قانون جدید اهدای جنین

جستجوی قانون جدید اهدای جنین معمولاً به همان قانون مصوب سال ۱۳۸۲ مجلس شورای اسلامی و آیین نامه اجرایی سال ۱۳۸۳ آن اشاره دارد که چارچوب اصلی این فرایند را در ایران تعیین می کند. این قانون، مسیری امیدبخش برای زوج های نابارور گشوده و ابعاد پزشکی، حقوقی و شرعی اهدای جنین را تحت پوشش قرار می دهد.

در آرزوی تجربه شیرین پدر و مادر شدن، زوج های بسیاری مسیرهای پرپیچ وخم ناباروری را طی می کنند. گاهی اوقات، پس از سال ها تلاش، درمان های گوناگون و امیدواری های مکرر، زوجین به نقطه ای می رسند که راه حل های سنتی و معمول پاسخگو نیستند. در این میان، اهدای جنین به عنوان یک راهکار نوین و اثربخش، نوری در انتهای تونل تاریک ناباروری می تاباند. این روش، فرصتی را برای زوج های نابارور فراهم می آورد تا بتوانند طعم بارداری را بچشند و فرزندی را در آغوش بگیرند، حتی اگر پیوند ژنتیکی مستقیم با آن فرزند نداشته باشند. آشنایی با جزئیات دقیق این مسیر، از ابعاد قانونی و شرعی گرفته تا ملاحظات پزشکی و روانشناختی، برای تصمیم گیری آگاهانه و ورود به این تجربه عمیقاً انسانی ضروری است.

اهدای جنین: تعریفی جامع و چشم انداز آن در ایران

اهدای جنین یکی از روش های پیشرفته کمک باروری است که در آن، یک جنین (که از ترکیب اسپرم و تخمک یک زوج اهداکننده سالم در محیط آزمایشگاه حاصل شده است) به رحم زن متقاضی نابارور منتقل می شود تا او دوره بارداری را طی کند و فرزند را به دنیا آورد. این فرایند برای زوج هایی طراحی شده است که به دلایل مختلف پزشکی، قادر به تولید تخمک یا اسپرم سالم نیستند و یا درمان های دیگر ناباروری برای آن ها بی نتیجه مانده است.

در ایران، اهدای جنین با پشتوانه فقهی و قانونی، از سال ۱۳۸۲ به طور رسمی به رسمیت شناخته شده و مورد استفاده قرار می گیرد. این راهکار به زوج های بسیاری کمک کرده است تا بتوانند به آرزوی دیرینه خود یعنی داشتن فرزند دست یابند و تجربه ی بی نظیر بارداری و فرزندپروری را در زندگی خود حس کنند.

تفاوت های کلیدی اهدای جنین با اهدای تخمک و رحم جایگزین

درک تفاوت میان روش های مختلف کمک باروری، به زوجین کمک می کند تا بهترین و مناسب ترین گزینه را برای خود انتخاب کنند. اهدای جنین، اهدای تخمک و رحم جایگزین، هر سه راهکارهایی برای مقابله با ناباروری هستند، اما در جزئیات و ماهیت خود تفاوت های مهمی دارند:

ویژگی	اهدای جنین	اهدای تخمک	رحم جایگزین (اجاره ای)
منشأ ژنتیکی جنین	از زوج اهداکننده (غیر از زوج گیرنده)	از تخمک اهداکننده و اسپرم پدر گیرنده	از تخمک و اسپرم زوج گیرنده
پیوند ژنتیکی با والدین گیرنده	هیچ کدام	با پدر	با هر دو والد
تجربه بارداری توسط مادر گیرنده	بله	بله	خیر (مادر جایگزین باردار می شود)
دلایل اصلی استفاده	ناباروری همزمان زن و مرد، یا شکست همه روش ها	مشکل در تخمک زن گیرنده (سن بالا، کیفیت پایین)	مشکل در رحم زن گیرنده (نداشتن رحم، بیماری های زمینه ای)
پیچیدگی قانونی و اخلاقی	متوسط تا بالا (نسب و ارث)	متوسط	بالا (حقوق مادر جایگزین، تحویل نوزاد)

دلایل پزشکی که یک زوج را نیازمند جنین اهدایی می کند

انتخاب اهدای جنین اغلب آخرین راه حل برای زوج هایی است که با چالش های پزشکی عمیق در زمینه فرزندآوری مواجه هستند. این دلایل می توانند شامل موارد زیر باشند:

• ناباروری همزمان زن و مرد: زمانی که هر دو زوج مشکلاتی در تولید تخمک یا اسپرم سالم دارند.
• شکست مکرر درمان های کمک باروری: پس از چندین دوره IVF (لقاح آزمایشگاهی) و سایر روش ها که بی نتیجه مانده اند.
• بیماری های ژنتیکی: در صورتی که یکی از زوجین یا هر دو ناقل بیماری های ژنتیکی جدی باشند و نخواهند این بیماری ها به فرزندشان منتقل شود.
• سن بالای زن و مرد: کاهش کیفیت تخمک و اسپرم به دلیل افزایش سن، که منجر به عدم تشکیل جنین سالم می شود.
• عدم واکنش به درمان های هورمونی: زمانی که تخمدان های زن به داروهای تحریک کننده تخمک گذاری پاسخ نمی دهند.

واقعیت «قانون جدید اهدای جنین» در ایران: بررسی تحولات قانونی و شرعی

وقتی صحبت از «قانون جدید اهدای جنین» می شود، اغلب افراد به دنبال مصوبه ای اخیر یا تغییرات اساسی هستند. اما واقعیت این است که مبنای اصلی قانونی اهدای جنین در ایران، همان «قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور» است که در تاریخ ۲۹ تیرماه ۱۳۸۲ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و آیین نامه اجرایی آن نیز در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۳ توسط هیئت وزیران ابلاغ شد. این قانون، یک دستاورد بزرگ در حوزه حقوق باروری در ایران محسوب می شود که با الهام از فتاوای مراجع عظام تقلید و با رویکردی انسان دوستانه تدوین شده است.

جستجوی عبارت «قانون جدید اهدای جنین» ممکن است از ناآگاهی نسبت به قدمت و پایداری این قانون نشأت گرفته باشد، یا شاید به انتظار تغییرات و به روزرسانی های مداوم در قوانین حقوقی مربوط به چنین موضوع حساسی اشاره کند. با این حال، باید تاکید کرد که این قانون ۱۳۸۲، کماکان چهارچوب اصلی و معتبر اهدای جنین در کشور را تشکیل می دهد و تغییرات عمده ای در ساختار آن به وجود نیامده است.

