رعایت درست و اصولی میزان آب مورد نیاز درخت بادام تاثیر مثبتی بر تعداد شکوفه ها و تولید محصول آن دارد. درخت بادام هم مانند سایر درختان، برای استحکام و سلامت نیاز به آبیاری مناسب دارد.
آبیاری کم یا زیاد می تواند برای درخت بادام مضر باشد. میزان آب مورد نیاز درخت بادام در مراحل مختلف چرخه زندگی آن، یعنی از زمان کاشت تا داشت و برداشت متفاوت است.
اگر قصد پرورش ونگهداری درخت بادام را دارید و می خواهید در رابطه با نحوه کاشت، نگهداری و مراقبت و نیاز آبی آن در فصل های مختلف بیشتر بدانید با این مقاله از همراه باشید.
معرفی درخت بادام و شرایط مناسب رشد آن
درخت بادام بومی خاورمیانه است، اما در سطح جهانی اهلی شده است و رشد می کند. یک درخت گلدار زینتی از خانواده رُوزاسه با متوسط قد شش متر است.
به طور متوسط از هشت سالگی وارد دوره بلوغ می شود و از این رو می توان حداکثر محصول درخت بادام را برداشت کرد. درختان بادام دارای گونه تلخ و گونه شیرین هستند.
گونه تلخ برای اهداف زینتی پرورش داده می شود؛ در حالی که گونه بادام شیرین را برای مصرف میوه آن پرورش می دهند.
شکوفه های معطر درخت بادام که از اواخر زمستان تا اوایل بهار شکوفا می شود به رنگ صورتی روشن یا سفید هستند و تقریباً به شکوفه های درخت هلو و دیگر گل های پرونوس شباهت دارند.
مدت زمان گلدهی بسته به شرایط آب و هوایی می تواند از 4 تا 30 روز یا بیشتر باشد. تعداد شکوفه های آن با تامین میزان آب مورد نیاز درخت بادام در زمان مناسب، رابطه مستقیم دارد.
کاشت درخت بادام از طریق نهال نسبت به کاشت بذر، قابل اطمینان تر است. با توجه به اینکه درخت بادام گرده افشانی نمی کند، لازم است حداقل دو درخت را در کنار هم بکارید. زنبور عسل تنها حشره ای است که می تواند گرده افشانی متقابل درخت بادام را تسهیل کند.
در حالت ایده آل، زمانی که سه چهارم پوسته بادام شکافته شود، میوه بادام آماده برداشت است. هر درخت بادام بین 25 تا 50 سال می تواند میوه باکیفیت تولید کند.
از آنجایی که درخت بادام خیلی زود شکوفه می دهد، یخبندان می تواند یک عامل تهدید کننده برای رشد آن باشد. اگر قصد کاشت این درخت را دارید و می خواهید محصول خوبی برداشت کنید، لازم است بادام را در زمان های مختلف بدانید و تمام شرایط مورد نیاز رشد آن را فراهم کنید.
در ادامه مطلب به تمام شرایط کاشت، مراقبت و برداشت درخت بادام اشاره می کنیم.
شرایط خاک
بهترین شرایط خاک برای پرورش درخت بادام، خاک هایی با شرایط مدیترانه ای است. این درخت در خاک های شنی، لومی یا حتی رس با زهکشی خوب می تواند شرایط مناسبی برای رشد داشته باشد.
در صورتی که خاک از زهکشی مناسب برخوردار نباشد، می توان به آن مواد آلی و شن اضافه کرد تا ظرفیت تخلیه آن افزایش پیدا کند. در برابر خاک اسیدی، خنثی و قلیایی مقاومت خوبی دارد. البته در خاک های باphبین 6 تا 7 بهترین رشد را خواهد داشت.
شرایط آب
درخت بادام هر ساله به مقدار قابل توجهی آب نیاز دارد. در سال اول کاشت بهتر است هفته ای یک بار درخت بادام را غرقاب کرد. در سال های بعد، هر دو تا چهار هفته یکبار بدون توجه به میزان باران یا خشکسالی، می توان آن را غرقاب کرد.
تنظیم آبیاری درخت بادام جهت جلوگیری از پوسیدگی ریشه و خشک شدن درخت بسیار مهم است. میزان آب مورد نیاز درخت بادام در فصول مختلف و هر مرحله از چرخه زندگی آن متفاوت است.
