علمی و پزشکیکسب و کار ایرانی

بایدها و نبایدهای رژیم غذایی برای کم کاری تیروئید

چرا و چگونه تغذیه و رژیم غذایی در کم‌ کاری تیروئید مهم است؟!

رژیم غذایی به تنهایی قادر به درمان کم کاری تیروئید نیست اما نقش مهمی در مدیریت و همچنین پیشگیری این بیماری دارد. برخی مواد مغذی و مواد غذایی در متابولیسم تیروئید یا داروهای درمان کم کاری تیروئید نقش مثبت یا منفی ایفا می‌کنند: برخی نوترینت‌ها مثل ید، سلنیوم، روی و آهن برای عملکرد صحیح تیروئید ضروری هستند. برخی ترکیبات مثل گواتروژن‌ها در عملکرد طبیعی تیروئید اخلال ایجاد می‌کنند.

برخی نوترینت‌ها در مقادیر بالا مثل آهن یا کلسیم با داروهای کم‌کاری تیروئید تداخل دارند. کدام مواد مغذی برای عملکرد صحیح تیروئید ضروری هستند؟! ید نقش اساسی در متابولیسم تیروئید بازی می‌کند و کمبود ید اساسی‌ترین علت کم‌کاری تیروئید است. ید یک عنصر ضروری برای ساخت هورمون‌های تیروئیدی است. همچنین ید یک نقش خودتنظیمی مستقل از هورمون محرک تیروئید (TSH) برای غده تیروئید دارد که از این طریق نیز در متابولیسم تیروئید نقش ایفا می‌کند. بد انسان قادر به ساخت ید نیست و بدین خاطر این ریزمغذی باید از طریق رژیم غذایی، غذاهای غنی شده با ید و یا مکمل ید تامین شود.

تیروئید بیشترین غلظت سلنیوم بین تمامی اندام‌ها به ازای گرم بافت را دارا است. سلنیوم برای تولید هورمون T4 و تبدیل آن به هورمون T3 نقش مهمی دارد. همچنین در سیستم آنتی‌ اکسیدانی و کاهش التهاب نقش به سزایی دارد که از این طریق نیز در سلامت تیروئید نقش بازی می‌کند. سلنیوم در بدن انسان ساخته نمی‌شود و این ریزمغذی باید از طریق رژیم غذایی و یا مکمل‌های تغذیه‌ای تامین شود. روی به طرق مختلف در متابولیسم تیروئید نقش دارد. در مقادیر پایین روی، هورمون TSH به میزان کافی تولید نمی‌شود و متعاقباً سطح هورمون‌های تری یدوتیرونین (T3) و تیروکسین (T4) هم پایین است. همچنین زینک یک جزء ساختاری مهم آنزیم دیدیناز است که در تبدیل T4 به T3، فرم فعال‌تر نقش دارد و زمانی که سطح روی پایین است T3 به اندازه کافی تولید نمی‌شود.

نکاتی در مورد کاهش وزن در کم کاری تیروئید

افراد مبتلا به کم کاری تیروئید ممکن است متوجه شوند که نسبت به افراد فاقد این بیماری راحت تر وزن اضافه می کنند. دلیل آن این است که میوه های مضر برای کم کاری تیروئید می تواند متابولیسم یک فرد را کاهش دهد. فرد مبتلا به کم کاری تیروئید باید روی یک رژیم غذایی سالم و سرشار از میوه ، سبزیجات و پروتئین ها تمرکز کند. این غذاها کالری کمتری دارند و میتواند علاوه بر سلامت فرد در حفظ وزن دلخواه نیز کمک کند. ورزش منظم هوازی با شدت متوسط تا زیاد می تواند به افزایش متابولیسم فرد برای کنترل وزن کمک کند. انجام فعالیتهای بیشتر همچنین می تواند منجر به بهبود انرژی و خواب شود.

غده تیروئید یک غده پروانه‌ای شکل در ناحیه گردن است که وظیفه تولید و نگهداری هورمون‌های مؤثر در سوخت‌وساز بدن را بر عهده دارد. این غده با دو هورمون T3 و T4 سطح انرژی بدن و کالری‌سوزی را تنظیم می‌کند. اگر به دلایلی عملکرد غده تیروئید دچار اختلال گردد، تعادل هورمون‌ها از حالت طبیعی خارج می‌شود. در چنین شرایطی اگر مقدار هورمون‌های تیروئیدی کمتر از حالت عادی باشد فرد مبتلا به کم‌کاری تیروئید است و اگر هورمون‌ها بیش‌ازحد مجاز باشند فرد به پرکاری تیروئید مبتلا شده است. در این مقاله قصد داریم در مورد تغذیه و کم‌کاری تیروئید صحبت کنیم.

ارتباط کم‌کاری تیروئید و چاقی

کم‌کاری تیروئید سبب بروز عوارض و اختلالات متعددی می‌شود و چاقی یکی از شایع‌ترین عوارض آن به‌شمار می‌رود. حفظ وزن مناسب در کم‌کاری تیروئید بسیار مهم است. بنابراین متخصصین به افرادی که مبتلا به کم‌کاری تیروئید هستند توصیه می‌کنند حتماً وزن خود را کاهش دهند. اما کاهش وزن برای مبتلایان به کم‌کاری تیروئید چندان راحت نیست. کم‌کاری تیروئید کاملاً درمان نمی‌شود و همین ممکن است کمی روند لاغری را دشوار کند، اما این کار غیرممکن نیست. بنابراین توصیه می‌شود اگر مبتلا به کم‌کاری تیروئید هستید، ابتدا درصدد کنترل اختلال کم‌کاری تیروئید برآیید. اگر همچنان برای از بین بردن اضافه‌وزن ناشی از کم‌کاری تیروئید دچار مشکل هستید، در این قسمت به شما می‌گوییم که کدام روش‌ها و غذاها می‌توانند متابولیسم بدنتان را افزایش دهند و شما را از شر چاقی رها کنند.

