خراب شدن هوا، ارتفاع کم کنید و از قلل، خط الراسها، تیرهای برق و درختان فاصله بگیرید. در غارهای کوچک و زیر قسمتهای معلق (مانند طاقچه ها و نقاب ها) پناه نگیرید.
• افراد آسیب دیده یا بیمار را نباید تنها گذاشت.(نکته: عدم آشنایی زبانی یک عامل خطر است! شخصی که در کنار فرد بیمار می ماند باید با وی صحبت کند.) درمان لازم را انجام داده و از فرد آسیب دیده در برابر سرد شدن بیشتر محافظت نمایید. در موارد مهم درخواست کمک کنید.
• اگر کسی در هر نقطه از سفر احساس خوبی ندارد، به سرعت در مورد نحوه بازگشت فکر کنید(!) اگر در ارتفاع بیمار شده اید، علائم آن به خاطر ارتفاع خواهد بود مگر اینکه خلاف آن اثبات شود. بالاتر نروید، اگر حالتان بدتر شد بلافاصله ارتفاع کم کنید.
• در مورد موقعیت واقعی خود بر روی نقشه یا جی پی اس دقت کنید. آگاهی از موقعیت صحیح به شما کمک می کند تا در مورد اضطراری و نجات سریعا موقعیت یابی کنید.

منبع:

سه قانون طلایی برای کوهنوردی

در بین قوانین کوهنوردی ارایه شده در منابع مختلف سه قانون طلایی نیز جای دارد که در ادامه به آن اشاره میشود:

قانون اول – همیشه دورتر از چیزیست که به نظر میرسد.

پیمایش در مسیرهای دورافتاده می تواند بسته به شرایط مختلف آب و هوایی 8 الی 12 ساعت به طول بیانجامد. بسته به منطقه و درجه سختی برنامه، بعضی از برنامه های میتوانند شامل قسمتهای فنی مانند برف و یخ و … باشند. به این شرایط حمل کوله 12 کیلوگرمی و بیشتر را نیز اضافه کنید.

شرایط آب و هوایی نامساعد هنگام پیمایش و نیاز به کمپ زدن در مناطق دوره افتاده وجود دارد. پس سطح آمادگی جسمانی اهمیت ویژه ای خواهد داشت. واقع بین بودن در مورد توانایی ها و اهداف نیز اهیمت زیادی دارد.

بسیاری از فعالیتهایی که انجام می دهید فقط جسمی نیست، بلکه روانشناختی نیز خواهد بود. ایجاد هم هوایی اهمیت ویژه ای خواهد داشت، بدون مناسب شرایط دشوار و خطرناک خواهد بود. در زمان رسیدن به قله به یاد داشته باشید که همچنان نیمی از راه باقی مانده است. جشن واقعی را در زمان بازگشت بگیرید. بسیاری از حوادث به دلیل خستگی در بازگشت اتفاق می افتد.

قانون دوم – همیشه بلندتر از چیزیست که به نظر میرسد.

این اتفاق به خصوص در قلل بلند رایج است. مسافت زیادی از نظر چشمی تا قله یک کمپ بعدی وجود ندارد. اما به دلایلی مانند سختی مسیر و شرایط ارتفاع مدت زمان بیشتری برای رسیدن به ارتفاع بالاتر نیاز است. این مساله باعث میشود ذهن به شکل منفی درگیر شود. یک راه برای مقابله با این حس تقسیم برنامه است. رسیدن به کمپ یک به معنای یک صعود خواهد بود، هر کمپ را مانند یک قله در نظر بگیرید. این شکل تصویرسازی باعث میشود که لذت بیشتری از برنامه ببرید و خستگی ذهنی دیرتر به سراغتان بیاید.

قانون سوم – همیشه سختتر از چیزیست که به نظر می رسد.

می توان تا حد ممکن برای یک برنامه آموزش دید و تمرین کرد. اما آمادگی به همراه تجربه است. نحوه رفتار فرد در محیطهای خارجی و خطرناک می تواند لحظه ای تعیین کننده ای هنگام تلاش برای صعود قله باشد. در شرایط هوای خوب معمولا اکثر افراد خوب عمل می کنند اما آماده شدن برای شرایط آب و هوای بد دشوار خواهد بود. آماده بودن برای شرایط سخت نیاز به تجربه و آمادگی بیشتر از سطح برنامه دارد.