شرایط آفتاب
درخت بادام آفتاب کامل را ترجیح می دهد و حداقل به شش ساعت تابش نور مستقیم در روز نیاز دارد. جذب تابش نور آفتاب باعث رشد شکوفه های بیشتر و تولید محصول بهتر خواهد شد.
این درخت در سایه جزئی هم می تواند زنده بماند، اما شکوفه کمتری تولید می کند و شرایط برای به ثمر رسیدن میوه آن سخت خواهد شد.
شرایط دما
آب و هوای مناسب برای پرورش درخت بادام تابستان های گرم و خشک و زمستان های معتدل و مرطوب است. در تابستان های بسیار گرم برای محافظت از درختان می توان تنه آنها را رنگ سفید زد.
دمای مناسب رشد درخت بادام بین 15 تا 30 درجه سانتی گراد است. این درخت برای رشد به یک دوره هوای سرد نیاز دارد. در حدود 300 تا 500 ساعت نیاز به هوای سرد دارد. اما یخ زدگی می تواند برای آن مشکلاتی ایجاد کند.
هرس درخت بادام
لازم به ذکر است که هرس در مراحل مختلف درخت اهداف متفاوتی دارد. اگر می خواهید درخت سالمی پرورش بدهید و محصول خوب برداشت کنید، هرس درخت بادام را به موقع انجام دهید.
هرس کردن درخت باعث نفوذ بهتر نور و افزایش جریان هوا در بین شاخه های جوان آن می شود. زمانی که درخت جوان است برای شکل دهی به آن باید هرس را انجام دهید.
در فصل زمستان زمانی که درخت در خواب است، شاخه های مرده و ضعیف را هرس کنید. علاوه بر این لازم است در هر زمان از سال شاخه های مرده و بیمار را نیز هرس کنید.
کوددهی درخت بادام
برای اینکه بفهمید درخت بادام چه کمبودهایی دارد، بهترین راه آزمایش برگ های آن است. در فصل تابستان (تیر و مرداد) حداقل 100 برگ از درخت را جمع آوری کنید تا با تجزیه و تحلیل دقیق مواد مغذی آن، کمبودهای مغذی درخت شناسایی شوند. سپس با مشاوره و راهنمایی یک کارشناس زراعت در مورد نیازها و کوددهی آن بهترین تصمیم را بگیرید.
برای کوددهی درخت بادام بیشتر از کود ازته، کود فسفر، کود پتاسیم و کود نیتروژن استفاده می شود. البته نیاز گیاه و کمبود مواد مغذی آن نیاز کوددهی آن را تعیین می کند.
در اکثر مواقع فصل بهار و تابستان کوددهی انجام می شود. توجه داشته باشید در صورتی که کوددهی بدون آبیاری انجام شود یا دوز آن زیاد باشد، درخت بادام آسیب می بیند.
روش صحیح کاشت درخت بادام
در این بخش نحوه اصولی و صحیح کاشت نهال بادام را توضیح خواهیم داد. برای کاشت بادام، اولین کار انتخاب نهال سالم و جوان است. در مرحله بعد یک مکان مناسب (آفتاب گیر و با نوردهی بالا) برای کاشت آن انتخاب کنید.
یکی دیگر از عواملی که می تواند بر روی کیفیت درخت بادام شما تاثیر گذار باشد، توجه به است. تجربه نشان داده که کاشت نهال بادام در پاییز، نتایج بهتری نسبت به کاشت آن در سایر فصول به همراه دارد.
قبل از حفر گودال لازم است که خاک را شخم بزنید تا بافت آن نرم شود. در صورتی که خاک باغچه شما زهکشی خوبی ندارد، در این مرحله می توانید به آن مقداری ماسه اضافه کنید. برای حفر گودال باید در نظر داشته باشید که عمق آن از ریشه نهال بزرگتر باشد. سپس به آرامی ریشه ها را داخل خاک قرار دهید و اطراف آن خاک بریزید و کاملاً فشار دهید تا هوای داخل آن خارج شود.
توجه داشته باشید خاک اطراف تنه سه سانتی متر از زمین اطراف آن بالاتر باشد. در نهایت به اندازه کافی نهال تازه کاشته شده را آبیاری کنید، عدم توجه به میزان آب مورد نیاز درخت بادام می تواند باعث هدر رفتن زحمات شما شود. نکات زیر باعث کاشت موفق درخت بادام خواهد شد.
