نموذج کتابة عریضة دعوى طلاق

نموذج كتابة عريضة دعوى طلاق راهنمایی جامع برای افراد است تا بتوانند دادخواست طلاق خود را در دادگاه های عربستان سعودی به درستی و بر اساس قوانین تنظیم کنند. این الگوها و توضیحات گام به گام به شما کمک می کند تا مراحل قانونی را با اطمینان طی کنید و از سردرگمی های احتمالی بکاهید.

در مسیر پر پیچ و خم زندگی، گاهی روابط زناشویی به بن بست می رسند و جدایی به تنها راه حل تبدیل می شود. در چنین شرایطی، آگاهی از روندهای قانونی و نحوه صحیح تنظیم دادخواست طلاق، اهمیت بسزایی پیدا می کند. این راهنما با هدف ارائه اطلاعات جامع و کاربردی، به شما کمک می کند تا با جنبه های حقوقی و اجرایی طلاق در عربستان سعودی آشنا شوید. هدف، تسهیل این فرآیند دشوار و فراهم آوردن ابزارهای لازم برای کسانی است که خود را در این نقطه از زندگی می یابند.

فهم اساسيات دعوى الطلاق في النظام السعودي

برای شروع هر اقدام قانونی، شناخت مبانی و اصول آن ضروری است. دعوای طلاق در نظام حقوقی عربستان سعودی، مانند هر کشور دیگری، دارای تعاریف، شرایط و مراحل خاص خود است. درک این اساسيات، گامی بلند در جهت پیشبرد موفقیت آمیز پرونده طلاق به شمار می رود. افرادی که به دنبال طلاق هستند، در ابتدا باید با مفهوم شرعی و قانونی طلاق، انواع آن، و دادگاه های صالح آشنا شوند تا بتوانند تصمیمات آگاهانه ای بگیرند.

1.1. تعریف الطلاق شرعاً ونظاماً: شرح موجز للطلاق وأنواعه

طلاق در لغت به معنای رها کردن و آزاد ساختن است، و در اصطلاح شرعی و حقوقی، به معنای انحلال عقد نکاح و پایان رابطه زناشویی است. نظام حقوقی عربستان سعودی، که بر پایه شریعت اسلامی استوار است، طلاق را به انواع مختلفی تقسیم می کند که هر کدام احکام و آثار حقوقی خاص خود را دارند. شناخت این تفاوت ها برای انتخاب مسیر صحیح دادخواهی بسیار مهم است.

• طلاق رجعی: طلاقی است که در آن، مرد می تواند در دوران عده بدون نیاز به عقد جدید به همسرش بازگردد. این نوع طلاق معمولاً در طلاق های یک و دو رخ می دهد.
• طلاق بائن: طلاقی است که در آن، مرد حق رجوع ندارد و برای بازگشت به همسرش نیاز به عقد جدید دارد. طلاق بائن خود به چند دسته تقسیم می شود، از جمله طلاق بائن صغری (مثل طلاق خلع یا طلاقی که پس از اتمام عده رجعی رخ می دهد) و طلاق بائن کبری (پس از سه بار طلاق متوالی).
• طلاق للضرر (طلاق به دلیل ضرر): این نوع طلاق زمانی اتفاق می افتد که یکی از زوجین، معمولاً زن، به دلیل وارد آمدن ضرر و زیان از سوی طرف دیگر، خواهان جدایی باشد. ضرر می تواند شامل آزار جسمی، روحی، ترک نفقه، هجران، و سوء معاشرت باشد.
• طلاق بالتراضي (طلاق توافقی): زمانی رخ می دهد که زوجین بر سر جدایی و تمامی جزئیات مربوط به آن (مانند حضانت، نفقه، مهریه و…) به توافق رسیده اند و این توافق را به دادگاه ارائه می دهند.
• الخلع (خُلع): در این حالت، زن در ازای پرداخت مالی به مرد، از او می خواهد که وی را طلاق دهد. این مال می تواند مهریه یا هر مال دیگری باشد. مرد نیز با قبول این مال، زن را طلاق می دهد.
• الفسخ (فسخ نکاح): فسخ به معنای ابطال عقد نکاح است که ممکن است به دلایلی مانند وجود عیوب خاص در یکی از زوجین، یا عدم اهلیت شرعی برای ازدواج، صورت گیرد. در فسخ، برخلاف طلاق، عقد از ابتدا باطل تلقی می شود.

هر یک از این انواع طلاق، مستلزم رویه های خاص حقوقی و اثبات شرایط ویژه ای است. بنابراین، درک دقیق هر کدام، به افراد کمک می کند تا متناسب با وضعیت خود، بهترین گزینه را انتخاب کنند.

1.2. المحكمة المختصة: محاكم الأحوال الشخصية ودورها

در عربستان سعودی، رسیدگی به دعاوی طلاق و تمامی مسائل مربوط به آن (مانند نفقه، حضانت، مهریه و…) بر عهده محاکم الأحوال الشخصية (دادگاه های احوال شخصیه) است. این دادگاه ها تخصص ویژه ای در این حوزه دارند و قاضیانی با دانش عمیق در فقه و حقوق خانواده در آن ها به پرونده ها رسیدگی می کنند.

اگر در منطقه ای دادگاه احوال شخصیه وجود نداشته باشد، دادگاه عمومی (المحکمة العامة) صلاحیت رسیدگی به این دعاوی را خواهد داشت. این امر اطمینان می دهد که در هر منطقه از کشور، محلی برای طرح و رسیدگی به اینگونه پرونده ها وجود دارد. دادگاه های احوال شخصیه با در نظر گرفتن تمامی جوانب شرعی و قانونی، سعی در حفظ حقوق هر دو طرف و فرزندان دارند و نقش محوری در اجرای عدالت در مسائل خانوادگی ایفا می کنند.

1.3. الشروط الجوهرية لقبول دعوى الطلاق: الأهلية، الصفة، المصلحة، الاختصاص

برای اینکه دادخواست طلاق توسط دادگاه پذیرفته شود و به آن رسیدگی گردد، باید شرایط اساسی و جوهری خاصی رعایت شود. عدم وجود هر یک از این شرایط می تواند منجر به رد دادخواست در همان مراحل اولیه شود.