منبع: کوهنوردی از پرطرفدارترین و لذت‌بخش‌ترین شکل‌های طبیعت‌گردی و در عین حال ورزشی جذاب و چالش‌برانگیز است که نه‌تنها لذت وافری از تماشای افق‌های باز را پیشکش شما می‌کند، بلکه نقش مهمی در حفظ و بهبود سلامت روحی و جسمی‌ شما دارد.

صعود به قله کوه و تجربه زیبایی و شکوه آن، مستلزم رعایت یک سری اصول است که باعث می‌شود کوهپیمایی و کوهنوردی ایمن‌تر و راحت‌تری داشته باشید و همچنین از شرکت در این برنامه‌ها بی‌نهایت لذت ببرید.

فارغ از اینکه به‌تنهایی یا گروهی راهی کوهپیمایی می‌شوید یا تورهای طبیعت‌گردی و گردشگری را برای این منظور انتخاب می‌کنید، کوهنوردی می‌تواند تجربه‌ای عالی برایتان باشد که شوق تکرار آن رهایتان نکند یا به حدی به شما بد بگذرد که فکر تکرار آن را از سرتان بیرون کنید. چنین نتیجه‌ای کاملا به میزان آمادگی و آگاهی شما پیش از شروع کوهنوردی بستگی دارد؛ پس برای اینکه بهترین تجربه عمرتان را داشته باشید، مطالعه این مقاله را از دست ندهید.

هرآنچه باید درباره کوهنوردی بدانید:

قوانین کوهنوردی

کوهنوردی طبق سه قانون طلایی، سخت‌تر، دورتر و بلندتر از آن چیزی است که به نظر می‌آید. این قوانین برای همه صعودها صدق می‌کند تا در نتیجه آن افراد بتوانند شرایط سخت را مدیریت کنند و بهترین صعود را داشته باشند.

قانون اول: دورتر از انتظار

کوهنوردی در مسیرهای طولانی بسته به شرایط جوی متغیر می‌تواند بین هشت تا ۱۲ ساعت در روز طول بکشد. در برخی مسیرها که شامل برف و یخ می‌شوند و مجبور به حمل کوله‌پشتی ۱۲ تا ۱۵ کیلوگرمی هستید، کوهنوردی خیلی دشوارتر خواهد بود و با آنچه که انتظار دارید، فاصله زیادی دارد.

علاوه بر این، وضعیت آب‌وهوایی نامساعد در مسیرهای طولانی محتمل است و در نتیجه میزان آمادگی و واقع‌بینی کوهنوردان بسیار اهمیت دارد. در واقع کوهنوردی فقط کار فیزیکی نیست! پس ضمن تقویت مهارت‌های خود، بر اساس احساسات کوهنوردی نکنید. زمانی که به یک قله صعود می‌کنید و با شادی مشغول عکس‌گرفتن هستید، باید به یاد داشته باشید که جشن واقعی زمانی است که صحیح و سالم برگردید. پس اعضای تیم نباید از مشقات کار غافل شوند و تمرکز خود را از دست بدهند. به‌عنوان مثال خستگی بیش از حد افراد نباید منجر به آسیب‌دیدگی آن‌ها شود که عملا امکان صعود به قله را از بین می‌برد.

قانون دوم: فراتر از انتظار

فارغ از اینکه به یا هر قله دیگری صعود می‌کنید، باید بدانید که صعود به قله شامل چند مرحله است و پس از رسیدن به بیس کمپ باید به کمپ بعدی بروید و به همین ترتیب به مسیر خود ادامه دهید تا به قله برسید. در اصل، قله بلندتر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد و برای صعود به آن نباید عجله کنید.

زمانی که وارد ارتفاع می‌شوید، ممکن است علائم ارتفاع‌زدگی به‌سراغ شما بیاید؛ اتفاقی که برای هر کوهنوردی رخ می‌دهد و در این صورت باید این موضوع را با لیدر خود مطرح کنید و صبر داشته باشید تا با شرایط خو بگیرید. در بسیاری موارد، افراد چند روز را برای آمادگی جسمانی اختصاص می‌دهند.

قانون سوم: سخت‌تر از انتظار

تا جایی که می‌توانید برای یک سفر کوهنوردی آموزش ببینید؛ هرچند که آماده‌سازی اصلی از طریق کسب تجربه به دست می‌آید و رفتار یک نفر در وضعیتی خطرناک می‌تواند سرنوشت‌ساز باشد.