- قبل از کاشت حتماً ریشه ها را تکان دهید. آنها را داخل آب قرار دهید و مطمئن شوید به اندازه کافی برای رشد مرطوب هستند.
- درخت بادام مانند بسیاری از درختان ریشه های حساسی دارد، بنابراین نباید آنها را کوتاه کرد و یا با فشار وارد سوراخی کرد که کوچک تر از عمق ریشه ها است.
- برای کسب نتیجه بهتر از کاشت نهال بادام، آن را در همان عمقی بکارید که در گلدان کاشته شده است.
- استفاده از مالچ باعث حفظ رطوبت و همچنین کنترل رشد علف های هرز می شود. توجه داشته باشید که برای جلوگیری از پوسیدگی تنه درخت مالچ را چند سانتی متر دورتر از تنه درخت روی سطح خاک بپاشید.
- زمانی که جوانه بیرون می آید، به طور منظم آن را آبیاری کنید تا محصول بهتری برداشت کنید.
بهترین زمان برای کاشت درخت بادام
فصل پاییز بهترین زمان برای کاشت درخت بادام است. به خاطر اینکه در این فصل رشد درخت بسیار سریع است و باعث می شود که ریشه های آن تا قبل از زمستان به خوبی رشد کنند. البته در سایر زمان ها هم می توان درخت بادام را کشت کرد. اما باید از درخت در برابر یخ زدگی و امواج گرما محافظت لازم را انجام داد.
بهترین فاصله بین دو درخت بادام چقدر است؟
در رابطه با فاصله مناسب بین دو درخت بادام باید گفت که با توجه به نوع و گونه درخت و شرایط اقلیمی آن متفاوت است. با این حال بهترین فاصله بین دو درخت بادام می تواند بین 4 تا 6 متر باشد.
رعایت فاصله استاندارد در بین دو درخت در رشد و برداشت حداکثر محصول درخت بادام تاثیر مثبت خواهد داشت. در صورتی که فضای کافی برای کاشت دو درخت بادام با فاصله استاندارد وجود نداشته باشد، می توان دو درخت را در یک سوراخ بکارید.
درختان با تنه های در هم تنیده رشد خواهند کرد. در رابطه با تعداد درخت بادام در هر هکتار هم باید بگوییم که به عواملی مانند قدرت رشد درخت، شرایط آب وهوایی و میزان بارندگی (در کشت دیم) بستگی دارد.
میزان آب مورد نیاز درخت بادام در شرایط مختلف
آبیاری مناسب و توجه به یکی از شرط های کاشت موفق درخت بادام است. میزان آب مورد نیاز درختان در مراحل مختلف رشد آنها متفاوت است، درخت بادام هم از این قاعده مستثنی نیست.
با تنظیم میزان آب مورد نیاز درخت بادام می توان رطوبت خاک را حفظ کرد تا در هر زمان از فصل رشد در دسترس درخت قرار بگیرد. در دهه های گذشته درصد زیادی از باغ های بادام آبیاری مناسب نداشته اند. اما کشاورزان به سرعت به این علم رسیده اند که درختان بادام به آبیاری مناسب واکنش خوبی نشان می دهند. بنابراین امروزه بیشتر باغ های بادام آبیاری می شوند.
از خرداد تا مرداد هر دو هفته یکبار درخت بادام را با هفت تا 10 سانتی متر آب آبیاری کنید. با شروع ماه تیر، می توانید میزان آب مورد نیاز درخت بادام را هر دو هفته یکبار به پنج سانتی متر کاهش دهید. با این حال، در عوض انتظار کاهش تولید محصول را داشته باشید.
میزان آب مورد نیاز درخت در طول فصل پاییز کمتر است. در ماه شهریور، هر هفته پنج سانتی متر آب به درخت بدهید. در ماه مهر، آبیاری آن را به دو سانتی متر برسانید. در ماه آبان، درخت را با کمتر از دو سانتی متر آب آبیاری کنید. در ماه های فصل پاییز، می توانید درخت بادام را با یک سوم آب کمتر از حد توصیه شده آبیاری کنید؛ بدون اینکه سلامت کلی درخت را به خطر بیندازید.