مصوبات و تفسیرهای جدید قضایی یا شرعی

اگرچه قانون اصلی ثابت مانده، اما در گذر زمان ممکن است مصوبات، دستورالعمل ها یا تفسیرهای قضایی و شرعی جدیدی صادر شوند که بر نحوه اجرای این قانون تأثیر بگذارند. این موارد معمولاً شامل جزئیات اجرایی، شرایط مراکز درمانی، یا پاسخ به ابهامات حقوقی و فقهی در پرونده های خاص است. برای مثال، دیوان عدالت اداری یا مراجع قضایی ممکن است در برخی پرونده ها، تفسیری از مواد قانونی ارائه دهند که در موارد مشابه مورد استناد قرار گیرد. همچنین، مراجع عظام تقلید با صدور فتاوای جدید یا تبیین بیشتر دیدگاه های خود، می توانند به شفاف سازی ابعاد شرعی این فرایند کمک کنند.

ارتباط با «قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت»

یکی از قوانین مهم و نسبتاً جدید در ایران، «قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» است که در سال ۱۴۰۰ به تصویب رسید. این قانون با هدف افزایش نرخ باروری و تسهیل فرزندآوری در کشور تدوین شده است. در نگاه اول، ممکن است ارتباط مستقیمی بین این قانون و اهدای جنین به نظر نرسد، زیرا قانون حمایت از خانواده بر فرزندآوری از طریق روش های طبیعی یا روش هایی که پیوند ژنتیکی با والدین اصلی را حفظ می کنند، تمرکز دارد.

با این حال، می توان از این منظر به ارتباط این دو قانون نگاه کرد که هر دو در راستای «حمایت از خانواده و فرزندآوری» هستند. قانون اهدای جنین به زوج هایی که آخرین امید خود را از دست داده اند، کمک می کند تا صاحب فرزند شوند و بدین ترتیب، به هدف کلی افزایش جمعیت و استحکام نهاد خانواده کمک می کند. هرچند، قانون حمایت از خانواده به طور خاص به بحث اهدای جنین و مسائل حقوقی و شرعی آن نپرداخته است و قانون ۱۳۸۲ کماکان مرجع اصلی در این زمینه محسوب می شود.

بنابراین، وقتی از «قانون جدید اهدای جنین» صحبت می شود، باید در نظر داشت که منظور بیشتر به روزرسانی ها و تفسیرهای احتمالی ذیل همان قانون سال ۱۳۸۲ است و نه یک قانون کاملاً مجزا و جدید.

شرایط لازم برای ورود به مسیر اهدای جنین: از منظر پزشکی تا حقوقی

فرایند اهدای جنین، یک مسیر چندوجهی است که نیازمند رعایت دقیق شرایطی از جنبه های پزشکی، حقوقی، اخلاقی و شرعی است. این شرایط هم برای زوج های گیرنده جنین و هم برای زوج های اهداکننده جنین، با هدف تضمین سلامت و آینده کودک و نیز حفظ کرامت انسانی تمامی طرفین، تدوین شده اند.

الزامات پزشکی برای زوجین گیرنده و اهداکننده

سلامت جسمی و روانی، پایه و اساس موفقیت آمیز بودن فرایند اهدای جنین است. این الزامات شامل موارد زیر می شود:

برای زوجین گیرنده جنین:

• گواهی معتبر ناباروری: ارائه گواهی رسمی از پزشکان متخصص مبنی بر عدم توانایی زوجین در فرزندآوری (چه به دلیل مشکل زن و چه مرد، یا ترکیبی از هر دو).
• سلامت کامل جسمی و روانی زوجه: زن گیرنده باید از سلامت کامل جسمی برخوردار باشد تا بتواند دوره بارداری را با موفقیت طی کند. همچنین، سلامت روانی و توانایی پذیرش شرایط خاص این بارداری و فرزندپروری، از اهمیت بالایی برخوردار است.
• توانایی حمل جنین: رحم زن گیرنده باید سالم و آماده برای لانه گزینی و رشد جنین باشد.
• عدم ابتلا به بیماری های صعب العلاج و اعتیاد: زوجین گیرنده نباید به بیماری های واگیردار یا صعب العلاج (مانند ایدز، هپاتیت) مبتلا باشند و هیچ گونه سابقه اعتیاد به مواد مخدر یا روان گردان نداشته باشند.

برای زوجین اهداکننده جنین:

• سلامت کامل جسمی، روانی و ژنتیکی: اهداکنندگان باید از سلامت کامل جسمی و روانی برخوردار باشند و هیچ گونه سابقه بیماری ژنتیکی قابل انتقال نداشته باشند. این بررسی ها شامل آزمایش های دقیق خون، ژنتیک و ارزیابی های روانشناختی است.
• سن مناسب: معمولاً برای اهداکنندگان محدودیت های سنی مشخصی در نظر گرفته می شود تا از کیفیت بالای تخمک و اسپرم اطمینان حاصل شود.
• نداشتن اعتیاد و بیماری های صعب العلاج: مشابه زوجین گیرنده، اهداکنندگان نیز نباید سابقه اعتیاد یا ابتلا به بیماری های جدی را داشته باشند.
• داشتن فرزند: در بسیاری از مراکز، شرط اهداکنندگی این است که زوج اهداکننده خود حداقل یک فرزند داشته باشند و جنین های اهدایی از جنین های مازاد آن ها باشد.

شرایط حقوقی و اخلاقی متقاضیان

رعایت این شرایط، پایداری و مشروعیت قانونی فرایند را تضمین می کند و از بروز مشکلات آتی جلوگیری می نماید:

• داشتن تابعیت جمهوری اسلامی ایران: این شرط برای هر دو زوج گیرنده الزامی است. در مورد استثنائات یا شرایط خاص برای غیرایرانی ها، قوانین خاصی ممکن است وجود داشته باشد که باید از مراجع ذیصلاح استعلام شود، اما در حالت کلی، تابعیت ایرانی شرط اصلی است.
• صلاحیت اخلاقی و حسن شهرت: زوجین گیرنده باید از نظر اخلاقی دارای حسن شهرت باشند و صلاحیت لازم برای تربیت فرزند را داشته باشند. این امر معمولاً از طریق تحقیقات محلی یا گواهی های لازم توسط دادگاه احراز می شود.
• عدم محجوریت: هیچ یک از زوجین نباید محجور باشند (به عنوان مثال، صغیر، مجنون، یا سفیه نباشند) و باید اهلیت قانونی برای تصمیم گیری و انجام امور حقوقی را داشته باشند.
• رضایت کتبی و محضری: رضایت کتبی و رسمی (محضری) هر دو زوج اهداکننده و گیرنده، یک شرط اساسی است. این رضایت باید کاملاً آگاهانه و بدون هیچ گونه اکراه و اجباری باشد.