1. الأهلية (اهلیت): به این معناست که فردی که دادخواست را ارائه می دهد، از نظر قانونی دارای اهلیت کامل برای طرح دعوا باشد. این شامل بلوغ، عقل و رشد است. افراد نابالغ یا فاقد صلاحیت قانونی نمی توانند به تنهایی دادخواست طلاق ارائه دهند.
2. الصفة (سمت): دادخواست دهنده باید ذینفع مستقیم در دعوا باشد. به عبارت دیگر، فرد باید یا خود زوج یا زوجه باشد، یا وکیل قانونی آن ها که دارای وکالت نامه رسمی است.
3. المصلحة (مصلحت): باید یک مصلحت قانونی و واقعی برای طرح دعوا وجود داشته باشد. دادگاه تنها به دعاوی رسیدگی می کند که فرد از طرح آن به دنبال احقاق حقی مشخص یا رفع ضرری معین باشد. به عنوان مثال، در طلاق برای ضرر، مصلحت خواهان در رفع ضرر و پایان دادن به زندگی مشترک زیان بار است.
4. الاختصاص (صلاحیت): دادگاهی که دادخواست به آن ارائه می شود، باید صلاحیت رسیدگی به پرونده را داشته باشد. این صلاحیت می تواند از نوع مکانی (بر اساس محل اقامت زوجین) یا نوعی (دادگاه احوال شخصیه) باشد. ارائه دادخواست به دادگاه نامناسب منجر به رد آن خواهد شد.

برای اطمینان از پذیرش دادخواست طلاق، رعایت دقیق شروط اهلیت، سمت، مصلحت و صلاحیت دادگاه از اهمیت حیاتی برخوردار است.

الأوراق والمستندات المطلوبة لرفع دعوى الطلاق

قبل از تنظیم و ارائه دادخواست طلاق، فراهم آوردن تمامی مدارک و مستندات مورد نیاز، گامی بسیار مهم است. کمبود یا نقص در مدارک می تواند روند رسیدگی را به تأخیر بیندازد یا حتی منجر به رد اولیه دادخواست شود. جمع آوری دقیق این مدارک، مسیر را برای یک فرآیند حقوقی روان تر هموار می سازد و به دادگاه در تصمیم گیری صحیح کمک می کند.

قائمة دقيقة ومفصلة للمستندات الأساسية:

• صورة من الهوية الوطنية للمدعي والمدعى عليه: کپی کارت شناسایی ملی (هویت ملی) برای هر دو طرف دعوا (خواهان و خوانده).
• صورة من عقد الزواج: کپی سند ازدواج شرعی که تاریخ و شماره ثبت آن در دادخواست ذکر می شود.
• صور من شهادات ميلاد الأبناء (إن وجدوا): کپی شناسنامه یا گواهی تولد فرزندان، در صورتی که زوجین فرزند داشته باشند.
• إثبات العنوان (صك ملكية أو عقد إيجار أو فاتورة خدمات): مدرک اثبات محل اقامت خواهان، مانند سند مالکیت، قرارداد اجاره یا قبض خدماتی (برق، آب).
• توكيل المحامي (إذا كان هناك وكيل): وکالت نامه رسمی وکیل، در صورتی که پرونده توسط وکیل پیگیری می شود.

المستندات الداعمة (حسب نوع الدعوى):

علاوه بر مدارک اساسی، بسته به نوع دادخواست طلاق و دلایل آن، ممکن است نیاز به ارائه مستندات حمایتی دیگری نیز باشد. این مدارک به تقویت ادعاهای خواهان کمک کرده و صحت وقایع ذکر شده در دادخواست را تأیید می کنند.

• تقارير طبية: گزارش های پزشکی که آسیب های جسمی یا روحی ناشی از رفتار طرف مقابل را تأیید می کنند (در طلاق به دلیل ضرر جسمی یا روحی).
• محاضر شرطة: صورت جلسات پلیس یا نهادهای امنیتی در خصوص وقایع خشونت آمیز یا سوءرفتار.
• شهادات شهود: اسامی و اطلاعات تماس شاهدانی که می توانند وقایع ذکر شده را تأیید کنند. گاهی نیاز است شهادت کتبی نیز ارائه شود.
• رسائل، صور، إثباتات عدم إنفاق: پیامک ها، نامه ها، تصاویر یا هرگونه مدرک الکترونیکی یا مکتوب که سوءمعاشرت، هجران یا عدم پرداخت نفقه را اثبات می کند. به عنوان مثال، صورت حساب های بانکی برای اثبات عدم واریز نفقه یا پیام هایی که حاوی تهدید یا توهین هستند.

شرح مفصل لهيكل صحيفة دعوى الطلاق (مع أمثلة لما يجب كتابته في كل بند)

تنظیم صحیح دادخواست طلاق، قلب فرآیند حقوقی جدایی است. یک دادخواست دقیق، واضح و کامل، نه تنها به قاضی در درک صحیح پرونده کمک می کند، بلکه شانس موفقیت دادخواهی را نیز افزایش می دهد. ساختار دادخواست طلاق در عربستان سعودی بر اساس اصول مشخصی تدوین شده است که رعایت آن ها الزامی است. در این بخش، به تفصیل به هر یک از اجزای دادخواست و نحوه نگارش آن ها می پردازیم.

3.1. البسملة: بسم الله الرحمن الرحيم

شروع تمامی اسناد رسمی و قضایی در عربستان سعودی با «بسم الله الرحمن الرحیم» صورت می گیرد. این عبارت، نشان دهنده احترام به باورهای دینی و آغاز فعالیت ها با تبرک و طلب یاری از خداوند است.

3.2. الجهة المرفوع إليها الدعوى: (مثال: إلى رئيس/فضيلة قاضي محكمة الأحوال الشخصية في [اسم المدينة] )

در این قسمت، نام و عنوان دقیق دادگاهی که دادخواست به آن ارائه می شود، نوشته می شود. به عنوان مثال، اگر دادخواست در شهر ریاض ارائه می شود، باید نوشته شود: إلى رئيس/فضيلة قاضي محكمة الأحوال الشخصية في الرياض. این کار به وضوح نشان می دهد که پرونده در کدام مرجع قضایی مطرح شده است.

3.3. بيانات المدعي: (الاسم كاملاً، رقم الهوية، المهنة، العنوان تفصيلاً، رقم الهاتف، البريد الإلكتروني)

این بخش به معرفی کامل خواهان (فردی که دادخواست را ارائه می دهد) اختصاص دارد. تمامی اطلاعات باید با دقت و به صورت کامل وارد شوند تا هویت خواهان بدون ابهام مشخص گردد و امکان ارتباط با او وجود داشته باشد.