برنامه‌های کوهنوردی دروسی برای مبتدیان ارائه می‌کنند تا مهارت‌ها و تکنیک‌های کوهنوردی را از کارشناسان باتجربه بیاموزند. پس خیلی اهمیت دارد که اول تمرین کافی داشته باشید و بعد با آمادگی کافی به صعود بپردازید که همین موضوع نشان می‌دهد، کوهنوردی سخت‌تر از چیزی است که فکرش را می‌کنید.

اصول کوهنوردی

برای کوهنوردی باید حجم عظیمی از تجربه، مهارت و آمادگی جسمانی و روانی داشته باشید تا بتوانید به موفقیت برسید. از جمله اصول کوهنوردی می‌توان به کار با طناب، صعود از سنگ و یخ، هواشناسی، پوشاک کوهستان، عبور از یخچال و… اشاره کرد.

آماده‌سازی و برنامه‌ریزی

برای صعود زمان مشخص کنید و آمادگی هر نوع شرایطی را داشته باشید. برای این منظور، گزارش‌های مربوط به مسیر را مطالعه کنید و تصاویر مسیر را ببینید. با افرادی صحبت کنید که این صعود را انجام داده‌اند. تجهیزات موردنیاز را به‌طور کامل در نظر بگیرید. همیشه طوری برنامه‌ریزی کنید که برای استراحت، حوادث پیش‌بینی‌نشده و بازگشت به پایین، وقت کافی داشته باشید.

آمادگی جسمانی و روانی

قبل از هر چیز باید مطمئن شوید که توانایی این سفر را دارید؛ زیرا در غیر این صورت احتمال بروز سانحه و شکست برنامه وجود دارد. کوهنوردی، ورزشی است که فقط به آموزش و تمرکز فکری خلاصه نمی‌شود و تجهیزات و اسباب خاص خود را می‌طلبد. در نتیجه فهرستی از ملزومات سفر با توجه به فصل، زمان، سطح برنامه و… تدارک ببینید.

کفش کوهنوردی

خود را متناسب با فصل انتخاب کنید؛ به‌عنوان مثال کفش کوهپیمایی برای صعود در فصل تابستان مناسب‌تر است و کفش زمستانی باید در برابر سرمای هوا مقاومت کافی داشته باشد و بتوانید یخ‌شکن یا کرامپون به آن وصل کنید.

تغذیه

غذاهای با کالری بالا و حجم کم در اولویت هستند. میوه‌های خشک (کشمش خشک)، مواد انرژی‌زا (شکلات و اوتمیل)، ژله‌های خوراکی، آب نبات‌، بیسکویت کرم‌دار و… از گزینه‌های عالی برای کوهنوردی به شمار می‌روند. از آنجا در حین کوهنوردی به انرژی نیاز دارید، مواد غذایی با کالری پایین مناسب این رشته ورزشی نیستند.

غذاهای با کالری بالا و حجم کم برای کوهنوردی مناسب هستند

بررسی وضعیت هوا

قبل از سفر به کوهستان برای کوهنوردی، اسکی و… حتما وضعیت آب‌وهوایی را بررسی کنید. با وجودی که طوفان، بارش سنگین برف و غیره در کوهستان عادی است؛ چنین شرایطی می‌تواند بسیار خطرناک باشد و حتی برگشتن از ارتفاعات را به یک چالش بزرگ تبدیل کند.

پناهگاه اضطراری

از آنجا که امکان شب‌مانی اضطراری (بیواک) در کوهستان وجود دارد، با خود کیسه بیواک، چادر و پتوی نجات همراه داشته باشید.

شرایط اضطراری

داشتن آمادگی برای شرایط غیرقابل پیش‌بینی، یکی از اصول کوهنوردی است. با تمرین بالا می‌توانید به‌صورت خودکار وارد عمل شوید. در شرایط اضطراری، آرامشتان را حفظ کنید. شرایط را بررسی و مشخص کنید که می‌توان آن را توسط گروه مدیریت کرد یا به کمک بیرونی نیاز است. در صورت نیاز با منابع کمک‌رسان معتبر تماس بگیرید و درخواست کمک کنید. اگر کسی آسیب دید، او را به یک سرپناه انتقال دهید؛ گرم نگه دارید و آب موردنیاز بدنش را تامین کنید. چنانچه فرد مشکوک به آسیب ستون فقرات بود، او را تکان ندهید.