تاییدات شرعی و فقهی

در کشور ایران که قوانین بر پایه فقه اسلامی تدوین می شوند، تأیید مراجع ذیصلاح و نظر فقهی مراجع عظام تقلید برای مشروعیت و قانونی بودن اهدای جنین حیاتی بوده است. این امر به ویژه در مورد مسئله نسب و محرمیت کودک حاصل از اهدای جنین، از اهمیت بالایی برخوردار است. با وجود اینکه پیوند ژنتیکی وجود ندارد، اما بر اساس فتاوای موجود، کودک متولد شده از طریق اهدای جنین، فرزند قانونی زوج گیرنده محسوب می شود و تمامی حقوق و تکالیف فرزند و والدین بر آن ها بار است.

قانون گذار ایرانی با در نظر گرفتن مبانی فقهی و نیازهای جامعه، شرایطی را برای اهدای جنین وضع کرده که نه تنها ابعاد پزشکی، بلکه ملاحظات اخلاقی و حقوقی را نیز شامل می شود تا آینده ای امن و روشن برای فرزندان و خانواده ها تضمین گردد.

گام به گام در مسیر قانونی دریافت جنین اهدایی

فرایند دریافت جنین اهدایی در ایران، یک مسیر قانونی و پزشکی مشخص دارد که نیازمند دقت، صبر و همکاری با متخصصان مربوطه است. این مسیر شامل مراحل متعددی است که هر یک از اهمیت خاصی برخوردارند:

مرحله اول: مشاوره و ارزیابی های اولیه پزشکی در مراکز مجاز درمان ناباروری

اولین گام برای زوج های متقاضی، مراجعه به یکی از مراکز تخصصی و مجاز درمان ناباروری است. در این مرحله، پزشکان متخصص (زنان و زایمان، اورولوژیست و ژنتیک) با انجام معاینات بالینی و آزمایش های اولیه، وضعیت ناباروری زوج را به دقت بررسی می کنند. اگر تشخیص داده شود که ناباروری آن ها با روش های معمول قابل درمان نیست و اهدای جنین تنها یا بهترین گزینه است، زوجین برای مراحل بعدی راهنمایی می شوند. مشاوران روانشناسی نیز در این مرحله به زوجین کمک می کنند تا از آمادگی روانی لازم برای پذیرش این روش اطمینان حاصل شود.

مرحله دوم: کسب گواهی های پزشکی ضروری

پس از تأیید پزشکی در مرحله اول، زوجین باید گواهی های لازم را برای اثبات ناباروری خود و همچنین گواهی سلامت جسمی و روانی دریافت کنند. این گواهی ها شامل موارد زیر است:

• گواهی معتبر ناباروری از پزشک متخصص (برای هر دو زوج).
• گواهی سلامت جسمی و توانایی زوجه برای حمل جنین از پزشک متخصص زنان.
• گواهی عدم اعتیاد برای هر دو زوج.
• گواهی سلامت روان از روانشناس یا روانپزشک معتمد.
• گواهی عدم ابتلا به بیماری های واگیردار و صعب العلاج.

مرحله سوم: مراجعه به دادگاه خانواده و تشکیل پرونده

با در دست داشتن تمامی گواهی های پزشکی و مدارک شناسایی، زوجین باید به دادگاه خانواده مراجعه کرده و درخواست خود را برای دریافت جنین اهدایی مطرح کنند. مدارک مورد نیاز در این مرحله به طور دقیق و کامل باید تهیه و تقدیم دادگاه شود. این مدارک معمولاً شامل:

• اصل سند ازدواج.
• اصل شناسنامه و کارت ملی زوجین.
• گواهی های پزشکی ذکر شده در بالا.
• گواهی عدم سوءپیشینه.
• درخواست کتبی دریافت جنین اهدایی.

دادگاه پس از بررسی مدارک و صلاحیت های اخلاقی و حقوقی زوجین، پرونده را به جریان می اندازد.

مرحله چهارم: صدور مجوز انتقال جنین توسط مراجع قضایی

پس از بررسی های کامل و احراز شرایط قانونی، دادگاه خانواده مجوز لازم برای انتقال جنین را صادر می کند. این مجوز رسمی، چراغ سبزی برای آغاز مراحل بالینی اهدای جنین در مرکز درمانی است و اطمینان می دهد که تمامی جوانب حقوقی و قانونی رعایت شده اند. بدون این مجوز، هیچ مرکز درمانی مجاز به انجام فرایند اهدای جنین نخواهد بود.

مرحله پنجم: انتخاب و انتقال جنین در مرکز درمانی مجاز

با در دست داشتن مجوز دادگاه، زوجین مجدداً به مرکز درمانی ناباروری مراجعه می کنند. در این مرحله:

• انتخاب جنین: با رعایت اصول اخلاقی، مذهبی و علمی، جنین مناسب از میان جنین های اهدایی موجود در مرکز انتخاب می شود. معمولاً در این انتخاب، تلاش می شود تا بیشترین تطابق ممکن از نظر گروه خونی، نژادی و تا حد امکان ویژگی های ظاهری (در صورت موجود بودن اطلاعات) رعایت شود، البته همه این اطلاعات تحت اصل محرمانگی باقی می ماند.
• آماده سازی رحم: رحم زن گیرنده با داروهای هورمونی آماده سازی می شود تا شرایط بهینه برای لانه گزینی جنین فراهم آید.
• انتقال جنین: جنین انتخاب شده به دقت و تحت نظارت متخصصان به رحم زن گیرنده منتقل می شود. این فرایند معمولاً یک عمل سرپایی و بدون نیاز به بیهوشی عمومی است.