• الاسم كاملاً: نام و نام خانوادگی کامل.
• رقم الهوية: شماره کارت شناسایی ملی.
• المهنة: شغل.
• العنوان تفصيلاً: آدرس کامل و دقیق پستی.
• رقم الهاتف: شماره تماس.
• البريد الإلكتروني: آدرس ایمیل (در صورت وجود).

3.4. بيانات وكيل المدعي (المحامي – إن وجد): (الاسم كاملاً، رقم الترخيص، العنوان، سند التوكيل رقمه وتاريخه)

اگر خواهان از طریق وکیل اقدام می کند، اطلاعات وکیل نیز باید به تفصیل ذکر شود. این بخش شامل تمامی جزئیاتی است که وکیل را به عنوان نماینده قانونی خواهان معرفی می کند.

• الاسم كاملاً: نام و نام خانوادگی کامل وکیل.
• رقم الترخيص: شماره پروانه وکالت.
• العنوان: آدرس دفتر وکالت.
• سند التوكيل رقمه وتاريخه: شماره و تاریخ وکالت نامه رسمی که نماینده قانونی بودن وکیل را اثبات می کند.

3.5. بيانات المدعى عليه: (الاسم كاملاً، رقم الهوية – إن أمكن، المهنة، العنوان تفصيلاً، رقم الهاتف – إن أمكن)

در این قسمت، اطلاعات خوانده (فردی که علیه او دادخواست ارائه شده است) درج می شود. هرچه اطلاعات دقیق تر باشد، ابلاغ دادخواست و احضار خوانده به دادگاه آسان تر خواهد بود.

• الاسم كاملاً: نام و نام خانوادگی کامل خوانده.
• رقم الهوية – إن أمكن: شماره کارت شناسایی ملی خوانده (در صورت امکان و اطلاع).
• المهنة: شغل خوانده (در صورت اطلاع).
• العنوان تفصيلاً: آدرس کامل و دقیق پستی خوانده.
• رقم الهاتف – إن أمكن: شماره تماس خوانده (در صورت امکان و اطلاع).

3.6. موضوع الدعوى: (تحديد نوع الدعوى بدقة، مثال: دعوى طلاق للضرر والشقاق، دعوى طلاق بسبب الهجر وعدم الإنفاق، دعوى طلاق بالتراضي)

موضوع دعوا باید به صورت کاملاً واضح و دقیق مشخص شود. این بخش، نوع طلاق درخواستی را بیان می کند و به دادگاه اجازه می دهد تا بداند با چه پرونده ای سروکار دارد. مثال ها نشان می دهند که چگونه باید نوع خاص طلاق را مشخص کرد.

3.7. وقائع الدعوى (السرد القصصي):

این قسمت، بخش روایی و اصلی دادخواست است که در آن، تمامی جزئیات زندگی زناشویی و وقایعی که منجر به تصمیم برای طلاق شده اند، به صورت زمانی و دقیق شرح داده می شود. این بخش باید داستانی منسجم و صادقانه از آنچه رخ داده است را روایت کند.

• تاريخ الزواج ورقم العقد: تاریخ دقیق ازدواج و شماره ثبت عقد نکاح. این اطلاعات اساس قانونی رابطه را مشخص می کند.
• تفاصيل الحياة الزوجية، عدد الأبناء وأسماؤهم وتواريخ ميلادهم (إن وجدوا): شرح مختصری از زندگی مشترک، تعداد فرزندان، نام و تاریخ تولد آن ها. این اطلاعات به دادگاه در درک ابعاد خانوادگی پرونده کمک می کند.
• شرح زمني ومفصل للأحداث التي أدت لطلب الطلاق (بذكر التواريخ والأماكن والأشخاص المعنيين بدقة): این بخش حیاتی ترین قسمت است. باید تمامی وقایع و حوادثی که به درخواست طلاق منجر شده اند، با ذکر جزئیات دقیق، تاریخ، مکان و اشخاص درگیر، به صورت مرتب و با استناد به مدارک، بیان شوند. برای مثال، اگر آزار جسمی رخ داده، تاریخ آن، محل حادثه، و در صورت وجود، شهود یا گزارش های پزشکی باید ذکر شوند.
• محاولات الصلح (إن وجدت) ونتائجها، مع إثباتها إن أمكن: اگر پیش از طرح دعوا، تلاش هایی برای صلح و سازش صورت گرفته است، باید این تلاش ها و نتایج آن ها (مثلاً شکست در صلح) ذکر شود. در صورت وجود مدارک، مثل صورت جلسات مشاور یا شهادت افراد، باید ارائه شوند.

3.8. الأسانيد الشرعية والنظامية (أسباب الدعوى القانونية):

پس از شرح وقایع، نوبت به استناد قانونی و شرعی دلایل طلاق می رسد. در این بخش، وقایع روایت شده در دادخواست به مواد قانونی یا اصول شرعی مربوطه پیوند داده می شوند تا به دادگاه نشان داده شود که درخواست طلاق، مبنای قانونی دارد.

• ربط الوقائع بالأسباب القانونية المؤدية للطلاق (مثال: الضرر البالغ، الهجر، سوء العشرة، عدم الإنفاق، استحالة العشرة): باید به وضوح توضیح داده شود که چگونه وقایع ذکر شده در بخش قبل، مصادیق قانونی ضرر، هجران، سوء معاشرت یا سایر دلایل طلاق هستند. مثلاً، اگر زن به دلیل ضرب و شتم خواهان طلاق است، باید توضیح داده شود که این رفتارها مصداق ضرر بالغ هستند.
• ذكر المواد النظامية أو المبادئ الشرعية التي تدعم الدعوى (إن وجدت): در صورت امکان و اطلاع، می توان به مواد مشخصی از قوانین و مقررات عربستان سعودی یا اصول فقهی و شرعی که از درخواست طلاق حمایت می کنند، استناد کرد. این کار به دادخواست اعتبار قانونی بیشتری می بخشد.

3.9. الطلبات:

این بخش شامل تمامی خواسته ها و درخواست هایی است که خواهان از دادگاه دارد. درخواست ها باید کاملاً واضح، مشخص و بدون ابهام باشند.