در فصل زمستان، میزان آب مورد نیاز درخت بادام بسیار کم است، بنابراین می توانید به آن استراحت دهید. با این حال اگر زمستان خشک تری نسبت به حالت عادی تجربه می کنید، هر ماه یک بار درخت بادام را با حدود دو سانتی متر آب آبیاری کنید.
این کار از خشک شدن درخت بادام در طول دوره خواب آن جلوگیری می کند. در نهایت فراموش نکنید که آبیاری درختان در تابستان به خاطر رشد آنها اهمیت بیشتری در به ثمر رسیدنشان دارد.
آبیاری درخت بادام در فصل رشد
برای اینکه درخت بادام محصول خوبی داشته باشد، لازم است در فصل رشد درخت، نسبت میزان آب مورد نیاز درخت بادام دقت بیشتری داشت. کاهش میزان رطوبت خاک در فصل رشد می تواند بر میزان تولید محصول آن تاثیر منفی داشته باشد.
آب مورد نیاز درخت بادام بعد از برداشت محصول
درخت بادام بعد از برداشت محصول نیاز به آبیاری دارد. در واقع تامین میزان آب مورد نیاز درخت بادام بعد از برداشت بر باردهی درخت در سال بعد تاثیر می گذارد. چنان چه بعد از برداشت درخت بادام را آبیاری نکنید، تعداد شکوفه ها و میوه های درخت در سال بعدی کاهش می یابد.
بهترین روش های آبیاری درخت بادام
آبیاری درخت بادام به روش آبیاری بارانی، سطحی و قطره ای قابل انجام است. انتخاب روش آبیاری مناسب برای درختان مزایای زیادی مانند افزایش تعداد گل و میوه را به همراه دارد.
برای درخت بادام آبیاری بارانی زیاد توصیه نمی شود، زیرا می تواند باعث زرد شدن برگ ها و اُفت رشد آن شود. آبیاری سطحی و قطره ای برای درخت بادام بهترین روش آبیاری هستند.
مقدار آب مورد نیاز درخت در آبیاری قطره ای در مقایسه با آبیاری سطحی کمتر است. بنابراین برای کاشت درختان بادام در باغ های بزرگ، سیستم آبیاری قطره ای انتخاب بهتری است.
آبیاری قطره ای امکان کنترل روزانه رطوبت دقیق خاک را فراهم می کند. در سیستم آبیاری قطره ای می توان کوددهی کارآمدتری داشت؛ به خاطر اینکه تزریق کودها از طریق این سیستم آبیاری قابل انجام است.
علاوه بر این ها سیستم آبیاری قطره ای روش کم هزینه تری است. در نهایت برای اینکه میزان آب مورد نیاز درخت بادام را کاهش دهید، در هنگام صبح که هوا سردتر گیاه را آبیاری کنید.
آفات و بیماری های درخت بادام
متاسفانه درخت بادام با این که مقاوم است، درگیر آفات و بیماری های مختلف می شود. در اکثر مواقع عدم توجه به نیازهای اکولوژیکی، سم پاشی به موقع و میزان آب موردنیاز درخت بادام باعث رشد آفات و بیماری ها می شوند.
متاسفانه برخی از آفات و بیماری ها می توانند علت خشک شدن درخت بادام باشند. در ادامه این بخش درباره آفات و مشکلات نسبتاً رایج درخت بادام، صحبت خواهیم کرد.
تاج گال
درختان آلوده برگ های با اندازه کوچک دارند و در نهایت ضعیف و غیر مولد می شوند. از طریق تراشیدن گال های روی درخت، هرس شاخه های آلوده و سم پاشی درخت بادام می توان با این بیماری مبارزه کرد.
لکه آجری برگ بادام
این بیماری توسط یک قارچ انگلی ایجاد می شود. بیماری لکه آجری بادام همانطور که از آن مشخص است به صورت لکه های آجری رنگ و با تغییر ضخامت برگ در محل لکه ها قابل رویت است.
البته در ابتدا لکه ها به رنگ زرد و سپس نارنجی و در نهایت آجری تغییر رنگ پیدا می کنند. برگ های آلوده به تدریج شروع به ریزش می کنند. برای مقابله با این بیماری باید برگ های آلوده را جمع کرد و آتش زد.
همچنین خاک هایی را که با برگ های آلوده در تماس بودند، جهت نابودی قارچ ها شخم زد. با استفاده از قارچ کش می توان با بیماری لکه آجری مبارزه کرد. سم پاشی باید از زمان شروع ریزش برگ ها در سه نوبت و با فاصله 15 روز انجام شود.