آیا تغذیه و کم‌کاری تیروئید با هم ارتباطی دارند؟

کنترل برنامه غذایی یکی از راهکارهای مهم برای کاهش علائم کم‌کاری تیروئید اولیه و ثانویه است اگرچه با رژیم غذایی نمی‌توان به‌طور کامل این اختلالات را درمان کرد اما ترکیب مناسبی از مواد غذایی در کنار داروهای تجویزشده کمک شایانی به بازگرداندن تعادل هورمونی به بدن می‌کند. در انواع کم‌کاری تیروئید به دلیل تأمین نشدن هورمون‌های تیروئیدی بدن، علائم مختلفی بروز می‌کند چراکه این هورمون‌ها نقش مهمی در رشد بدن، ترمیم سلولی و سوخت‌وساز دارند. افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید علائمی نظیر خستگی، ریزش مو، افزایش وزن و احساس سرما را تجربه می‌کنند. در ادامه نکاتی در مورد تغدیه و کم‌کاری تیروئید می‌گوییم.

افرادی که مبتلا به کم‌کاری تیروئید هستند، درواقع عملکرد متابولیسم بدنشان مختل شده است. سیستم متابولیک بدن ما تعیین می‌کند که در روز چقدر کالری سوزانده شود. بنابراین اگر متابولیسم بدن سرعت پایینی داشته باشد، سوخت‌وساز به‌اندازه کافی نخواهد بود و از طرفی کالری‌های دریافتی بعدی به‌سرعت در بدن ذخیره و تبدیل به چربی می‌شوند. بنابراین مبتلایان به کم‌کاری تیروئید اگر بیماری خود را با دارو و تغذیه کنترل نکنند، به‌سرعت دچار اضافه‌وزن می‌شوند. ضمن اینکه مبتلایان به کم‌کاری تیروئید سخت‌تر از دیگران می‌توانند وزن خود را کاهش دهند. کم‌کاری تیروئید و کاهش سرعت متابولیسم خطرات دیگری همچون افزایش فشارخون و کلسترول بد را نیز به همراه دارد.

رژیم غذایی برای کم‌کاری تیروئید

پیروی از یک رژیم غذای سلامت و خوب می‌تواند به شما در کنترل عملکرد هورمونی تیروئید کمک کرده و سطح ترشح هورمون‌های تیروئیدی را تنظیم کند. غذاها و به‌طورکلی یک رژیم‌های غذایی اصولی می‌توانند در بهبود وضعیت فرد مبتلا به کم‌کاری تیروئید مؤثر باشند، اما به‌تنهایی نمی‌توانند تمام اضافه‌وزن شما را از بین ببرند. بنابراین پیروی از یک رژیم غذایی برای کم‌کاری تیروئید که متعادل و مطابق با شرایط بیمار باشد  بسیار حیاتی و ضروری است. دقت کنید که اگر بی‌دلیل در حال افزایش وزن هستید باید در اولین فرصت علت آن را شناسایی کنید و اگر علت کم‌کاری تیروئید است باید حتماً تحت درمان قرار بگیرید.

شما می‌توانید با مصرف داروها، غذاهای سالم و مغذی و پیروی مادام‌العمر از یک رژیم اصولی و برنامه ورزشی، علائم ناشی از کم‌کاری تیروئید را کاهش دهید و به هدف لاغری نزدیک‌تر شوید. زمانی که عملکرد تیروئید شما به سطح قابل قبولی برسد و ثابت بماند شما خیلی راحت‌تر می‌توانید اضافه‌وزن و چاقی را ازبین ببرید. حفظ وزن مناسب در کم‌کاری تیروئید به منظور حفظ وزن مناسب در کم‌کاری تیروئید در وهله اول باید مراقب مقدار کالری دریافتی روزانه خود باشید. برای این کار لازم نیست که از رژیم‌های غذایی سخت و کم‌کالری پیروی کنید. نکته ساده اما مهمی که باید همیشه به خاطر داشته باشید این است که بدن از کالری‌های انباشته و مازاد چربی می‌سازد. بنابراین برای حفظ وزن مناسب باید بین مقدار کالری دریافتی و میزان مصرف کالری روزانه تعادل برقرار کنید.

سعی کنید در گام نخست مصرف مواد غذایی پرکالری مثل کیک و کلوچه‌ها، نوشابه، و تمام مواد غذایی که حاوی قند و شکر فراوان هستند را در رژیم غذای خود محدود کنید. به جای دسرهای شیرین، یک وعده میوه و یا سبزی تازه میل کنید. به جای نوشابه می‌توانید از ترکیب آب و لیموی تازه استفاده کنید. مواد غذایی تهیه‌شده با آرد سفید فرآوری شده، مانند نان لواش، کراکر و انواع کیک و شیرینی را از برنامه غذایی حذف کرده و نان‌های سبوس‌دار و مواد غذایی تهیه‌شده با غلات کامل را جایگزین کنید. نکته مهم دیگر در حفظ وزن برای افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید تحرک بدنی و ورزش منظم است. ورزش منظم سبب سوزاندن کالری‌های مازاد بدن می‌شود و از انباشته شدن آن‌ها به شکل چربی در بدن جلوگیری می‌کند.

لیلا بنی نعمتی

من لیلا هستم، خبرنگاری که با نگاهی به آینده، مسائل امروز را تحلیل می‌کنم. در این سایت، با بررسی روندهای اجتماعی و اقتصادی، به دنبال درک بهتر چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی جامعه در آینده هستم.