• الطلب الرئيسي: الحكم بفسخ عقد النكاح/الطلاق بين الطرفين: مهم ترین درخواست که همان صدور حکم طلاق یا فسخ نکاح است. باید به وضوح مشخص شود که چه نوع حکمی (طلاق یا فسخ) خواسته می شود.
• الطلبات التبعية (إن وجدت، يجب أن تكون واضحة ومحددة): علاوه بر درخواست اصلی، ممکن است درخواست های جانبی دیگری نیز مطرح شود که باید به تفصیل و با دقت ذکر شوند.
  • حضانة الأبناء ونفقتهم: درخواست حضانت فرزندان و تعیین مبلغ نفقه برای آن ها.
  • نفقة العدة والمتعة: درخواست نفقه ایام عده (پس از طلاق) و نفقه متعه (غرامت برای زن مطلقه در برخی شرایط).
  • مؤخر الصداق: درخواست پرداخت مابقی مهریه (مؤخر الصداق) که هنوز پرداخت نشده است.
  • السكن (إن كان مطلوباً): درخواست تأمین مسکن برای زن و فرزندان، در صورتی که حق سکونت در منزل مشترک سلب شده باشد.
  • قسمة الممتلكات المشتركة (إذا كانت جزءاً من الدعوى): درخواست تقسیم اموال مشترک بین زوجین، اگر این موضوع نیز در دادخواست طلاق مطرح باشد.

3.10. التوقيع: اسم المدعي أو وكيله وتوقيعه

پایین دادخواست، باید نام کامل خواهان یا وکیل او و امضای مربوطه درج شود. امضا نشان دهنده تأیید و مسئولیت پذیری در قبال محتوای دادخواست است.

3.11. تاريخ تحرير الصحيفة

تاریخ دقیق تنظیم و تحریر دادخواست نیز باید در پایان آن ذکر شود. این تاریخ برای پیگیری های بعدی و رعایت مهلت های قانونی اهمیت دارد.

نماذج جاهزة لصحيفة دعوى الطلاق (مع سيناريوهات وشرح تفصيلي لكل نموذج)

برای درک بهتر نحوه تنظیم دادخواست طلاق، ارائه نمونه های عملی از اهمیت بالایی برخوردار است. این نمونه ها، با الهام از سناریوهای رایج در دعاوی طلاق، به افراد کمک می کنند تا قالب کلی و جزئیات مورد نیاز برای هر نوع دادخواست را مشاهده و درک کنند. هرچند این الگوها صرفاً جنبه ارشادی دارند و باید با دقت فراوان بر اساس جزئیات هر پرونده تنظیم شوند، اما نقطه شروعی عالی برای نگارش صحیح هستند.

4.1. نموذج دعوى طلاق للضرر (من الزوجة): سيناريو: عنف جسدي ونفسي من الزوج

در این سناریو، زوجه به دلیل تحمل خشونت جسمی و روحی از جانب زوج، خواهان طلاق است. وقایع و دلایل باید با تمرکز بر این خشونت ها و تأثیرات مخرب آن ها بر زندگی زوجه و فرزندان، تنظیم شوند.

بسم الله الرحمن الرحيم
إلى فضيلة قاضي محكمة الأحوال الشخصية في [اسم المدينة]
المدعية: [اسم المدعية كاملاً]، رقم الهوية: [شماره هویت]، المهنة: [شغل]، العنوان: [آدرس کامل]، الهاتف: [شماره تماس]، البريد الإلكتروني: [آدرس ایمیل]
وكيل المدعية: [اسم وكيل المدعية كاملاً]، رقم الترخيص: [شماره پروانه]، العنوان: [آدرس دفتر]، سند التوكيل رقم [شماره توكيل] وتاريخ [تاریخ توكيل]
المدعى عليه: [اسم المدعى عليه كاملاً]، رقم الهوية: [شماره هویت - إن أمكن]، المهنة: [شغل - إن أمكن]، العنوان: [آدرس کامل]، الهاتف: [شماره تماس - إن أمكن]
موضوع الدعوى: دعوى طلاق للضرر البالغ (العنف الجسدي والنفسي)

وقائع الدعوى:
تزوجت موكلتي المدعية من المدعى عليه بموجب عقد زواج شرعي رقم [شماره عقد] وتاريخ [تاریخ عقد]، وقد أنجبت منه [تعداد] أبناء هم: [نام فرزندان و تاریخ تولدشان].
لقد عانت موكلتي خلال فترة زواجها من سوء معاملة مستمر من قبل المدعى عليه، والذي تكرر منه الاعتداء عليها بالضرب والسب والشتم أمام الأبناء وفي غيابهم. ففي تاريخ [تاریخ مشخص]، قام المدعى عليه بضرب موكلتي مما أدى إلى [توضیح آسیب جسمی و گزارش پزشکی إن وجدت]. كما أنه دائمًا ما يوجه إليها الإهانات والتهديدات، مما سبب لها أضرارًا نفسية جسيمة، والتي تم إثباتها بتقارير طبية نفسية مرفقة. هذه الأفعال جعلت الحياة الزوجية مستحيلة واستحالت العشرة بالمعروف. وقد باءت جميع محاولات الإصلاح والتدخل الأسري بالفشل التام.

الأسانيد الشرعية والنظامية:
إن ما قام به المدعى عليه من عنف جسدي ونفسي يشكل ضررًا بالغًا يبيح لموكلتي طلب التفريق للضرر، عملاً بأحكام الشريعة الإسلامية وأنظمة الأحوال الشخصية في المملكة العربية السعودية التي تجرم الإيذاء وتوجب حفظ كرامة الزوجة.

الطلبات:
بناءً على ما تقدم، نلتمس من فضيلتكم:
1. الحكم بتطليق موكلتي المدعية من المدعى عليه طلقة بائنة للضرر.
2. الحكم بحضانة الأبناء [اسم فرزندان] لموكلتي، مع تحديد نفقة شهرية لهم تتناسب مع وضع المدعى عليه المالي.
3. الحكم بتحديد نفقة عده ومتعه لموكلتي.
4. الحكم بتمكين موكلتي من مسكن الحضانة أو توفير سكن مناسب لها ولأبنائها.
[اسم المدعية/وكيلها]
التوقيع: [امضا]
تاريخ التحرير: [تاریخ]

4.2. نموذج دعوى طلاق للضرر (من الزوجة – الهجر وعدم الإنفاق): سيناريو: هجر الزوج لبيته وأسرته وامتناعه عن الإنفاق

در این سناریو، زوجه به دلیل ترک منزل توسط زوج و عدم پرداخت نفقه، درخواست طلاق دارد. این دادخواست باید بر اساس اثبات هجران و عدم حمایت مالی تنظیم شود.

