یکی از کارخانجات برتر تولید کننده ورق های فولادی در شمال کشور، مجتمع فولاد گیلان نامیده می شود. این مجموعه در سال 1382 تأسیس گردید و حدود یک سال بعد یعنی در 1383 تولیدات خود را آغاز کرد. موقعیت آن نیز در شمال کشور و شهرک صنعتی رشت قرار دارد. فعالیت کارخانه گیلان به عنوان تنها کارخانه ورق های فولادی در شمال کشور، در تولید محصولات نورد گرم و نورد سرد می باشد. ظرفیت تولید این مجموعه نیز در حال حاضر 2 میلیون تن کلاف فولادی در سال می باشد.

بخش نورد گرم کارخانه گیلان، کلاف های سیاه فولادی در بازه ضخامتی 2 تا 15 میلی متر می باشد که تنها به صورت رول و با ظرفیت سالانه 2 میلیون تن عرضه می شوند. واحد نورد سرد این مجموعه نیز شامل ورق های روغنی، آنیل شده و فول هارد می باشد که بازه ضخامتی آن ها بین 28/0 تا 3/3 میلی متر متغیر است. همچنین ظرفیت تولید کلاف سرد گیلان نیز به 800 هزار تن در سال با اجرای طرح توسعه ارتقا خواهد یافت.

از دیگر طرح های توسعه که در کارخانه گیلان در حال اجرا می باشد و به زودی راه اندازی می شود، فعالیت خطوط تولید ورق های گالوانیزه و رنگی می باشد. ظرفیت تولید پیش بینی شده برای این فلزات حدود 150 هزار تن در سال در نظر گرفته شده است. این طرح در حال گذراندن مراحل نهایی خود بوده و به زودی وارد چرخه تولید کشور خواهد شد.

در مورد مساحت خطوط تولید کارخانه گیلان باید گفت مساحت سوله های نورد گرم مجموعه گیلان در حدود 32 هزار متر مربع و سوله های نورد سرد نیز 30 هزار متر مربع می باشد. در مورد مساحت انبار، کارگاه مرکزی و آزمایشگاه نیز حدود 3200 متر مربع را می توان گفت. همچنین مساحت تمامی ساختمان های اداری مانند آمفی تئاتر، آموزش، امور اداری، مسکونی و … نیز در حدود 15 هزار متر مربع است.

بهتر است بدانید کارخانه فولاد گیلان برای تولید محصولات خود، از تکنولوژی های روز دنیا استفاده کرده و به همین علت از سایر کارخانجات تولید کننده متمایز واقع شده است. این مجتمع فولادی بخش بزرگی از نیاز داخلی را تأمین کرده و با وجود تحریم های مختلف اقتصادی و فشارهای سیاسی، در فعالیت در این زمینه توقفی نداشته است.

در نهایت نیز باید گفت افراد شاغل در کارخانه گیلان از امنیت شغلی برخوردار می باشند و تعداد آن ها نیز در حدود 1200 پرسنل است. همچنین پس از راه اندازی خط تولید ورق گالوانیزه در آینده، پرسنل بیشتری در این مجموعه مشغول به کار خواهند شد.

ورق سیاه کارخانه فولاد گیلان

امروزه یکی از پرمصرف ترین ورق های فولادی که نقش مهمی را در بسیاری از صنایع ایفا می کند، با نام ورق سیاه یا گرم شناخته می شود. ورق های فولادی که توسط کارخانه فولاد گیلان تولید می شوند، محصولاتی استراتژیک می باشند و اگر در تولیدات این مجموعه وقفه ای ایجاد شود، تمامی تولید کنندگان لوله و پروفیل در کشور با مشکل مواجه می شوند. علت این موضوع در تحریم واردات محصولات فولادی به کشور بوده و از این رو کارخانه گیلان تأمین کننده مواد اولیه بسیاری از کارخانجات لوله و پروفیل در کشور به شمار می آید.

خط تولید ورق گرم کارخانه گیلان دارای ظرفیت تولید سالیانه در حدود 500 هزار تن بوده و استانداردهای تولید آن ها شامل موارد بین المللی   EN، ASTM, DIN, JIS, AFNOR, UNI, BS و normمی باشند.