قانون ساعت ۱۴

طبق این اصل، هر کوهنوردی در هر جایی از مسیر که باشد، قبل از ساعت ۱۴ باید به پایین برگردد. این قانون به‌هیچ عنوان فصل و ماه نمی‌شناسد! پس برای اینکه برنامه‌تان مطابق با برنامه‌ریزی پیش برود، با سرعت بهینه صعود کنید و آمادگی کافی برای این موضوع داشته باشید. علاوه بر این، باید بتوانید برای چندین ساعت با کوله‌ای حدود پنج کیلویی با سرعت حداقل ۴۰۰ متر در ساعت ارتفاع بگیرید. شب برنامه زودتر بخوابید تا صعود خود را صبح زود آغاز کنید. همچنین با تعداد افراد کمتر می‌توانید بهره‌وری بهتری در زمان داشته باشید.

حفظ طبیعت و همکاری با سایر کوهنوردان

از مهم‌ترین اصول کوهنوردی، برقراری ارتباط با سایر اعضای تیم است. ضمن اینکه نباید در شیب‌ها توقف کنید؛ زیرا مسیر صعود سایر اعضای گروه مسدود می‌شود. به‌جای صدای موسیقی، به صدای طبیعت گوش کنید. از آنجا که هندزفری باعث کاهش هوشیاری نسبت به وضعیت کوهستان می‌شود، قید استفاده از آن را بزنید. چیزی از خود در طبیعت به جا نگذارید و زباله‌هایتان را با خود به پایین بیاورید. به پوشش گیاهی آسیب نزنید.

آشنایی با مقصد کوهنوردی

اگر هیچ آشنایی یا اطلاعات کافی راجع به یک کوه ندارید، از آن بالا نروید. برای این منظور بهتر است به تیم معتبری ملحق شوید که اطلاعات کاملی از کوه موردنظر دارد.

تبعیت از سرپرست تیم

همیشه از سرپرست تیم اطاعت و دستورات او را اجرا کنید. به‌هیچ‌وجه از گروه جدا نشده و از مسیر مشخص‌شده خارج نشوید؛ زیرا این رفتار می‌تواند به گم‌شدن شما بینجامد.

از دیگر اصول کوهنوردی می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• قبل از هر چیز مطمئن شوید که کلیه امکانات لازم را جمع‌آوری کرده‌اید و یک سوت و چراغ قوه همراه دارید.
• تنهایی به کوه نروید و از مسیرهای علامت‌گذاری‌شده حرکت کنید.
• مسیر کوهپیمایی خود را به خانواده، دوستان و پناهگاه‌ها اطلاع دهید.
• هرگز به‌جای کوله‌پشتی از ساک و کیف استفاده نکنید.
• اگر برنامه شب‌مانی دارید، پیش از تاریکی هوا شروع به برپایی چادر و کمپ کنید.
• کیف کمک‌های اولیه حتما همراهتان باشد.
• افراد گروه علاوه بر آمادگی جسمانی و روانی خوب باید از نظر سن و اخلاق و سلیقه در یک سطح باشند.
• هر گروه کوهنوردی باید حداقل با یک مربی درجه سه کوهنوری راهی صعود شود.
• اندازه قدم‌هایتان به‌اندازه عرض شانه باشد و با یک قدم دم و با قدم دیگر بازدم انجام دهید.
• در شیب‌های تند و سربالایی‌ها به‌شکل زیگزاک حرکت کنید تا شیب مسیر شکسته شود.
• در طول صعود همیشه وزنتان را به جلو و زمان فرود، سنگینی خود را به عقب متمایل کنید.
• از حمل ظروف شیشه‌ای در کوله‌پشتی بپرهیزید؛ زیرا احتمال شکسته‌شدن و پارگی کوله وجود دارد.

تجهیزات کوهنوردی

صعود به قله مستلزم استفاده از ابزارهای متفاوتی است که بسته به نوع صعود، محل کوهنوردی و فصل ممکن است به تجهیزات گوناگونی نیاز باشد. ضروری‌ترین لوازم به دو دسته لوازم انفرادی و گروهی تقسیم می‌شوند که باید با توجه به برنامه سفر انتخاب شوند.

لوازم انفرادی کوهنوردی

کفش، کوله‌پشتی و کیسه خواب از وسایل انفرادی ضروری هر کوهنوردی هستند.

کفش: پوتین، بهترین نوع کفش است؛ زیرا علاوه بر مقاوم‌بودن، تخت مناسبی دارد و به‌خوبی از مچ پا مراقبت می‌کند. کفش سبک برای کوهپیمایی در مسیرهای خشک مناسب است و می‌توانید از کفش نیمه‌سنگین برای برنامه‌های غیرزمستانی و یک‌روزه و از کفش سنگین برای مناطق برفی استفاده کنید.