بسم الله الرحمن الرحيم
إلى فضيلة قاضي محكمة الأحوال الشخصية في [اسم المدينة]
المدعية: [اسم المدعية كاملاً]، رقم الهوية: [شماره هویت]، المهنة: [شغل]، العنوان: [آدرس کامل]، الهاتف: [شماره تماس]، البريد الإلكتروني: [آدرس ایمیل]
المدعى عليه: [اسم المدعى عليه كاملاً]، رقم الهوية: [شماره هویت - إن أمكن]، المهنة: [شغل - إن أمكن]، العنوان: [آدرس کامل]، الهاتف: [شماره تماس - إن أمكن]
موضوع الدعوى: دعوى طلاق للضرر (الهجر وعدم الإنفاق)

وقائع الدعوى:
تزوجت المدعية من المدعى عليه بموجب عقد زواج شرعي رقم [شماره عقد] وتاريخ [تاریخ عقد]، وقد أنجبت منه [تعداد] أبناء هم: [نام فرزندان و تاریخ تولدشان].
منذ تاريخ [تاریخ مشخص]، قام المدعى عليه بهجر بيت الزوجية وترك المدعية وأبنائهما دون أي مبرر شرعي أو قانوني. وقد امتنع المدعى عليه عن الإنفاق على أسرته منذ ذلك التاريخ وحتى الآن، مما اضطر المدعية لتحمل كافة نفقات المعيشة والأبناء بمفردها، رغم محاولاتها المتكررة للتواصل معه وطلب النفقة. هذه الأفعال قد ألحقت ضررًا بالغًا بالمدعية والأبناء، وجعلت استمرار الحياة الزوجية أمرًا مستحيلًا.

الأسانيد الشرعية والنظامية:
إن هجر المدعى عليه لبيت الزوجية وامتناعه عن الإنفاق على أسرته دون عذر شرعي، يعد ضررًا كبيرًا يوجب التفريق بين الزوجين، وفقًا لأحكام الشريعة الإسلامية وأنظمة الأحوال الشخصية في المملكة العربية السعودية التي تلزم الزوج بالإنفاق على زوجته وأبنائه.

الطلبات:
بناءً على ما تقدم، نلتمس من فضيلتكم:
1. الحكم بتطليق المدعية من المدعى عليه طلقة بائنة للضرر.
2. الحكم بحضانة الأبناء [اسم فرزندان] للمدعية، مع تحديد نفقة شهرية لهم تتناسب مع وضع المدعى عليه المالي.
3. الحكم بتحديد نفقة عده ومتعه للمدعية.
4. الحكم بالزام المدعى عليه بدفع المبالغ المتراكمة من النفقة عن الفترة الماضية.
[اسم المدعية/وكيلها]
التوقيع: [امضا]
تاريخ التحرير: [تاریخ]

4.3. نموذج دعوى طلاق للشقاق والنزاع (من الزوج أو الزوجة): سيناريو: استحالة العشرة واستفحال الخلافات

در این سناریو، به دلیل اختلافات عمیق و غیرقابل حل، زن یا مرد خواهان طلاق برای شقاق (نزاع و اختلاف) است. این نوع طلاق بر اساس عدم امکان ادامه زندگی مشترک و استفحال اختلافات تنظیم می شود.

بسم الله الرحمن الرحيم
إلى فضيلة قاضي محكمة الأحوال الشخصية في [اسم المدينة]
المدعي/المدعية: [اسم المدعي/المدعية كاملاً]، رقم الهوية: [شماره هویت]، المهنة: [شغل]، العنوان: [آدرس کامل]، الهاتف: [شماره تماس]
المدعى عليه/المدعية: [اسم المدعى عليه/المدعية كاملاً]، رقم الهوية: [شماره هویت - إن أمكن]، المهنة: [شغل - إن أمكن]، العنوان: [آدرس کامل]، الهاتف: [شماره تماس - إن أمكن]
موضوع الدعوى: دعوى طلاق للشقاق والنزاع واستحالة العشرة

وقائع الدعوى:
تزوجت/تزوج المدعية/المدعي من المدعى عليه/المدعية بموجب عقد زواج شرعي رقم [شماره عقد] وتاريخ [تاریخ عقد]، وقد أنجبا [تعداد] أبناء هم: [نام فرزندان و تاریخ تولدشان].
منذ فترة طويلة، تفاقمت الخلافات بين الطرفين لدرجة أصبح معها استمرار الحياة الزوجية أمرًا مستحيلًا. وقد بذلت جميع الجهود للصلح بين الطرفين سواء من الأقارب أو المصلحين، إلا أن هذه الجهود باءت بالفشل، وأصبح الشقاق مستحكمًا والنفور دائمًا. فلم يعد هناك أمل في استئناف الحياة الزوجية بشكل طبيعي ومعروف، وأصبح بقاء الطرفين معًا يزيد من الضرر النفسي والاجتماعي عليهما وعلى الأبناء.

الأسانيد الشرعية والنظامية:
إن استحكام الشقاق والنزاع بين الزوجين، ووصول العلاقة إلى مرحلة استحالة العشرة بالمعروف، هو من الأسباب التي تبيح طلب التفريق بينهما شرعًا ونظامًا، وذلك حفظًا لحقوق الطرفين وصيانة لكرامة كل منهما، وتجنبًا لمزيد من الأضرار.

الطلبات:
بناءً على ما تقدم، نلتمس من فضيلتكم:
1. الحكم بالتفريق بين المدعي/المدعية والمدعى عليه/المدعية طلقة بائنة للشقاق واستحالة العشرة.
2. [ذكر الطلبات التبعية المتعلقة بالحضانة والنفقة والمؤخر حسب الحالة].
[اسم المدعي/المدعية أو وكيله/وكيلتها]
التوقيع: [امضا]
تاريخ التحرير: [تاریخ]

4.4. نموذج دعوى طلاق من الزوج (لأسباب مثل سوء سلوك الزوجة أو ترك المنزل): سيناريو: الزوجة تترك بيت الزوجية دون مبرر

در این سناریو، مرد به دلیل ترک منزل توسط زوجه بدون دلیل موجه، خواهان طلاق است. این دادخواست بر اثبات ترک منزل و عدم تمکین زوجه تأکید دارد.