بیماری بلایت برگی
این بیماری در بین درختان بادام زیاد شایع نیست. توسط نوعی قارچ ایجاد می شود و بیشتر در فصل بهار و تابستان درخت را درگیر می کند. بلایت برگی از طریق لکه های قهوه ای رنگ روی برگ های ابتدای شاخه ها قابل تشخیص است.
این بیماری می تواند علت زرد شدن برگ درخت بادام در نظر گرفته شود.
پژمردگی ورتیسیلیومی
یک بیماری قارچی است که ازخاک ناشی می شود و در رزو های اوج گرما شدت می گیرد. این آفت از طریق سیستم ریشه، وارد درخت بادام می شود و در نهایت باعث نابودی درخت می شود.
در واقع پس از چند سال با مسدود کردن مسیر انتقال مواد مغذی و آب از ریشه به قسمت های بالایی درخت، باعث پژمردگی شاخه ها و ریزش آنها می شود. بهترین راهکار برای کنترل این بیماری انتخاب نهال سالم برای کاشت، تقویت درخت، کنترل علف های هرز و توجه به میزان آب مورد نیاز درخت بادام در فصول مختلف است.
دقت داشته باشید که آبیاری بیش از حد و وجود علف های هرز باعث گسترش بیشتر پژمردگی ورتیسیلیومی می شوند.
کلام پایانی
نکات گفته شده در بالا همه آن چیزی است که برای کاشت و نگهداری درخت بادام در باغ خانگی خود نیاز خواهید داشت. همانطور که ملاحظه کردید کاشت درخت بادام کار راحتی است.
توجه به میزان آب مورد نیاز درخت بادام می تواند تاثیر مناسبی در نتیجه کاشت آن داشته باشد. فراموش نکنید که مراقبت بیشتر از درخت بادام در فصل رشد آن باعث برداشت میوه بیشتر در فصل پاییز خواهد شد.
خوشحال می شویم اگر در رابطه با کاشت درخت بادام نکته و یا توصیه خاصی دارید، آن را با ما در میان بگذارید.
آبیاری درخت بادام قبل از برداشت چگونه است؟
در زمان برداشت محصول، آبیاری درخت بادام می تواند مشکلاتی به همراه داشته باشد. بنابراین بهتر است سه یا چهار روز قبل از برداشت محصول، آبیاری را قطع کرد. آبیاری درخت در زمان برداشت محصول می تواند باعث خشک شدن میوه های آن شود.
علت خشک شدن درخت بادام چیست؟
در رابطه با علت خشک شدن درخت بادام باید بگوییم که زمان کاشت نهال بادام نقش مهمی در آن دارد. در صورتی که نهال بادام را در زمان و فصل مناسب نکارید، احتمال خشک شدن آن بسیار زیاد است. زیرا جوانه های گیاه از ذخیره قبلی درخت تغذیه می کنند و این مسئله می تواند باعث نابودن شدن درخت بادام شود. البته عدم تامین نیازهای اکولوژیکی گیاه و درمان به موقع برخی از آفات و بیماری ها هم در خشک شدن درخت بادام نقش دارند.
یک درخت بادام چند کیلو بادام می دهد؟
عوامل مختلفی در میزات تولید بادام هر درخت تاثیر دارند. سن و میزان رسیدگی و مراقبت از درخت نقش بیشتری در میزان باردهی آن دارند. اگر تمام نیازهای اکولوژیکی و مراقبت های لازم از آن به درستی انجام شده باشد، یک درخت بادام چهار تا پنج سال بعد از کاشت نهال حدود 50 کیلوگرم بادام تولید می کند.
بعد از چه مدت میوه درخت بادام آماده برداشت می شود؟
از زمان شکوفه دادن درخت بادام تقریباً هشت ماه طول می کشد تا میوه آن برای برداشت آماده شود. در زمان برداشت، پوسته سبز بادام خشک شده و به رنگ قهوه ای در آمده و شکافته می شود. با استفاده از یک چنگک می توان درخت را تکان داد تا میوه های آن روی زمین بیفتند. آن تعداد از بادام هایی که با تکان دادن درخت روی زمین نمی ریزند، هنوز زمان برداشت آنها نرسیده است، پس برای چیدن آنها اصرار نکنید و چند روز دیگر منتظر بمانید.