کیفیت این فلزات نیز به سبب استفاده از استانداردها و تکنولوژی روز دنیا بالا بوده و به همین علت تولید کنندگان لوله و پروفیل و سایر صنایع همواره به دنبال استعلام دقیقی از قیمت ورق آهن گیلان می باشند. همان طور که در ابتدای مطلب ذکر شد، مساحت خط تولید نورد گرم در کارخانه گیلان حدود 32000 متر مربع می باشد و ورق تولیدی در این مجموعه نیز کیفیتی مطابق با استانداردهای جهانی دارد. این فلزات توسط کارخانه گیلان به صورت رول عرضه می شوند و ضخامتی در حدود 2 تا 15 میلی متر دارند. همچنین عرض ورق گرم گیلان در حدود 600 تا 1420 بوده و حداکثر وزن کلاف آن در حدود 20 تن است. برخی از ابعاد رایج و پرمصرف ورق سیاه گیلان شامل موارد زیر است:

• کلاف گرم ضخامت 5/2 تا 6 میلی متر
• کلاف گرم ضخامت 2 میلی متر
• كلاف سیاه ضخامت 6 تا 10 میلی متر
• کویل فولادي ضخامت 10 تا 15 میلی متر

ورق اسیدشویی کارخانه گیلان

در مورد ورق های اسیدشویی باید گفت این فلزات در واقع همان کلاف های گرم هستند که طی انجام یک عملیات اسیدشویی، دارای سطحی تمیز، شفاف و کمی روشن می باشند. کلاف های گرم پس از تولید و قرار گرفتن در مجاورت هوای آزاد و اکسیژن، لایه هایی به نام اکسیداسیون بر سطح آن ها به وجود می آید. همچنین به علت نداشتن لایه حفاظتی، دچار خوردگی و زنگ زدگی نیز خواهند شد؛ از این رو با استفاده از فرآیند اسیدشویی و غوطه ور کردن آن ها در مخازن حاوی اسید هیدروکلریک، سطح آن ها را از این عوامل پاکسازی می کنند.

البته لازم به ذکر است، معمولاً ورق هایی که ضخامت بیش از 15 میلی متر دارند، قابلیت اسیدشویی ندارند؛ زیرا محلول اسیدی تنها به لایه سطحی نفوذ کرده و قابلیت پاکسازی آلودگی های زیرین شیت های گرم را ندارد. محصولات اسیدشویی در کارخانه گیلان به صورت رول تولید و عرضه می شوند و دارای بازه ضخامتی 2 تا 5 میلی متر می باشند. همچنین در دو عرض رایج 1000 و 1250 میلی متری تولید می گردند.

ورق روغنی مجتمع فولاد گیلان

یکی دیگر از اصلی ترین محصولات تولیدی در مجتمع فولاد گیلان ورق سرد یا روغنی می باشد که در سوله ای به مساحت 25000 متر مربع تولید می گردد. ورق سرد در این مجموعه با رعایت تمامی استانداردها تولید شده و دارای بازه ضخامتی 3/0 تا 3/0 میلی متر است. عرض کلاف روغنی گیلان نیز در حدود 600 تا 1650 میلی متر تولید شده و وزن آن در حداکثر این ابعاد در حدود 30 تن است.

به طور کلی هدف از تولید این فلزات، دستیابی به ورق هایی با مقاومت بالا در برابر فشار، خوردگی و حرارت، ضخامت پایین و همچنین داشتن قابلیت هایی مانند فرم پذیری، رنگ پذیری و جوش پذیری می باشد.

طبیعی است که ورق سرد گیلان نیز از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار باشد. ماده اولیه تولید این فلز، ورق اسیدشویی شده است؛ زیرا استفاده از کلاف گرم برای تولید ورق روغنی و فرآیند نورد سرد سبب آسیب رسیدن به غلطک های این روند خواهد شد. همچنین باید گفت محصولات روغنی گیلان در صنایع مهمی مانند تولید لوله، مبلمان، تجهیزات گرمایشی، لوازم آشپزخانه، ساخت پروفیل، تجهیزات لوازم خانگی و … به کار برده می شوند.

از سایر محصولات تولیدی در این مجموعه می توان به کلاف های فول هارد اشاره کرد که در بازه ضخامتی 28/0 تا 3/3 میلی متر در بازار عرضه می شوند. ظرفیت تولید سالیانه این فلزات در مجتمع فولاد گیلان در حدود 500 هزار تن می باشد. این فلزات در این مجموعه نیز مانند سایر محصولات ذکر شده از کیفیت بسیار بالایی برخوردار می باشند.

نتیجه گیری

در این مطلب به معرفی کارخانه فولاد گیلان پرداخته شد. این مجموعه واحد های تولیدی خود را مطابق با استاندارد های زیست محیطی راه اندازی کرده است و تصفیه خانه این مجموعه نیز یکی دلایل برای اثبات این نکته است. محصولات فولادی که توسط کارخانه گیلان تولید می شوند شامل کلاف های گرم، سرد، آنیل شده، اسیدشویی و فول هارد می باشد. همچنین این مجموعه در تلاش برای اجرای طرح توسعه و عرضه ورق های گالوانیزه و رنگی در کشور می باشد.

همچنین محصولات خود را به صورت رول عرضه می کند و به همین علت نرخ مقرون به صرفه ای را برای آن ها در نظر گرفته است. نکته پایانی که در مورد ورق گرم تولیدی در کارخانه گیلان باید گفت این است که این کلاف ها مطابق با استاندارد St37 و آنالیز شیمیایی DIN 17100 تولید و عرضه می گردند.