بسم الله الرحمن الرحيم
إلى فضيلة قاضي محكمة الأحوال الشخصية في [اسم المدينة]
المدعي: [اسم المدعي كاملاً]، رقم الهوية: [شماره هویت]، المهنة: [شغل]، العنوان: [آدرس کامل]، الهاتف: [شماره تماس]
المدعى عليها: [اسم المدعى عليها كاملاً]، رقم الهوية: [شماره هویت - إن أمكن]، المهنة: [شغل - إن أمكن]، العنوان: [آدرس کامل]، الهاتف: [شماره تماس - إن أمكن]
موضوع الدعوى: دعوى طلاق بسبب ترك الزوجة لبيت الزوجية وسوء سلوكها

وقائع الدعوى:
تزوج المدعي من المدعى عليها بموجب عقد زواج شرعي رقم [شماره عقد] وتاريخ [تاریخ عقد]، وقد أنجبا [تعداد] أبناء هم: [نام فرزندان و تاریخ تولدشان].
منذ تاريخ [تاریخ مشخص]، قامت المدعى عليها بترك بيت الزوجية دون مبرر شرعي أو موافقة المدعي، رغم محاولاته المتكررة لإعادتها إلى منزل الزوجية والصلح معها. بالإضافة إلى ذلك، قامت المدعى عليها بسلوكيات غير لائقة [ذکر الأمثلة إن أمكن، مع الحرص على عدم التشهير]، مما أدى إلى استحالة استمرار الحياة الزوجية ووقوع ضرر نفسي واجتماعي على المدعي والأبناء. وقد تم إنذارها بالعودة إلى المنزل، لكنها رفضت.

الأسانيد الشرعية والنظامية:
إن ترك المدعى عليها لبيت الزوجية دون عذر شرعي وعدم تمكينها، إضافة إلى سلوكها، يشكل إخلالًا بالواجبات الزوجية وضرراً يبيح للمدعي طلب التفريق، وذلك وفقًا لأحكام الشريعة الإسلامية وأنظمة الأحوال الشخصية.

الطلبات:
بناءً على ما تقدم، نلتمس من فضيلتكم:
1. الحكم بتطليق المدعي من المدعى عليها طلقة بائنة.
2. [ذكر الطلبات التبعية المتعلقة بالحضانة والنفقة إن وجدت وحسب الحالة].
[اسم المدعي/وكيله]
التوقيع: [امضا]
تاريخ التحرير: [تاریخ]

4.5. نموذج دعوى طلاق بالتراضي (إذا كان ممكناً قانونياً): سيناريو: اتفاق الزوجين على الطلاق وشروطه (حضانه، نفقة، الخ)

در صورتی که زن و مرد بر سر طلاق و تمامی شرایط مربوط به آن به توافق رسیده باشند، می توانند دادخواست طلاق توافقی ارائه دهند. این نوع دادخواست بر اساس توافق طرفین تنظیم می شود.

بسم الله الرحمن الرحيم
إلى فضيلة قاضي محكمة الأحوال الشخصية في [اسم المدينة]
المدعي: [اسم المدعي كاملاً]، رقم الهوية: [شماره هویت]، المهنة: [شغل]، العنوان: [آدرس کامل]، الهاتف: [شماره تماس]
المدعى عليها: [اسم المدعى عليها كاملاً]، رقم الهوية: [شماره هویت - إن أمكن]، المهنة: [شغل - إن أمكن]، العنوان: [آدرس کامل]، الهاتف: [شماره تماس - إن أمكن]
موضوع الدعوى: دعوى طلاق بالتراضي

وقائع الدعوى:
تزوج المدعي من المدعى عليها بموجب عقد زواج شرعي رقم [شماره عقد] وتاريخ [تاریخ عقد]، وقد أنجبا [تعداد] أبناء هم: [نام فرزندان و تاریخ تولدشان].
بعد فترة من الحياة الزوجية، وبعد مباحثات وتوافق بين الطرفين، اتفق الزوجان على الانفصال بالطلاق بالتراضي، وقد تم التوافق على كافة الحقوق والالتزامات المترتبة على هذا الانفصال، حرصًا منهما على إنهاء العلاقة الزوجية بشكل ودي وحفظًا لكرامة الطرفين ومصلحة الأبناء.

وقد تم التوافق على الشروط التالية:
1. يتم تطليق المدعى عليها من المدعي طلقة بائنة.
2. حضانة الأبناء [اسم فرزندان] تكون للمدعى عليها (الأم)، مع تحديد حق الرؤية والزيارة للمدعي (الأب) وفقًا لما يتفقان عليه أو ما يراه القاضي.
3. يلتزم المدعي بدفع نفقة شهرية للأبناء قدرها [مبلغ] ريال سعودي، اعتبارًا من تاريخ صدور الحكم.
4. تتنازل المدعى عليها عن مؤخر صداقها وعن نفقة عدتها ومتعتها مقابل الطلاق بالتراضي.
5. يتنازل كل طرف عن أي مطالبات أخرى قد تنشأ عن هذه العلاقة الزوجية.

الأسانيد الشرعية والنظامية:
إن اتفاق الطرفين على الطلاق وشروطه هو من الحالات التي تبيح إنهاء العلاقة الزوجية بالتراضي، وذلك وفقًا لمبادئ الشريعة الإسلامية وأنظمة الأحوال الشخصية التي تشجع على حل الخلافات الأسرية بشكل ودي ومراعاة مصلحة الأبناء.

الطلبات:
بناءً على ما تقدم، نلتمس من فضيلتكم:
1. الحكم بتصديق اتفاق الطلاق بالتراضي المذكور أعلاه بين الطرفين.
2. الحكم بتطليق المدعى عليها من المدعي طلقة بائنة بالتراضي، وتوثيق ذلك شرعًا.
3. المصادقة على جميع الشروط المتفق عليها بين الطرفين فيما يخص حضانة الأبناء ونفقتهم وسائر الحقوق المتبادلة.
[اسم المدعي/المدعية أو وكيله/وكيلتها]
التوقيع: [امضا]
تاريخ التحرير: [تاریخ]

ملاحظة هامة: باید همواره به یاد داشت که این نماذج صرفاً الگوهای ارشادی هستند و باید با دقت و بر اساس جزئیات هر پرونده، تنظیم و تکمیل شوند. تفاوت در شرایط فردی، دلایل طلاق و خواسته های طرفین، ایجاب می کند که هر دادخواست به صورت اختصاصی و با مشاوره حقوقی متخصص نگارش شود.

