منظور از قند خون چیست؟
منظور از قند خون (Blood Glucose Level) در واقع غلظت گلوکز موجود در خون است. گلوکز منبع انرژی و سوخت سلول های بدن است و هنگامی که غذایی می خورید، در حقیقت گلوکز را به بدن خود وارد می کنید.
اگر میزان گلوکز خون از حد مجاز و طبیعی خود بالاتر رود می تواند بسیار خطرناک باشد. همانطوری که قبلا اشاره کردیم قند خون بالا می تواند بر روی کلیه ها، قلب، چشم ها و بسیاری از اندام های بدن تاثیر بسیار مخربی بگذارد.
عوارض قند خون چیست؟
بهترین دستگاه قند خون: قند خون بالا می تواند بر روی بسیاری از اندام های حیاتی بدن تاثیر بسیار مخربی بگذارد در این قسمت به طور مفید و مختصر این عوارض را معرفی خواهیم کرد.
- تاثیر قند خون بالا بر روی قلب : افرادی که دچار قند خون بالا هستند 2 الی 4 درصد بیشر از افراد عادی دچار سکته های قلبی می شوند.
- تاثیر قند خون بر کلیه ها : دفع پروتئین، نارسایی کلیه ها، دیالیز و … از مواردی هستند که قند خون بالا می تواند موجب آن شود.
- تاثیر قند خون بر مغز : قند خون بالا می تواند باعث بروز سکته ها مغزی در بین افراد ابتلا به قند خون بالا شود.
- تاثیر قند خون بر چشم : قند خون بالا می تواند در چشم ها باعث ایجاد عوارضی مانند آب مروارید، کدورت عدسی چشم، خون ریزی شبکیه چشم و … شود.
- تاثیر قند خون بالا بر روی پوست : عدم کنترل قند خون می تواند باعث ایجاد بیماری های پوستی زیادی از جمله ریزش موهای ساق پا، خارش، نازک شدن پوست پا، عفونت های قارچی و .. شود.
نشانه های پنهان قند خون بالا در افراد
همان گونه که در این بخش به عوارض قند خون بالا اشاره شد لازم است هر فردی برای سلامت خود و خانواده خود در این زمینه اقدامات پیشگیرانه ای در پیش بگیرد تا هیچ یک از اعضای خانواده دچار این مشکل نشود.
دستگاه تست قند خون چیست؟
دستگاه تست قند خون (blood sugar test device) که با نام گلوکومتر (به انگلیسی glucometer) نیز شناخته می شود، می تواند میزان گلوکز موجود در خون را به سرعت و ظرف مدت چند ثانیه بررسی کرده و ان را روی مانیتور اعلام کند.
به علت سهولت در استفاده، دقت کافی و دسترسی آسان، در حال حاضر رایج ترین روش برای پالایش قند خون، استفاده از دستگاه های تست قند خون خانگی می باشد. این دستگاه کوچک و قابل حمل است که به شما امکان می دهد قند خون (سطح گلوکز) خود را در هر مکانی بررسی کنید.
چه کسانی به دستگاه تست قند خون نیاز دارند؟
داشتن دستگاه تست قند خون به ویژه برای افرادی مانند بیمارانی که انسولین مصرف می کنند (دیابت نوع یک)، زنان باردار، مبتلایان به دیابت نوع دو، افراد با سطح قند خون پایین و در مرحله هشدار، افرادی که رژیم غذایی مانند رژیم کتوژنیک دارند، بسیار لازم و ضروری است.
دستگاه اندازه گیری و تست قند خون
چه زمانی قند خون خود را چک کنیم؟
این موضوع به نوع دیابت شما و نوع داروی های مصرفی شما بستگی دارد. معمولاً زمان های زیر برای بررسی خون مناسب هستند:
- هنگامی که از خواب بیدار می شوید (پیش از صرف غذا و نوشیدنی)
- قبل از صرف غذا
- دو ساعت پس از صرف غذا
انواع دستگاه گلوکومتر (دستگاه تست قند خون)
این دستگاه ها به سه نوع کلی دسته بندی می شوند که شما براساس میزان استفاده و بودجه مورد نظر برای خرید آن می توانید محصول مورد نظر خود را انتخاب کنید.