مرحله ششم: مراقبت های پس از انتقال و پیگیری بارداری

پس از انتقال جنین، زن گیرنده باید تحت مراقبت های ویژه پزشکی قرار گیرد. این مرحله شامل:

• آزمایش بارداری: حدود ۱۰ تا ۱۴ روز پس از انتقال جنین، آزمایش خون برای تأیید بارداری انجام می شود.
• سونوگرافی: در صورت مثبت بودن آزمایش، سونوگرافی های لازم برای تأیید سلامت و رشد جنین و موقعیت آن در رحم صورت می گیرد.
• مراقبت های دوران بارداری: زن باردار مانند یک بارداری طبیعی، باید تمامی مراقبت های دوران بارداری را تحت نظر پزشک متخصص دنبال کند.

این مراحل، با همه پیچیدگی های خود، مسیری روشن را برای زوج های نابارور ترسیم می کنند تا با اطمینان خاطر، به سمت آرزوی دیرینه خود یعنی تشکیل خانواده گام بردارند.

حقوق و تکالیف والدین و فرزند در اهدای جنین: ابهامات و واقعیت ها

پس از موفقیت آمیز بودن فرایند اهدای جنین و تولد فرزند، سؤالات مهمی در خصوص حقوق و تکالیف والدین گیرنده و وضعیت حقوقی فرزند مطرح می شود. این مسائل از اهمیت بالایی برخوردارند، زیرا به شکل گیری هویت، آینده و روابط خانوادگی کودک مربوط می شوند و در فقه و حقوق ایران دارای ابهامات و چالش هایی هستند.

مسئولیت های والدین گیرنده

بر اساس ماده ۳ «قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور» مصوب ۱۳۸۲، وظایف و تکالیف زوجین گیرنده جنین و طفل متولد شده از قبیل نگهداری، تربیت و نفقه (پرداخت هزینه های زندگی) همانند وظایف و تکالیف اولاد و پدر و مادر است. این ماده به صراحت بیان می کند که زوجین گیرنده، مسئولیت کامل پدری و مادری را نسبت به فرزند حاصل از اهدای جنین بر عهده دارند.

این مسئولیت ها نه تنها شامل تأمین نیازهای مادی کودک می شود، بلکه تربیت، پرورش اخلاقی، و فراهم آوردن یک محیط خانوادگی امن و پر محبت را نیز در بر می گیرد. با توجه به اینکه این زوج ها سال ها برای داشتن فرزند تلاش کرده اند، انتظار می رود که در ایفای این وظایف نهایت جدیت و عشق را به کار گیرند.

چالش نسب و ارث: دیدگاه های فقهی و حقوقی

یکی از پیچیده ترین و چالش برانگیزترین مباحث در زمینه اهدای جنین، موضوع «نسب» و «ارث» است. قانون مصوب ۱۳۸۲، به طور مستقیم به این دو موضوع نپرداخته و همین سکوت قانون گذار، منجر به بروز ابهامات و تفاوت دیدگاه ها میان حقوقدانان و فقها شده است.

نسب چیست؟ نسب، پیوند خونی و ژنتیکی میان افراد است که به تبع آن، حقوق و تکالیف متعددی از جمله ارث، محرمیت در ازدواج و نفقه ایجاد می شود.

دیدگاه های فقهی:

1. نظریه سنتی (مبتنی بر منشأ نطفه): برخی از فقها، نسب را صرفاً بر اساس منشأ نطفه (صاحبان اسپرم و تخمک) می دانند. طبق این دیدگاه، کودک حاصل از اهدای جنین، فرزند ژنتیکی اهداکنندگان است و نسب، ارث و محرمیت بین آنها برقرار می شود. این دیدگاه چالش های عملی فراوانی را به وجود می آورد، زیرا والدین گیرنده، کودک را بزرگ کرده اند.
2. نظریه ترکیبی (مبتنی بر منشأ نطفه و زایمان): دیدگاه دیگر که تلاش می کند واقعیت های زیستی و اجتماعی را در کنار هم ببیند، این است که ملاک نسب، هم مالکیت سلول های جنسی (برای پدر و مادر ژنتیکی) و هم زایمان (برای مادر حامل) است. این نظریه نیز در عمل با پیچیدگی هایی در تعیین حقوق ارث و محرمیت مواجه است.
3. نظریه حقوقی (مبتنی بر قانون و عرف): دیدگاه غالب حقوقی در ایران، با توجه به سکوت قانون در این زمینه و استناد به «اماره فراش» (طفل متولد در دوران ازدواج، منتسب به شوهر است) و عرف جامعه، بر این باور است که زوجین گیرنده، پدر و مادر قانونی کودک محسوب می شوند. به این معنا که کودک در شناسنامه آن ها ثبت شده و از حقوق و تکالیف فرزند آنان برخوردار است.

تفاوت «نسب قانونی» با «نسب ژنتیکی»: در اهدای جنین، ما با دو نوع نسب مواجه هستیم: نسب ژنتیکی (که کودک را به اهداکنندگان متصل می کند) و نسب قانونی (که کودک را به والدین گیرنده متصل می کند). قانون فعلی، با استناد به ماده ۳ و عرف، بیشتر بر نسب قانونی تأکید دارد، اما ابهامات در حوزه ارث و محرمیت، نیاز به شفاف سازی های قانونی بیشتر را نشان می دهد. در حال حاضر، بسیاری از حقوقدانان معتقدند که فرزند حاصل از اهدای جنین از والدین گیرنده ارث می برد، زیرا قانون صراحتاً ارث بری او را از اهداکنندگان رد کرده و عملاً پیوند والد و فرزندی را با گیرندگان به رسمیت شناخته است.

حقوق فرزند حاصل از اهدای جنین

فرزند متولد شده از اهدای جنین، از تمامی حقوق یک شهروند ایرانی برخوردار است. این حقوق شامل:

• حق برخورداری از نام، شناسنامه و تابعیت: بلافاصله پس از تولد، برای کودک شناسنامه صادر می شود و او تابعیت جمهوری اسلامی ایران را کسب می کند. نام پدر و مادر در شناسنامه او، نام زوجین گیرنده خواهد بود.
• حق نفقه، نگهداری و تربیت: همان طور که پیش تر ذکر شد، والدین گیرنده مسئول تأمین تمامی نیازهای کودک هستند.
• حق وراثت: با وجود ابهامات فقهی، در عمل و به استناد رویه قضایی و حقوقی غالب، فرزند حاصل از اهدای جنین از والدین قانونی خود (زوجین گیرنده) ارث می برد.
• حق دانستن هویت واقعی: این حق، یکی از چالش های اخلاقی و روانشناختی عمیق است. با وجود اصل محرمانگی در اهدای جنین، برخی معتقدند که هر فردی در سن مناسب، حق دارد از هویت ژنتیکی خود مطلع شود. این مسئله نیازمند تعادل بین حق حریم خصوصی والدین و حق هویت فرزند است که در جوامع مختلف، رویکردهای متفاوتی برای آن اتخاذ می شود.