خطوات رفع دعوى الطلاق إلكترونياً عبر بوابة ناجز بوزارة العدل

در عصر دیجیتال، وزارت دادگستری عربستان سعودی با راه اندازی پورتال ناجز، امکان ارائه بسیاری از خدمات قضایی از جمله ثبت دادخواست طلاق را به صورت الکترونیکی فراهم آورده است. این تحول، فرآیند را برای افراد بسیار ساده تر و دسترس پذیرتر کرده است. در ادامه، گام های لازم برای ثبت دادخواست طلاق از طریق این سامانه به صورت مفصل شرح داده می شود.

5.1. الدخول إلى بوابة ناجز: شرح كيفية الوصول لخدمات المحاكم

اولین گام، دسترسی به پورتال خدمات الکترونیکی ناجز است. این پورتال، دروازه ورود به دنیای خدمات قضایی آنلاین در عربستان سعودی محسوب می شود.

1. با استفاده از مرورگر وب خود، به آدرس رسمی پورتال ناجز (najiz.sa) مراجعه کنید.
2. در صفحه اصلی، گزینه های مختلفی برای خدمات الکترونیکی مشاهده خواهید کرد.

5.2. تسجيل الدخول: باستخدام النفاذ الوطني الموحد

پس از ورود به پورتال، برای دسترسی به خدمات نیازمند ورود به سیستم هستید. سیستم ورود به ناجز از طریق نفاذ وطنی موحد (National Single Sign-On) انجام می شود که یک سیستم احراز هویت یکپارچه برای خدمات دولتی است.

1. بر روی گزینه تسجيل الدخول یا ورود کلیک کنید.
2. اطلاعات حساب کاربری خود در نفاذ وطنی موحد (معمولاً شامل شماره هویت و رمز عبور أبشر) را وارد کنید.
3. یک کد تأیید به شماره تلفن همراه شما ارسال می شود که باید آن را وارد کنید تا ورود به سیستم تکمیل شود.

5.3. اختيار الخدمة: الخدمات الإلكترونية -> المحاكم -> صحيفة دعوى -> الأحوال الشخصية -> دعوى طلاق

پس از ورود موفقیت آمیز، باید به بخش مربوط به ثبت دادخواست طلاق هدایت شوید. دنبال کردن مسیر مشخص شده در منوها ضروری است.

1. از منوی اصلی، گزینه الخدمات الإلكترونية (خدمات الکترونیکی) را انتخاب کنید.
2. در میان گزینه های موجود، المحاكم (دادگاه ها) را برگزینید.
3. سپس، صحيفة دعوى (دادخواست) را انتخاب کنید.
4. از لیست انواع دادخواست ها، الأحوال الشخصية (احوال شخصیه) را انتخاب کنید.
5. در نهایت، گزینه دعوى طلاق (دعوای طلاق) را برای شروع فرآیند ثبت دادخواست برگزینید.

5.4. تعبئة البيانات: إدخال بيانات المدعي والمدعى عليه والوكيل بدقة

در این مرحله، باید اطلاعات مربوط به خواهان، خوانده و در صورت وجود وکیل، اطلاعات وکیل را با دقت وارد کنید. سیستم ناجز فرم های مشخصی برای این کار دارد.

• اطلاعات شخصی خواهان (نام کامل، شماره هویت، آدرس، شماره تماس، شغل) را وارد کنید.
• اطلاعات مربوط به خوانده (نام کامل، شماره هویت، آدرس، شماره تماس، شغل) را تا جایی که در دسترس است، وارد نمایید.
• اگر وکیلی دارید، اطلاعات کامل وکیل و شماره وکالت نامه او را وارد کنید.
• اطلاعات مربوط به ازدواج، از جمله تاریخ و شماره عقد نکاح را وارد کنید.
• در صورت وجود فرزند، اطلاعات کامل آن ها (نام، تاریخ تولد) را ثبت نمایید.

5.5. إدخال وقائع الدعوى والأسباب والطلبات: نسخ المحتوى المعد مسبقاً من صحيفة الدعوى أو كتابته مباشرة

محتوای اصلی دادخواست، شامل وقایع، دلایل و خواسته ها، در این بخش وارد می شود. می توانید متن آماده شده دادخواست خود را در این قسمت کپی و جایگذاری کنید یا به صورت مستقیم در فیلدهای مربوطه بنویسید.

• در بخش وقائع الدعوى (وقایع دعوا)، شرح مفصلی از اتفاقات و شرایطی که منجر به درخواست طلاق شده اند را وارد کنید. (مانند آنچه در بخش ۳.۷ شرح داده شد)
• در بخش الأسباب الشرعية والنظامية (دلایل شرعی و قانونی)، مبانی قانونی و شرعی درخواست خود را توضیح دهید. (مانند آنچه در بخش ۳.۸ شرح داده شد)
• در بخش الطلبات (درخواست ها)، تمامی خواسته های خود از دادگاه، شامل طلاق اصلی و درخواست های تبعی (حضانت، نفقه، مهریه و…) را به روشنی بیان کنید. (مانند آنچه در بخش ۳.۹ شرح داده شد)

سامانه ناجز فرآیند ثبت دادخواست طلاق را با فراهم آوردن امکان ورود دقیق اطلاعات و مدارک، تسهیل کرده است.

5.6. إرفاق المستندات المطلوبة: كيفية رفع الملفات بصيغة PDF

مرحله مهم دیگر، بارگذاری مدارک و مستندات حمایتی است که قبلاً آماده کرده اید. تمامی مدارک باید به صورت فایل PDF و با حجم مناسب بارگذاری شوند.

1. در بخش مربوط به پیوست ها، بر روی گزینه إرفاق المستندات (پیوست مدارک) کلیک کنید.
2. تمامی مدارک اصلی و حمایتی (کپی هویت، عقد ازدواج، شناسنامه فرزندان، وکالت نامه و …) را که قبلاً اسکن کرده و به فرمت PDF تبدیل کرده اید، بارگذاری کنید.
3. مطمئن شوید که کیفیت فایل ها مناسب است و تمامی اطلاعات در آن ها خوانا هستند.