دستگاه گلوکومتر نواری
این نوع از دستگاه قند خون دارای نوارهای آزمایش می باشد که اغلب مورد استفاده قرار می گیرد. البته بسته به تعداد نوارهای آزمایش و شرایط استفاده تفاوت های اندکی با یکدیگر دارند. این دستگاه با قرار دادن یک سوزن در نوک انگشت و برداشتن خون از آن و قرار دادن آن بر روی یک نوار مخصوص، میزان گلوکز را در خون بررسی می کند. داشتن این نوع دستگاه تست قند خون در هر خانه ای که فرد دیابتی زندگی میکند ضروری است.
همچنین می توانید جهت کسب اطلاعات کامل تر درباره نوار تست قند خون و خرید آن به مطلب () مراجعه فرمائید.
عکس دستگاه تست قند خون نواری (گلوکومتر خانگی)
دستگاه گلوکومتر بدون نوار
برخی از کودکانی که دیابت دارند و نمی توانند درد گرفتن نمونه خون را تحمل کنند، بنابراین این مدل دستگاه ها برای جلوگیری از درد کودک در هنگام اندازه گیری قند خون طراحی شده اند.
این نوع دستگاه تست قند خون بدون نوار می باشد و تنها با یک سنسور می تواند میزان قند خون را اندازه گیری کند.
عکس دستگاه گلوکومتر بدون نوار و سوزن
دستگاه گلوکومتر مچی
این دستگاه ها همانند ساعت به مچ دست فرد بیمار بسته می شوند. از مزایای این دستگاه این است که قادر است در صورت کاهش و یا افزایش قند خون هشدارهای لازمه را به فرد بدهد.
قند خون با چه روشی توسط دستگاه اندازه گیری می شود؟
در دستگاه های تست قند خون از روش فتومتری و یا روش الکتروشیمیایی برای اندازه گیری قند خون، استفاده می شود.
روش فتومتری (نور سنجی)
در این روش بر روی نوار تست میزان مشخصی آنزیم وجود دارد، زمانی که قطره خون بر روی نوار قرار می گیرد با آنزیم واکنش نشان داده و ماده رنگی تولید می کند. نوری که از طریق منبع داخل دستگاه تولید می شود با طول موج مشخص به نوار تست قند خون می رسد و ماده رنگی تولیدشده نور را جذب می کند.
مقدار ماده رنگی تولیدشده با مقدار گلوکز نمونه متناسب است. اگر میزان گلوکز در خون بیشتر باشد، رنگ بیشتری تولید می شود، نوار نور بیشتری را جذب می کند و در نتیجه نور کمتری را منعکس می کند که نشانگر قند خون بالا است. نکته بسیار مهم در استفاده از دستگاه های فتومتری این است که دستگاه باید کاملاً تمیز باشد در غیر این صورت، نتایج حاصل از دستگاه می تواند همراه با خطا باشد.
روش الکتروشیمیایی
در این روش بر روی نوار تست میزان مشخصی آنزیم وجود دارد، زمانی که قطره خون بر روی نوار قرار می گیرد با آنزیم واکنش نشان داده و الکترون تولید می کند. تعداد الکترون ها با مقدار گلوکز نمونه متناسب است. آنزیم استفاده شده در نوارها یا آنزیم گلوکزاکسیداز (GOD) و یا آنزیم گلوکز دهیدروژناز (GDH-PQQ) است.
آنزیم گلوکز دهیدروژناز (GDH-PQQ): آنزیم GDH-PQQ می تواند علاوه بر گلوکز خون (قند خون) با سایر قندها مانند مالتوز، گزیلوز، گالاکتوز واکنش دهد. این قندها در برخی ترکیبات داروئی و خوراکی وجود دارند بنابراین واکنش آنزیم GDH-PQ با این قندها می تواند سبب بالاتر نشان دادن قند خون به شکل کاذب و در نتیجه تصمیم گیری های نادرست شود.