شفاف سازی و اصلاحات قانونی در آینده، می تواند به رفع بسیاری از این ابهامات کمک کند و مسیری روشن تر را برای همه طرفین این فرایند انسانی و پیچیده فراهم آورد.

اصل محرمانگی در اهدای جنین: یک اصل کلیدی و چالش های آن

محرمانگی اطلاعات در فرایند اهدای جنین، ستون فقرات این روش درمانی محسوب می شود. این اصل به منظور حفظ حریم خصوصی اهداکنندگان و گیرندگان و همچنین پیشگیری از هرگونه سوءاستفاده یا مشکلات اجتماعی و روانی در آینده برای کودک و خانواده، با دقت بسیار زیادی دنبال می شود.

ماده قانونی و مسئولیت مراکز درمانی

ماده ۶ آیین نامه اجرایی قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور مصوب ۱۳۸۳ به صراحت بیان می کند: «اطلاعات مربوط به جنین های اهدایی جزو اطلاعات سری طبقه بندی می شود.» این ماده، سنگ بنای محرمانگی را بنا نهاده و مراکز مجاز تخصصی درمان ناباروری را موظف می سازد تا در حفظ و نگهداری این اطلاعات نهایت دقت را به کار برند و از افشای آن ها به هر شکلی خودداری کنند.

مسئولیت قانونی مراکز درمانی در این زمینه بسیار سنگین است. آن ها باید تدابیر امنیتی لازم را برای حفاظت از پرونده های پزشکی و داده های اهداکنندگان و گیرندگان اتخاذ کنند. هر گونه افشاگری، چه عمدی و چه سهوی، می تواند عواقب حقوقی جدی برای مرکز و افراد مسئول داشته باشد.

مجازات افشای اطلاعات

با توجه به اهمیت بالای محرمانگی، قانون گذار مجازات هایی را برای افشای اطلاعات سری پیش بینی کرده است. بر اساس قانون مجازات انتشار و افشای اسناد محرمانه و سری دولتی، مجازات افشای اطلاعات سری بین ۲ تا ۱۰ سال حبس است. این مجازات سنگین، نشان دهنده اهمیت حیاتی این اصل در فرایند اهدای جنین است و ضمانت اجرایی قوی برای حفظ حریم خصوصی افراد فراهم می آورد.

تعارض احتمالی: محرمانگی در مقابل حق کودک برای دانستن هویت واقعی

با وجود تأکید شدید بر اصل محرمانگی، یک چالش اخلاقی و حقوقی مهم در این زمینه مطرح می شود: «حق کودک برای دانستن هویت واقعی خود در آینده.» بسیاری از متخصصان حقوق کودک و روانشناسان معتقدند که هر فردی در سن مناسب، حق دارد از ریشه های ژنتیکی خود مطلع شود. این امر می تواند در شکل گیری هویت شخصی و روانی او نقش بسزایی داشته باشد.

در کشورهای مختلف، رویکردهای متفاوتی برای حل این تعارض اتخاذ شده است. برخی کشورها، پس از رسیدن کودک به سن قانونی، امکان دسترسی محدود به اطلاعات اهداکننده (بدون افشای هویت کامل) را فراهم می کنند. در ایران، با توجه به تأکید قاطع قانون بر محرمانگی مطلق، این بحث همچنان در محافل علمی و حقوقی ادامه دارد.

ایجاد تعادل میان حفظ حریم خصوصی طرفین (اهداکنندگان و گیرندگان) و احترام به حق کودک برای شناخت هویت خود، یک مسئله پیچیده است که نیازمند بررسی های عمیق تر فقهی، حقوقی و اجتماعی است. در حال حاضر، اصل بر حفظ محرمانگی است و مراکز درمانی به شدت بر عدم افشای هویت ها تأکید دارند.

هزینه های اهدای جنین و امکان اهدای رایگان جنین: شفاف سازی واقعیت ها

یکی از دغدغه های اصلی زوجین متقاضی اهدای جنین، بحث هزینه های مربوط به این فرایند است. این سوال که آیا اهدای جنین رایگان است یا خیر، معمولاً ابهامات زیادی را به همراه دارد. برای شفاف سازی، باید بین «اهدای جنین» و «فرایند درمانی اهدای جنین» تمایز قائل شد.

اهدای داوطلبانه و رایگان جنین

در ایران، خود «جنین» به صورت داوطلبانه و کاملاً رایگان توسط زوج هایی که جنین های مازاد فریز شده دارند و دیگر تمایلی به استفاده از آن ها ندارند، اهدا می شود. این جنین ها تحت نظارت و با رضایت کتبی اهداکنندگان، به مراکز تخصصی درمان ناباروری واگذار می شوند. هدف از این اقدام، کمک به زوج های ناباروری است که امکان فرزندآوری ندارند و جنین های اهدایی، فرصتی برای تجربه بارداری و فرزندپروری برای آن ها فراهم می آورد. بنابراین، هزینه مستقیمی بابت «خرید جنین» در ایران وجود ندارد و هرگونه معامله مالی بر سر جنین اهدایی، غیرقانونی و غیراخلاقی محسوب می شود.