کوله‌پشتی: برای برنامه‌های چند روزه باید یک کوله از پارچه‌ ضدآب و مقاوم داشته باشید. وزن کوله نباید در حدی باشد که به کمر فشار آورد. کوله‌ باید مجهز به تسمه‌ کمری، تسمه‌ شانه‌ای و قفل مقاوم باشد. حجم کوله‌پشتی‌ها از ۱۵ لیتر (حمل وسایل مختصر) تا ۸۰ لیتر (کوهنوردی چند روزه‌ زمستانی) متغیر هستند که بسته به نوع سفرتان باید دست به انتخاب بزنید. ضمن اینکه کوله باید علاوه بر کاور باران، رنگی مخالف محیط داشته باشد.

کیسه خواب: کیسه خواب باید مانع نفوذ رطوبت شود و در عین حال در برابر سرما مقاوم باشد. کیسه خواب در دو جنس پر و الیاف مصنوعی طراحی می‌شود که با ظرفیت‌های یک و دو نفره موجود است. کو‌هپیمایی یک‌روزه یا کمتر نیازی به کیسه خواب ندارد.

پوشاک: پیراهن و شلوار پلار، کت پر یا ویسکوز، کاپشن و شلوار بادگیر، کلاه و دستکش و جوراب کوهنوردی و شنل باران (پانچو) از جمله وسایل ضروری این ورزش هستند.

عینک کوهنوردی: عینک مناسب کوه باید امواج ماورای بنفش را به میزان زیادی کاهش دهد، اختلاف سطحی در دید فرد به وجود نیاورد و در برابر باد و طوفان مقاوم باشد.

بطری آب: با وجودی که بطری‌های آب در رنگ‌ها، شکل‌ها و حجم‌های مختلفی به فروش می‌رسند؛ بطری‌های فلزی یک لیتری برای کوهنوردی مناسب‌تر هستند.

غذا و خوراکی: در طول کوهنوردی نمی‌توانید فقط غذاهای سرد بخورید؛ پس حتما چند کنسرو با خود همراه ببرید. چای، قند یا شکر، بیسکویت و شکلات را نیز فراموش نکنید!

وسایل بهداشتی: مسواک و خمیر دندان، صابون و شامپو و حوله از لوازم بهداشتی ضروری هستند که هر کوهنوردی باید با خود داشته باشد. کرم مرطوب‌کننده، کرم ضدآفتاب، پماد ضد نیش حشرات، دستمال کاغذی و قرص تصفیه آب نیز ترجیحا همراهتان باشد.

باتوم (چوب دست اسکی)، گتر، زیرانداز (اسفنجی یا بادی)، جعبه کمک‌های اولیه، کلنگ کوهنوردی، یخ‌شکن (کرامپون)، طناب انفرادی و کارابین، پتوی نجات، فلاسک چای، چراغ قوه (با باتری اضافی)، قطب نما، سوت، ظروف غذا، وسایل دوخت و دوز، کارت شناسایی، چاقوی سوییسی، کبریت و فندک، چند ورق روزنامه، دستمال کاغذی و غیره از دیگر وسایل لازم برای کوهنوردی هستند.

لوازم گروهی کوهنوردی

اگر به فکر برنامه‌ کوهنوردی چند روزه هستید، به هیچ عنوان تنهایی سفر نکنید! سفرهای گروهی این مزیت را دارند که می‌توانید برخی وسایل را به‌صورت شریکی با همراهانتان استفاده کنید. به‌عنوان مثال یک چادر دو نفره را می‌توانید با همنوردتان سهیم شوید.

برای کوهنوردی چند روزه، به‌ هیچ عنوان تنهایی سفر نکنید

چادر کوهنوردی: چادر از مهم‌ترین وسایل کوهنوردی است که از شما در مقابل سرما، گرما، باران، برف و… به‌خوبی محافظت می‌کند. انتخاب چادر به عوامل متعددی نظیر ارتفاع، نوع برنامه، فصل، آب‌وهوا، تعداد افراد و غیره بستگی دارد. در کل چادرهای کوهنوردی در دو نوع ارتفاع و کمپینگ هستند.

چراغ خوراک‌پزی: از لوازم بسیار کاربردی خصوصا در فصول سرد سال است که برای گرم‌کردن غذا، ذوب یخ و برف و نوشیدن چای داغ به کار می‌رود.