از سال ۲۰۰۸، استفاده از نوارهای تست قند خون با آنزیم GDH-PQQ در برخی بیماران و همه بیمارستان ها و مراکز درمانی دنیا، از طرف اداره غذا و داروی امریکا (FDA) به دلیل گزارش ۱۳ مورد مرگ در دنیا ممنوع شده است.
آنزیم گلوکزاکسیداز (GOD): این آنزیم فقط با قند خون یا همان گلوکز واکنش نشان می دهد و توصیه می شود از دستگاه و نوار تست قندهای که با این آنزیم کار می کنند، استفاده شود.
دستگاه به چه میزان خون نیاز دارد؟
میزان خون موردنیاز برای اندازه گیری قند خون یکی از عواملی است که در تهیه دستگاه باید به آن توجه شود. میزان خونی که برای اندازه گیری قند خون مورد نیاز است از دستگاهی به دستگاه دیگر متفاوت است.
دستگاه های نسل جدید به خون کمتری (حداقل 0.3 میکرولیتر خون) احتیاج دارند، در نتیجه به هنگام تست می توان شدت ضربه را بر روی کم تنظیم کرد تا درد کمتری احساس شود اما دستگاه های نسل قدیم به خون بیشتری (۳ میکرولیتر) احتیاج دارند، در نتیجه به هنگام تست لازم است که شدت لنست را افزایش داد تا خون بیشتری خارج شود که می تواند سبب ایجاد درد بیشتر شود.
عکس دستگاه تست قند خون (گلوکومتر)
نکات مهم هنگام خرید دستگاه تست قند خون
قابلیت کنترل حجم خون
در بازار ایران شما می توانید با دستگاه های مختلفی برای تست قند خون بدنتان مواجه شوید که با هر مقدار خوندهی به آن، دستگاه یک عدد کاملا غیر قابل اعتبار را به شما نشان می دهد و در حقیقت سبب سردرگمی شما خواهد شد!
نوعی از این محصول پزشکی مناسب است که از قابلیت تشخیص میزان حجم خون رسانی (BVC) به دستگاه برخوردار باشد و در صورت عدم داشتن میزان مناسبی از خون، به جای نشان دادن یک عدد نادرست و تقلبی، اخطار Error را برای شما نمایان سازد.
میزان خون مورد نیاز برای عملکرد دستگاه
دستگاه های تست قند خون امروزی از میزان خون به مراتب کمتری نسب به مدل های قدیمی خود برای تشخیص میزان قند در خون شما برخوردار هستند که همین امر سبب درد و خونریزی کمتری برای شما به هنگام انجام تست قند خون خواهد شد.
دقت اندازه اگیری قند خون
یکی از مهمترین مواردی که در حین خرید دستگاه تست قند خون باید به آن توجه بسیاری نمایید، دقت اندازه گیری محصول مورد نظر شما می باشد. نتیجه اندازه گیری بسیار حیاتی و تعیین کننده است و بایستی صحیح و دقیق باشد و کمترین میزان خطا را به همراه داشته باشد.
قطعا شما نمی خواهید یک دستگاه تست به درد نخور و غیره دقیق را خریداری نمایید پس لازم است قبل از خرید حتما به میزان خطای آن دقت نمایید.
سرعت اندازه گیری قند خون
با اینکه معمولا تمامی دستگاه های تست قند خونِ موجود در بازار از بازه زمانی ۵ تا ۶۰ ثانیه ای برای نمایش نتیجه نهایی آزمایش برخوردار می باشند، اما شما به سراغ خرید دستگاهی بروید که در مدت زمان کمتری قادر به انجام و نمایش نتیجه آزمایش شما باشد.