تفکیک هزینه های جانبی فرایند اهدای جنین

با وجود رایگان بودن اهدای جنین، فرایند کلی درمان شامل هزینه های جانبی است که زوجین گیرنده باید آن ها را پرداخت کنند. این هزینه ها برای تأمین خدمات پزشکی، آزمایشگاهی و اداری لازم برای انجام موفقیت آمیز این روش است. مهم ترین اجزای این هزینه ها عبارتند از:

• ویزیت و مشاوره های پزشکی: شامل ویزیت های متعدد با متخصص زنان، اورولوژیست و مشاوران روانشناسی در طول فرایند.
• آزمایش های پزشکی: انجام آزمایش های خون، سونوگرافی ها، آزمایش های هورمونی و سایر غربالگری های لازم برای اطمینان از سلامت مادر و آمادگی رحم.
• داروها: داروهای مورد نیاز برای آماده سازی رحم زن گیرنده (مانند هورمون ها) که ممکن است هزینه بر باشند.
• فرایند انتقال جنین: شامل هزینه های مربوط به خود عمل انتقال جنین در آزمایشگاه و اتاق عمل.
• فریز و نگهداری جنین های باقیمانده: در صورت وجود چندین جنین اهدایی و عدم انتقال همه آن ها در یک دوره، هزینه های نگهداری (فریز) جنین های باقیمانده برای استفاده های احتمالی بعدی.
• هزینه های اداری و حقوقی: شامل هزینه های مربوط به دادگاه، تأییدیه های قانونی و در صورت لزوم، مشاوره با وکیل.

این هزینه ها بسته به مرکز درمانی، شهر محل سکونت، نیازهای پزشکی فردی و تعداد مراجعات، می تواند متفاوت باشد. برخی مراکز دولتی ممکن است تعرفه های پایین تری نسبت به مراکز خصوصی داشته باشند.

نقش بیمه ها و کمک های دولتی یا خیریه

در حال حاضر، پوشش بیمه ای کامل برای تمامی هزینه های مربوط به اهدای جنین در ایران وجود ندارد. برخی از بیمه ها ممکن است بخش کوچکی از آزمایش ها یا ویزیت ها را پوشش دهند، اما بخش عمده ای از هزینه ها بر عهده خود زوجین خواهد بود. با این حال، با توجه به اهمیت افزایش جمعیت و حمایت از خانواده، ممکن است در آینده سیاست های حمایتی بیشتری از سوی دولت یا نهادهای خیریه برای تسهیل این فرایند در نظر گرفته شود.

بنابراین، در حالی که اهدای خود جنین در ایران رایگان است، اما زوجین متقاضی باید آمادگی پرداخت هزینه های جانبی مربوط به فرایند درمانی و اداری را داشته باشند. این آمادگی مالی، یکی از گام های مهم در تصمیم گیری برای ورود به این مسیر محسوب می شود.

ابعاد روانشناختی و چالش های اجتماعی اهدای جنین: مسیری فراتر از پزشکی

مسیر اهدای جنین، تنها یک فرایند پزشکی نیست؛ بلکه سفری عمیق در ابعاد روانشناختی و اجتماعی برای زوجین و حتی جامعه اطراف آن هاست. پذیرش این روش، نیازمند آمادگی روانی و مواجهه با چالش های احساسی و اجتماعی است که می تواند به همان اندازه پیچیده و مهم باشد که ابعاد پزشکی و قانونی آن.

دغدغه های والدین گیرنده: پذیرش فرزند بدون پیوند ژنتیکی

یکی از بزرگترین دغدغه های زوجین گیرنده، مسئله «پذیرش» است. پذیرش فرزندی که از نظر ژنتیکی به آن ها مرتبط نیست، اما در رحم مادر رشد کرده و از نظر قانونی و عاطفی، فرزند آن هاست. این دغدغه ها می توانند شامل موارد زیر باشند:

• حس مادری/پدری: آیا مادر به همان اندازه به فرزندی که پیوند ژنتیکی ندارد، احساس مادری خواهد داشت؟ آیا پدر نیز این پیوند را حس خواهد کرد؟ تجربه نشان می دهد که تماس فیزیکی ۹ ماهه، هورمون های بارداری و عشق بی قیدوشرطی که در طول بارداری و پس از تولد شکل می گیرد، این حس را عمیق تر از هر پیوند ژنتیکی تقویت می کند.
• نگرانی از عدم شباهت ظاهری: برخی والدین نگرانند که عدم شباهت ظاهری فرزند با آن ها، ممکن است در آینده سؤالاتی را ایجاد کند یا پذیرش جامعه را دشوار سازد.
• ترس از افشای راز: نگرانی از اینکه راز اهدای جنین روزی فاش شود و تأثیر آن بر زندگی فرزند و خانواده.

چالش های مواجهه با فرزند در آینده: انتخاب بین شفافیت و پنهان کاری

یکی از تصمیمات دشوار برای والدین گیرنده، چگونگی مواجهه با کودک در آینده و انتخاب بین «شفافیت» و «پنهان کاری» است. این انتخاب، تأثیر عمیقی بر هویت کودک و سلامت روان خانواده خواهد داشت:

• پنهان کاری: برخی والدین ترجیح می دهند این موضوع را از فرزندشان پنهان کنند، به این امید که از او در برابر قضاوت های احتمالی محافظت کنند. اما این پنهان کاری می تواند در بلندمدت منجر به احساس گناه در والدین و در صورت افشا شدن، به بحران هویت و عدم اعتماد در کودک منجر شود.
• شفافیت: بسیاری از روانشناسان توصیه می کنند که حقیقت به روشی مناسب سن کودک و در محیطی امن و پرمحبت، به تدریج به او گفته شود. این رویکرد به کودک کمک می کند تا از همان ابتدا با ریشه های خود آشنا شود و این مسئله را به عنوان بخشی از هویت منحصر به فرد خود بپذیرد.

قضاوت های جامعه و اطرافیان

متأسفانه، در برخی جوامع، عدم آگاهی یا نگرش های سنتی ممکن است منجر به قضاوت های نادرست درباره خانواده هایی شود که از طریق اهدای جنین صاحب فرزند شده اند. این قضاوت ها می توانند فشار روانی زیادی را بر زوجین تحمیل کنند و حتی روابط خانوادگی آن ها را تحت تأثیر قرار دهند. برخورد با این نگرش ها نیازمند آگاهی، اعتماد به نفس و حمایت متقابل در خانواده است.