نقشه، کروکی، ارتفاع سنج، صندلی سنگنوردی (هارنس)، کتری، قوری، انواع کارابین‌های موردنیاز، چراغ روشنایی (گازی)، فانوس شمعی، بیلچه، وسایل عکاسی با باتری و حافظه اضافه از جمله لوازم گروهی کوهنوردی هستند.

نکاتی درباره کوهنوردی

طرح یک برنامه کوهنوردی: برای کوهنوردی یک‌روزه یا چندروزه باید هدف و مقصدتان را بر اساس مسافت طی‌شده برای هر روز، تجربه و مهارت و آمادگی جسمانی اعضای تیم، تجهیزات، وضعیت مکانی و آب‌وهوایی و… برنامه‌ریزی کنید. در ادامه با توجه به توان مالی و تجربه تیم اقدام به طرح‌ریزی وسایل موردنیاز و برنامه سفر کنید. ترجیحا فردی با اطلاعات کامل از منطقه را با خود ببرید یا اطلاعات لازم را از افرادی بگیرید که قبلا به منطقه رفته‌اند.

بسته‌بندی حرفه‌ای برای کوهنوردی: در اولین قدم تمام وسایلتان را در یک کیسه پلاستیکی قرار دهید و بعد آن را درون کوله‌پشتی بگذارید؛ به این ترتیب اگر کوله‌پشتی شما ضدآب نباشد، امکان خیس‌شدن وسایل به صفر می‌رسد. علاوه بر این، وسایل موردنیاز را بسته به وزنشان در قسمت‌های مختلف کوله توزیع کنید تا از خالی‌ماندن یک قسمت و سنگین شدن قسمتی دیگر جلوگیری شود. اگر وزن کوله‌پشتی بیشتر از وزن بدن شما باشد؛ به ستون فقرات و زانوها آسیب می‌زند. مواد غذایی و آبدار را در یک کیسه پلاستیکی بسته‌بندی کنید و سپس در کوله‌پشتی بگذارید. اجسام نوک تیز را نیز طوری در کف کوله قرار دهید که با کتف و پشت شما تماس نداشته باشند. همچنین وسایل را برحسب نیاز در قسمت بالاتر کوله قرار دهید و وسایل غیر‌ضروری را برندارید.

کوهنوردی در فصل بهار و تابستان: در طول فصول پاییز و زمستان احتمال تغییر ناگهانی هوا و ریزش بهمن وجود دارد؛ با این حال کوهنوردانی که در فصل بهار و تابستان به فکر صعود می‌افتند، به این موضوع دقت نمی‌کنند و انتظار وقوع بهمن و تغییرات ناگهانی هوا را ندارند. پس توجه به وضعیت آب‌وهوایی را جدی بگیرید.

تنفس در کوهستان: هنگام کوهنوردی باید عمیق و آرام نفس بکشید و عمل دم را از بینی انجام دهید؛ زیرا تنفس از راه دهان باعث خشکی گلو، تشنگی و در هوای سرد به سرماخوردگی و چرک‌کردن لوزه‌ها می‌انجامد. تعداد ضربان قلب شما در دقیقه نباید بیش از حد بالا برود. علاوه بر این، استراحت‌های موقت نباید بیش از ۱۱ تا ۱۵ دقیقه طول بکشد؛ چراکه بدن کم‌کم سرد می‌شود و حالت خشکی پیدا می‌کند.

حرکت و اجرای برنامه: به‌عنوان کوهنورد باید انرژی خود را به سه قسمت تقسیم کنید: انرژی صعود، انرژی ذخیره و انرژی فرود. با گامی ثابت و یکنواخت حرکت کنید تا بتوانید ساعت‌ها به همین منوال پیش بروید، بدون اینکه بدنتان عرق کند یا نیاز به توقف داشته باشید. از تندرفتن در سربالایی بپرهیزید و در شیب‌های تند به‌صورت مارپیچی و با قدم‌های کوتاه حرکت کنید.

پیشگیری از بیماری: استفاده از لباس مناسب و ضدباد در حین کوهنوردی و خشک‌ماندن اهمیت زیادی در این ورزش دارد. به‌هیچ عنوان نباید خود را به‌حدی خسته کنید که باعث تخلیه انرژی بدنتان شود؛ پس حتما زمان مناسبی را برای استراحت و تجدید قوا اختصاص دهید. تغذیه مناسب با غذای پرانرژی و گرم و همچنین نوشیدن آب کافی نیز از نکته‌های مهم در کوهنوردی هستند. استفاده از داروهایی مانند کدئین، آرام بخش و قهوه زیاد توصیه نمی‌شود.