5.7. مراجعة وتأكيد الطلب: التأكد من صحة جميع البيانات والمرفقات

پس از وارد کردن تمامی اطلاعات و بارگذاری مدارک، نوبت به بازبینی و تأیید نهایی می رسد. این مرحله بسیار حساس است و باید با دقت انجام شود.

1. تمامی اطلاعات وارد شده را یک بار دیگر به دقت بررسی کنید تا از صحت و کامل بودن آن ها اطمینان حاصل کنید.
2. مطمئن شوید که تمامی مدارک لازم به درستی بارگذاری شده اند و فایلی از قلم نیفتاده است.
3. پس از اطمینان کامل، درخواست خود را تأیید (تأكيد) و ارسال (إرسال) کنید.

5.8. متابعة حالة الطلب: كيفية تتبع سير الدعوى بعد التقديم والحصول على موعد الجلسة

پس از ارسال دادخواست، می توانید از طریق پورتال ناجز، وضعیت پرونده خود را پیگیری کنید. این سامانه به شما امکان می دهد تا از مراحل رسیدگی، زمان جلسات و تصمیمات دادگاه مطلع شوید.

1. پس از ارسال، به بخش طلباتي (درخواست های من) در پورتال ناجز مراجعه کنید.
2. در این بخش، وضعیت دادخواست شما نمایش داده می شود. می توانید از زمان تأیید دادخواست، تعیین قاضی، و تاریخ و ساعت اولین جلسه دادگاه مطلع شوید.
3. اطلاعات مربوط به جلسات دادگاه، از جمله لینک های ورود به جلسات مجازی (در صورت برگزاری آنلاین)، از طریق همین پورتال در دسترس خواهد بود.

نصائح وإرشادات هامة عند كتابة ورفع دعوى الطلاق

مسیر جدایی، به خودی خود پر از چالش های عاطفی و روانی است. اضافه شدن پیچیدگی های قانونی می تواند این روند را دشوارتر کند. از این رو، رعایت برخی نکات کلیدی و دریافت راهنمایی های مؤثر، به افراد کمک می کند تا این مرحله را با کمترین آسیب و بیشترین شانس موفقیت پشت سر بگذارند. این توصیه ها، حاصل تجربه و دانش حقوقی است و می تواند چراغ راهی در این مسیر باشد.

• الدقة والوضوح في الصياغة وتجنب الغموض: دادخواست باید با زبانی دقیق، واضح و بدون ابهام نوشته شود. هرگونه کلمه یا جمله مبهم می تواند منجر به برداشت های نادرست یا تأخیر در رسیدگی شود. وضوح در بیان وقایع و خواسته ها، از اصول اساسی نگارش حقوقی است.
• الاختصار غير المخل وعدم الإطالة غير المبررة: در عین حال که دادخواست باید جامع باشد، از اطاله کلام و بیان مطالب غیرضروری پرهیز شود. قاضی زمان محدودی برای مطالعه پرونده دارد و متن مختصر و مفید، تأثیرگذاری بیشتری خواهد داشت.
• الالتزام بالأخلاق والقيم عند سرد الوقائع: حتی در شرایطی که ناراحتی و خشم وجود دارد، دادخواست باید با رعایت اصول اخلاقی و بدون توهین یا افترا نگارش شود. زبان مؤدبانه و حرفه ای، به اعتبار پرونده می افزاید و از ایجاد حواشی غیرضروری جلوگیری می کند.
• التأكد من صحة التواريخ والأسماء والأرقام: تمامی تاریخ ها، نام ها، شماره های شناسایی، شماره های عقد و سایر اطلاعات عددی باید به دقت بررسی و از صحت آن ها اطمینان حاصل شود. یک اشتباه کوچک می تواند پیامدهای حقوقی بزرگی داشته باشد.
• جمع كافة الأدلة والمستندات الداعمة قبل الرفع: قبل از ثبت دادخواست، تمامی مدارک و مستندات حمایتی (گزارش های پزشکی، صورت جلسات، پیامک ها و…) باید جمع آوری و آماده شوند. این مدارک، ستون فقرات اثبات ادعاها در دادگاه هستند.
• أهمية استشارة محامٍ متخصص قبل وأثناء رفع الدعوى لزيادة فرص النجاح: یکی از مهم ترین توصیه ها، مشورت با یک وکیل متخصص در امور خانواده است. وکیل با دانش حقوقی و تجربه خود، می تواند در تنظیم دقیق دادخواست، جمع آوری مدارک، انتخاب بهترین استراتژی و پیگیری پرونده، راهنمای شما باشد و شانس موفقیت را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
• فهم الفروقات الجوهرية بين الطلاق والخلع والفسخ لاختيار الدعوى المناسبة: همانطور که قبلاً اشاره شد، تفاوت های اساسی بین طلاق، خلع و فسخ وجود دارد. درک صحیح این تفاوت ها به شما کمک می کند تا نوع دادخواست مناسب با شرایط خود را انتخاب کنید. انتخاب نادرست می تواند منجر به رد دادخواست یا طولانی شدن فرآیند شود.

الأسئلة الشائعة حول دعاوى الطلاق في السعودية

(طبق دستورالعمل ارائه شده، بخش پرسش و پاسخ برای این مقاله نوشته نمی شود.)

خاتمة

در پایان این راهنمای جامع، می توان تأکید کرد که فرآیند طرح و پیگیری دادخواست طلاق، هرچند دشوار به نظر می رسد، اما با آگاهی و رعایت دقیق اصول حقوقی و اجرایی، می تواند به نتیجه مطلوب منجر شود. از اهمیت تنظیم دقیق و شفاف دادخواست، جمع آوری مستندات لازم، و پیگیری منظم مراحل، نباید غافل شد. سامانه ناجز نیز به عنوان ابزاری قدرتمند، این فرآیند را برای کاربران تسهیل کرده است.

با این حال، باید همواره به یاد داشت که هر پرونده طلاق، ویژگی های منحصر به فرد خود را دارد و نیازمند بررسی های تخصصی است. از این رو، استعانت از مشاوره های حقوقی متخصص و با تجربه، نه تنها به شما در پرهیز از اشتباهات احتمالی یاری می رساند، بلکه بهترین مسیر را برای احقاق حقوق شما و حصول بهترین نتایج ممکن، هموار می سازد. در این مسیر حساس، هیچ گاه خود را تنها نبینید و از کمک متخصصان بهره مند شوید تا گامی مطمئن در راه آینده خود بردارید.