ارائه راهکارهای عملی و توصیه های روانشناختی

برای مدیریت این چالش ها، توصیه های روانشناختی و عملی زیر می توانند بسیار کمک کننده باشند:

• مشاوره روانشناختی پیش و پس از بارداری: شرکت در جلسات مشاوره تخصصی به زوجین کمک می کند تا آمادگی روانی لازم را پیدا کرده، دغدغه های خود را بیان کنند و راهکارهای مناسب برای مواجهه با چالش ها را بیاموزند.
• تقویت پیوند عاطفی: تمرکز بر ایجاد پیوند عاطفی عمیق با فرزند از همان لحظه بارداری و پس از تولد. فعالیت هایی مانند صحبت کردن با جنین، خواندن برای او، و در آغوش گرفتن و لمس کردن نوزاد، به تقویت این پیوند کمک می کند.
• آمادگی برای پاسخگویی به سؤالات کودک: در صورت انتخاب رویکرد شفافیت، والدین باید از قبل برای پاسخ دادن به سؤالات کودک در سنین مختلف آماده باشند و با زبانی ساده و متناسب با درک او، واقعیت را توضیح دهند.
• گروه های حمایتی: عضویت در گروه های حمایتی متشکل از والدین دیگری که تجربه مشابهی دارند، می تواند احساس تنهایی را کاهش داده و راهکارهای عملی و تجربیات ارزشمندی را به اشتراک بگذارد.
• حفظ حریم خصوصی: تصمیم گیری درباره اینکه چه کسی و چقدر از این موضوع مطلع شود، یک تصمیم کاملاً شخصی است. لزومی ندارد همه اطرافیان از جزئیات این فرایند آگاه شوند.

مسیر اهدای جنین، یک تجربه عمیقاً شخصی است که با عشق، امید و مسئولیت پذیری همراه می شود. با آگاهی، حمایت روانشناختی و آمادگی کامل، زوجین می توانند این مسیر را با موفقیت طی کرده و خانواده ای پایدار و پرمهر بسازند.

نقش حیاتی وکیل متخصص در فرآیند اهدای جنین

با توجه به پیچیدگی های حقوقی، فقهی و اخلاقی که در فرایند اهدای جنین وجود دارد، حضور یک وکیل متخصص و کاربلد در تمامی مراحل این مسیر، نه تنها توصیه، بلکه یک ضرورت انکارناپذیر است. وکیل متخصص می تواند به عنوان راهنما و حامی، زوجین را از سردرگمی ها و خطرات احتمالی مصون نگه دارد و تضمین کند که تمامی مراحل به درستی و مطابق با قانون انجام شود.

چرا داشتن وکیل متخصص ضروری است؟

1. پیچیدگی های قانونی و فقهی: همان طور که پیش تر بحث شد، مسائلی مانند نسب، ارث، و محرمانگی دارای ابهامات قانونی و فقهی هستند. یک وکیل متخصص به تمامی جزئیات این ابهامات آگاه است و می تواند بهترین راهکارها را ارائه دهد.
2. اطمینان از صحت مدارک و رویه های اداری: تهیه و تنظیم صحیح مدارک لازم برای ارائه به دادگاه، از اهمیت حیاتی برخوردار است. هرگونه نقص یا اشتباه در مدارک می تواند فرایند را به تأخیر بیندازد یا حتی با شکست مواجه سازد. وکیل تمامی این مراحل را با دقت بررسی و تأیید می کند.
3. جلوگیری از سوءاستفاده: متأسفانه، به دلیل تقاضای بالا و کمبود اهداکننده، بازار سیاه و دلالان غیرقانونی در این حوزه شکل گرفته اند. حضور وکیل، از زوجین در برابر سوءاستفاده های مالی و حقوقی این افراد محافظت می کند و تضمین می کند که فرایند از طریق مراجع قانونی و معتبر انجام شود.
4. تنظیم قراردادهای دقیق: در صورتی که نیاز به هرگونه توافق نامه یا قرارداد خاص بین طرفین باشد (اگرچه اهدای جنین ماهیت داوطلبانه دارد، اما در برخی روش های کمک باروری دیگر مانند رحم جایگزین، قراردادها اهمیت می یابند)، وکیل می تواند متنی جامع و حقوقی تنظیم کند که حافظ منافع موکل باشد.
5. پیگیری پرونده در دادگاه: مراجعه به دادگاه خانواده و پیگیری پرونده، نیازمند دانش حقوقی و تجربه است. وکیل با حضور در جلسات دادگاه و ارائه دفاعیات لازم، فرایند صدور مجوز را تسهیل می کند.

خدماتی که یک وکیل خانواده متخصص در این زمینه می تواند ارائه دهد

• مشاوره اولیه: ارائه اطلاعات کامل و شفاف درباره تمامی جنبه های قانونی، حقوقی و رویه های اهدای جنین.
• راهنمایی در جمع آوری مدارک: تهیه فهرست دقیق مدارک مورد نیاز و راهنمایی برای جمع آوری آن ها.
• تنظیم درخواست به دادگاه: نگارش صحیح و حقوقی درخواست ارائه جنین اهدایی.
• نمایندگی در دادگاه: حضور وکیل در جلسات دادگاه و پیگیری پرونده تا صدور مجوز.
• اطمینان از رعایت محرمانگی: وکیل می تواند بر رعایت اصل محرمانگی اطلاعات در مراکز درمانی نظارت داشته باشد.
• حل و فصل اختلافات احتمالی: در صورت بروز هرگونه اختلاف یا چالش در طول یا پس از فرایند، وکیل می تواند با دانش خود از حقوق موکل دفاع کند.

هشدار درباره دلالان غیرقانونی: بازار سیاه اهدای جنین و تخمک، می تواند خطرات جبران ناپذیری برای زوجین به همراه داشته باشد، از جمله مشکلات حقوقی در آینده، عدم رعایت استاندارهای پزشکی و بهداشتی، و از دست دادن سرمایه. یک وکیل متخصص، با تخصص و تجربه خود، می تواند زوجین را از افتادن در دام این دلالان حفظ کند و اطمینان دهد که تمامی مراحل از طریق مجاری قانونی و با رعایت کامل حقوق آن ها انجام می شود.

ورود به مسیر اهدای جنین، یک تصمیم بزرگ و سرنوشت ساز است. با کمک یک وکیل متخصص، می توان این مسیر را با آرامش، اطمینان و سرعت بیشتری طی کرد و به آغوش کشیدن فرزند دلبند را هر چه زودتر تجربه کرد.

نتیجه گیری

اهدای جنین به عنوان یک راهکار امیدبخش و اثربخش برای زوج های نابارور، فرصتی بی نظیر برای تجربه بارداری و فرزندآوری فراهم می آورد. این فرایند که در ایران با پشتوانه «قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور» مصوب ۱۳۸۲ و فتاوای مراجع عظام تقلید به رسمیت شناخته شده است، مسیری است که ابعاد گسترده ای از ملاحظات پزشکی، حقوقی، شرعی، روانشناختی و اجتماعی را در بر می گیرد. با وجود ابهامات پیرامون عبارت «قانون جدید اهدای جنین»، باید تأکید کرد که همان قانون ۱۳۸۲، کماکان مبنای اصلی و چارچوب کلی این فرایند را در کشورمان تعیین می کند.