مصرف آب و املاح در کوهنوردی: آب نقشی اساسی برای هر کوهنوردی دارد. در یک برنامه کوهنوردی که بدن به‌طور دائم در فعالیت است و عرق می‌کند، به آب زیادی نیاز دارد که می‌تواند بین چهار تا ۶ لیتر متغیر باشد. بنابراین در هر استراحت، مقداری آب بنوشید. خشکی دهان اخطار جدی بدن به کم‌آبی است! بسیاری از افراد کم‌تجربه در برنامه‌های زمستانی آب همراه خود نمی‌برند، با این تصور غلط که در هوای سرد، عرق نمی‌کنند و در نتیجه نیازی به نوشیدن آب ندارند. در صورتی که کمبود آب در بدن می‌تواند قدرت تشخیص شما را از بین ببرد و با استمرار این موضوع و زمانی که کمبود آب معادل ۱۱ درصد وزن شما باشد، خطری جدی زندگی شما را تهدید خواهد کرد.

نوشیدنی‌هایی مانند قهوه و چای جایگزین خوبی برای آب نیستند؛ زیرا نقش مهمی در دفع آب بدن دارند و همچنین به‌دلیل داشتن کافئین باعث بی‌خوابی و اختلال در ضربان قلب می‌شوند. در زمان تعریق، علاوه بر آب، املاح بدن نیز از دست می‌رود که سریع‌ترین راه برای رفع این مشکل، مصرف مقدار کمی نمک است. نمک به ثابت‌کردن ضربان غیرعادی قلب، تنظیم فشار خون، حفظ تعادل مقدار قند خون، تامین انرژی لازم برای بدن، بهبود عملکرد سلول‌های عصبی، جذب مواد مغذی و غیره کمک می‌کند.

لباس مناسب: انتخاب لباس مناسب ارتباط مستقیم با سلامتی شما در کوه دارد. برای کوهنوردی و کوهپیمایی درمجموع به سه لایه لباس احتیاج دارید. لایه اول شامل لباس‌هایی نظیر پیراهن، دستکش راحت و نازک، زیرشلواری نخی، کلاه و جوراب می‌شود که با پوست بدن ارتباط مستقیم دارند. لایه دوم، لباس‌هایی از جنس پشم مصنوعی یا پلار هستند که باید شما را گرم نگه دارند. در تورهای یک‌روزه کوهنوردی که هوا سرد نیست، این لایه پشمی می‌تواند حذف شود. لایه سوم لباس برای محافظت در برابر رطوبت هوا، باد، باران، سرما و هوای طوفانی است که برای این منظور کاپشن و شلوار و دستکش گورتکس و یک بادگیر سبک مناسب خواهد بود. در مناطق بارانی، پانچو لباس کارآمدی است. در تورهای یک‌روزه با هوای آفتابی، یک بادگیر، گرمکن و یک دست لباس خنک کفایت می‌کند.

زیرانداز: برای اینکه هنگام نشستن روی زمین یا کناره کوه، خیس یا اذیت نشوید، یک زیرانداز با خود ببرید. برای کوهنوردی دو روزه و بیشتر به زیرانداز حرفه‌ای نیاز دارید؛ در غیر این صورت، یک پارچه ساده برایتان مناسب خواهد بود. علاوه بر این، در برنامه‌های چند روزه که با شب‌مانی در چادر و کیسه خواب همراه است، یک زیرانداز مناسب را می‌توان مهم‌ترین عامل برای خوابی آرام برشمرد. حتی بهترین و گرم‌ترین کیسه‌خواب‌ها نیز بدون یک زیرانداز با عایق‌بندی مناسب، از شما در برابر سرمای شبانه محافظت نخواهند کرد.

کوهنوردی برای مردم عادی

برای سفر‌های یک‌روزه کوهنوردی به کوله‌ای با وزن کم نیاز دارید که کوله‌های رولی بهترین گزینه به شمار می‌روند. این کوله‌های پارچه‌ای بسیار سبک هستند و پس از خالی‌شدن می‌توانید آن‌ را لوله کنید. ترجیحا کوله ضدآب داشته باشید؛ حتی اگر در فصل تابستان قصد کوهنوردی دارید.