سرعت اندازه گیری قند خون توسط دستگاه گلوکومتر
بدون شک هر چقدر سرعت اندازه گیری آن بیشتر باشد بهتر است اما این نکته را هم بخاطر داشته باشید که اگر دستگاه شما دقیق باشد ولی کمی کند عمل کند مهم نیست کیفیت را فدای سرعت نکنید.
امکان نمونه گیری از سایر نقاط
اولین قسمت جهت اندازه گیری قند خون نوک انگشتان است، اما برای برخی از دستگاه های تست قند خون این امکان فراهم شده است تا بتوان از آن ها در نقاطی غیر از نوک انگشت های دست همچون بازو و ساعد نیز استفاده کرد.
البته این نکته برای عموم مردم خیلی حائز اهمیت نیست و ارزش این ویژگی را تنها افرادی می دانند که مبتلا به بیماری دیابت هستند و بایستی روزی ۳ الی ۴ بار حداقل سطح قند خون خود را بررسی نمایند، که در این صورت قطعا نوک انگشتان آن دچار آسیب می شود پس باید دستگاهی را انتخاب کند که قابلیت تست از سایر نقاط بدن را داشته باشد.
صفحه نمایشگر دستگاه
سعی کنید حتی المقدور به سراغ خرید کالایی بروید که از نمایشگر بزرگی برای نشان دادن اطلاعات مربوط به صحت و سلامتی تان برخوردار باشد تا اینطوری بتوانید با دقت و وضوح بالاتری، اعداد به نمایش در آمده بر روی مانیتور دستگاه را مشاهده نمایید.
البته از قلم باز نماند که معمولا هر چه امکانات جانبی این قبیل کالاهای پزشکی بیشتر باشد، بر روی صفحه نمایشگر آن اعداد گوناگون و بیشتری نیز به نمایش در خواهد آمد.
اندازه گیری قند خون توسط دستگاه تست قند خون
برخورداری از حافظه
یکی دیگر از موارد مهمی که پیشنهاد می کنیم فارغ از قیمت دستگاه تست قند خون، حتما در خرید این کالای پزشکی به آن توجه نمایید، برخورداری دستگاه مورد نظر شما از حافظه جهت ذخیره سازی نتایج بدست آمده از انجام این نوع آزمایش و همچنین گرفتن میانگین از این نتایج در بازه های زمانی مناسب می باشد.
عدم نیاز به کدگذاری
در مدل های قدیمی دستگاه های تست قند خون، کاربر مجبور بود در هر بار استفاده، کد درج شده در نوار خونگیری را وارد کند تا دستگاه تنظیم شود. این ویژگی علاوه بر سخت تر کردن مراحل تست خون، دقت نتایج را نیز تحت تاثیر قرار می دهد چون ممکن است در وارد کردن کد اشتباه کنید.
دستگاه های امروزی اما با تکنولوژی های جدیدی تولید می شوند که در آنها تنظیم دستگاه را به صورت اتوماتیک صورت گرفته و شما نیاز به وارد کردن کد به صورت دستی نخواهید داشت. در انتخاب این مدل ها دقت کنید که حتما عنوان «No Code» در مشخصات دستگاه ذکر شده باشد.
قیمت دستگاه تست قند خون
همیشه یادتان باشد در خصوص کالاهای پزشکی به هیچ عنوان نباید خساست به خرج دهید؛ چرا که عمر و توانایی یک دستگاه پزشکی ارتباط کاملا مستقیمی با سلامت شما و دیگر عزیزانتان خواهد داشت! همچنین فراموش نکنید که فروش دستگاه های تست قند خون ارزان قیمت و یا حتی رایگان تنها یک شیوه تبلیغاتی کثیف است که قطعا شما به هنگام تهیه کردن سوزن و یا نوار مربوط به آن دستگاه، متوجه دروغ بزرگی که از سوی فرد فروشنده به شما تحویل داده شده است، خواهید شد.
منبع : مایو کلینیک