شناخت دقیق شرایط و مراحل قانونی دریافت جنین اهدایی، از مشاوره اولیه در مراکز درمانی معتبر و کسب گواهی های پزشکی لازم گرفته تا مراجعه به دادگاه خانواده و پیگیری های پس از انتقال جنین، برای تمامی متقاضیان ضروری است. اگرچه اهدای خود جنین در ایران به صورت داوطلبانه و رایگان انجام می شود، اما هزینه های جانبی مربوط به فرایند درمان و خدمات پزشکی بر عهده زوجین گیرنده خواهد بود. همچنین، توجه به ابعاد روانشناختی و اجتماعی این تصمیم، از جمله چالش های پذیرش فرزند بدون پیوند ژنتیکی و نحوه مواجهه با جامعه، نیازمند آمادگی و حمایت های تخصصی است.

در این مسیر پر پیچ و خم، نقش وکیل متخصص در اهدای جنین، حیاتی و غیرقابل انکار است. وکیل می تواند با دانش و تجربه خود، زوجین را در تمامی مراحل حقوقی راهنمایی کرده، از صحت مدارک اطمینان حاصل کند و از بروز هرگونه سوءاستفاده یا مشکلات قانونی در آینده پیشگیری نماید. اهدای جنین، نه تنها یک روش درمانی، بلکه یک تصمیم انسانی و عمیق است که با آگاهی کامل، مشورت با متخصصان پزشکی، حقوقی و روانشناختی، و طی کردن صحیح مسیر قانونی، می تواند به تحقق رویای دیرینه پدر و مادر شدن منجر شود.

سوالات متداول

آیا مجردها می توانند جنین اهدایی دریافت کنند؟

خیر، بر اساس «قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور» مصوب ۱۳۸۲، اهدای جنین صرفاً به «زوجین نابارور» مجاز است و مجردها امکان دریافت جنین اهدایی را ندارند. این قانون بر اساس موازین شرعی و با هدف استحکام نهاد خانواده تدوین شده است.

آیا می توان جنسیت جنین اهدایی را انتخاب کرد؟

در اغلب موارد، انتخاب جنسیت جنین اهدایی ممکن نیست؛ زیرا جنین ها از قبل تشکیل شده اند و فرایند انتخاب بر اساس نیاز پزشکی یا شرایط خاص قانونی انجام می شود، نه بر اساس خواسته های فردی. با این حال، در برخی مراکز خاص و تحت شرایط محدود، اگر چندین جنین فریز شده وجود داشته باشد، ممکن است با مشورت پزشک، انتخاب جنسیت صورت گیرد.

آیا امکان دریافت جنین از بستگان نزدیک یا دوستان وجود دارد؟

از نظر قانونی، امکان دریافت جنین از بستگان یا آشنایان وجود دارد، اما تنها در صورتی که فرآیند اهدا به صورت کاملاً رسمی، از طریق دادگاه و مراکز مجاز درمان ناباروری طی شود. همچنین، بررسی های پزشکی، روان شناسی و قانونی برای اهدا کننده و گیرنده الزامی ست، حتی اگر با هم نسبت فامیلی داشته باشند.

آیا امکان چندقلوزایی با جنین اهدایی وجود دارد؟

بله، بسته به تعداد جنین هایی که پزشک در رحم منتقل می کند، احتمال دوقلو یا چندقلوزایی وجود دارد. البته معمولاً پزشکان تلاش می کنند برای کاهش ریسک بارداری های پرخطر، تنها یک جنین یا در موارد خاص دو جنین را انتقال دهند.

در چه شرایطی سقط جنین اهدایی مجاز است؟

از نظر قانونی و شرعی، سقط جنین اهدایی نیز تابع همان قوانین کلی مربوط به سقط جنین است. تنها در موارد خاص پزشکی مانند خطر جدی برای جان مادر یا ناهنجاری های شدید جنینی، ممکن است با تأیید کمیسیون پزشکی قانونی، اجازه سقط داده شود. در غیر این صورت، سقط غیرقانونی محسوب می شود.

چه مدت زمانی برای طی شدن کل فرآیند اهدای جنین لازم است؟

مدت زمان لازم برای طی شدن کل فرآیند اهدای جنین می تواند متغیر باشد و به عوامل مختلفی از جمله سرعت تکمیل مدارک توسط زوجین، حجم کاری دادگاه و مراکز درمانی، و زمان مورد نیاز برای یافتن جنین مناسب بستگی دارد. به طور متوسط، این فرآیند ممکن است از چند ماه تا یک سال به طول انجامد.

آیا اهداکنندگان جنین می توانند فرزند خود را پس بگیرند؟

خیر، پس از اینکه جنین به صورت قانونی و با رضایت کتبی اهدا شد و مجوز انتقال آن توسط دادگاه صادر گردید، اهداکنندگان هیچ حق و مالکیتی نسبت به جنین اهدایی و فرزند حاصل از آن نخواهند داشت. فرایند اهدا برگشت ناپذیر است و والدین قانونی فرزند، زوجین گیرنده محسوب می شوند.

تفاوت اهدا جنین با فرزندخواندگی چیست؟

تفاوت اصلی در این است که در اهدای جنین، مادر گیرنده خود بارداری را تجربه کرده و فرزند را به دنیا می آورد، بنابراین ارتباط فیزیکی و عاطفی از همان ابتدا در رحم مادر شکل می گیرد؛ در حالی که در فرزندخواندگی، کودک پس از تولد (و معمولاً در سنین بالاتر) به خانواده جدید سپرده می شود و تجربه بارداری برای مادر وجود ندارد.

آیا امکان شناسایی هویت والدین ژنتیکی جنین وجود دارد؟

خیر، اطلاعات مربوط به اهداکنندگان جنین (والدین ژنتیکی) کاملاً محرمانه است و مراکز درمانی مجاز به افشای این اطلاعات نیستند. هویت اهداکنندگان فقط در پرونده های پزشکی ثبت شده و به گیرندگان اعلام نمی شود، مگر در موارد خاص و با مجوز قانونی بسیار ویژه.