وسایل مراقبت از پوست، به‌خصوص در تابستان، جز موارد ضروری کوهنوردی هستند. قبل از خروج از منزل و آغاز سفر حتما از کرم ضدآفتاب استفاده کرده و هر چند ساعت یک‌بار، آن را تجدید کنید. کلاه آفتابی با لبه پهن برای جلوگیری از آفتاب سوختگی پوست بدن، عینک آفتابی استاندارد برای محافظت از چشم‌ها، چتر تاشوی کوچک با رنگ روشن برای مقابله با آفتاب و بارش ناگهانی، دستمال گردن برای پیشگیری از سوختن ناحیه گردن و… از دیگر وسایل مراقبت از پوست محسوب می‌شوند.

برای کوهنوردی در مسیرهای کوتاه مطمئن شوید که آب شرب در طول مسیر وجود دارد. علاوه بر یک بطری آب، به‌اندازه دو برابر آب موردنیاز برای رسیدن به اولین توقفگاه، با خود آب بردارید تا در شرایط غیرمنتظره‌ به مشکل برخورد نکنید. برای رفع گرسنگی و جلوگیری از پایین‌آمدن فشار خون بهتر است میان‌وعده‌هایی مثل خرما، نان، آجیل، شکلات و کشمش همراه خود داشته باشید. یک کیف کوچک کمک‌های اولیه و داروهای ضروری‌ را فراموش نکنید تا بتوانید طبیعت‌گردی لذت‌بخشی را برای خود رقم بزنید.

از آنجا که ممکن است مسیر کوهنوردی یک‌روزه باعث خستگی شما شود، در مسیر‌های سخت می‌توانید از عصای کوهنوردی کمک بگیرید تا ضمن حفظ تعادل، برای رفع خستگی به آن تکیه کنید.

داشتن یک پاور بانک سبک که کامل شارژ شده باشد، شارژر، کارت شناسایی، کارت اعتباری‌ و مقداری پول نقد را نیز در وسایل سفر خود قرار دهید.

دوربین عکاسی، باتری و حافظه جانبی با خود ببرید و در صورتی که می‌خواهید با تلفن همراهتان عکس بگیرید، حافظه آن را از قبل خالی کنید.

باشگاه های معروف کوهنوردی

بهترین زمان برای کوهنوردی

کوهنوردی برای افراد ماهر و حرفه‌ای معمولا زمان و مکان ندارد و صعود به قله‌های مرتفع حتی در فصول سرد و برفی نیز برای آن‌ها جذابیت دارد؛ گرچه به‌طور کلی بهترین زمان برای کوهنوردی را می‌توان فصل بهار، تابستان و اوایل پاییز دانست که شرایط هوایی مناسب‌تر و پایدارتر است و خبری از برف سنگین، باد شدید و هوای سرد و برفی نیست.

هر کوهی بسته به شرایط آب‌وهوایی آن منطقه، در برخی ایام سال شلوغ‌تر می‌شود و در شرایط نامساعد آب‌وهوایی امکان صعود به آن وجود ندارد.

اگر اهل کوهنوردی هستید و در این رشته ورزشی مهارت دارید، می‌توانید در پایین این مقاله از نظر و تجربه خود را با مخاطبان ما در میان بگذارید.

پرسش‌های متداول

قوانین کوهنوردی کدامند؟

کوهنوردی طبق سه قانون طلایی، سخت‌تر، دورتر و بلندتر از آن چیزی است که به نظر می‌آید.

مهم‌ترین اصول کوهنوردی چیست؟

از جمله اصول کوهنوردی می‌توان به کار با طناب، صعود از سنگ و یخ، هواشناسی، پوشاک کوهستان، عبور از یخچال و… اشاره کرد.

برای کوهنوردی چه تجهیزاتی لازم است؟

ضروری‌ترین لوازم به دو دسته لوازم انفرادی و گروهی تقسیم می‌شوند که باید با توجه به برنامه سفر انتخاب شوند.

بهترین زمان برای کوهنوردی کدام فصل است؟

گرچه به‌طور کلی بهترین زمان برای کوهنوردی را می‌توان فصل بهار، تابستان و اوایل پاییز دانست که شرایط هوایی مناسب‌تر و پایدارتر است و خبری از برف سنگین، باد شدید و هوای سرد و برفی نیست.

 

مطالب مرتبط با قوانین کوهنوردی در موج کوه

منبع: بانی کمپ