پالایشگاه‌ها یکی از مهمترین مراکز صنعتی در جهان هستند و تولید محصولاتی از قبیل بنزین، گاز، گازوئیل، نفت خام و غیره را انجام می‌دهند. بنابراین این مراکز نیاز به ایمنی و تجهیزات گازی دارند. برای جلوگیری از خطرات معمولی که در پالایشگاه‌ها ایجاد می‌شود، رعایت نکات ایمنی و بهداشت بسیار با اهمیت است.
ایمنی در صنعت گاز
ایمنی گاز بسیار حائز اهمیت است، زیرا گازهای خطرناک مانند گازهای سمی و قابل اشتعال می‌توانند خطرات جدی برای افراد و محیط زیست ایجاد کنند. به همین دلیل، استفاده از تجهیزات ایمنی گاز و رعایت نکات ایمنی در صنایع و محیط‌های کاری و همچنین رعایت ایمنی گاز در منزل بسیار مهم است.
نکاتی که باید در ایمنی گاز رعایت شود
برخی از نکات ایمنی گاز عبارتند از:
- استفاده از تجهیزات گازی مناسب و به‌روز: دستگاه‌های شناسایی و اندازه‌گیری گازها باید درست و به‌روز باشند تا به‌درستی کار کنند.
- برچیدن و نگهداری تجهیزات به‌درستی: پس از استفاده از تجهیزات گازی، آن‌ها را به‌درستی برچیده و نگهداری کنید تا در دسترس کودکان و حیوانات قرار نگیرند.
- آموزش کارکنان درباره ایمنی گاز: باید کارکنان را در مورد استفاده از تجهیزات گازی و نکات ایمنی آن‌ها آموزش دهید تا از خطرات گازهای خطرناک جلوگیری شود.
- تهویه مناسب در محیط کار: برای جلوگیری از تجمع گازهای خطرناک در محیط کار، باید سیستم تهویه‌سازی درست و به‌درستی کار کند و همچنین باید در محیط‌های بسته، هوای تازه وارد شده و هوای قدیمی خارج شود.
- استفاده از محافظت‌های فردی: برای حفاظت از کارگران در مقابل گازهای خطرناک، باید از ماسک‌های تنفسی و پوشاک ایمنی استفاده کنید.
- ایجاد مراکز اطفاء حریق: باید مراکز اطفاء حریق مناسب در محیط کار ایجاد کرد و همچنین از دستگاه‌های آتش‌نشانی مناسب برای مبارزه با حریق استفاده کرد.
آشنایی با سیستم های ایمنی صنایع گاز پالایشگاه
سیستم‌های ایمنی پالایشگاه برای حفظ ایمنی و سلامت کارکنان، جلوگیری از وقوع حوادث صنعتی، کاهش آلودگی محیط زیست و حفظ تجهیزات صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
این سیستم‌ها شامل انواع مختلفی هستند که به منظور حفاظت از پالایشگاه استفاده می‌شوند، به عنوان مثال:
سیستم‌های اطفاء حریق: این سیستم‌ها برای کاهش خطر انفجار و حریق در پالایشگاه گاز بیدبلند مورد استفاده قرار می‌گیرند. این سیستم‌ها شامل انواع اطفاء حریق با فوم، گاز کربنیک، پودر و آب هستند.
سیستم‌های ایمنی دستگاه‌ها: این سیستم‌ها شامل دستگاه‌هایی هستند که به منظور جلوگیری از وقوع حوادث صنعتی و کاهش خطرات احتمالی مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عنوان مثال دستگاه‌های آلارم، سیستم‌های حفاظت از باران، سیستم‌های اعلام حریق و …
سیستم‌های ایمنی فرآیند: این سیستم‌ها شامل روش‌هایی هستند که به منظور ایمنی در فرآیند تولید مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عنوان مثال سیستم‌های کنترل فشار، سیستم‌های اطلاع رسانی برای تشخیص نشت گاز، سیستم‌های پیشگیری از انفجار و …
سیستم‌های ایمنی محیط زیست: این سیستم‌ها به منظور کاهش آلودگی محیط زیست و حفظ طبیعت مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عنوان مثال سیستم‌های جمع آوری پسماندها، سیستم‌های خنک کننده آب و …
همچنین برای ایمنی پالایشگاه، ضرورت دوره‌های آموزشی و آمادگی کارکنان نیز حائز اهمیت است.
خطرات معمولی که در پالایشگاه‌ها ایجاد می شود؟
پالایشگاه‌ها یک سری خطرات معمولی را به دنبال دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به حوادث و انفجارات اشاره کرد که انفجارات ناشی از عملیات پالایش، می‌تواند خسارات جدی در بر داشته باشد.
نحوه افزایش ضریب ایمنی لوله گاز
ضریب ایمنی لوله گاز به میزان توانائی لوله برای تحمل فشار و دما و همچنین شرایط کارکرد آن بستگی دارد. برای افزایش ضریب ایمنی لوله گاز، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- استفاده از لوله‌های با کیفیت و استاندارد: لوله‌های با کیفیت و استاندارد به عنوان جایگزین مناسب برای لوله‌های فلزی قدیمی استفاده کنید. این لوله‌ها از جنس پلی‌اتیلن با سطح داخلی صاف و بدون اتصالات هستند و همچنین قابلیت نصب و حمل آن‌ها بسیار آسان است.
- نصب و استفاده از اتصالات با کیفیت و استاندارد: برای نصب لوله‌های گاز از اتصالات با کیفیت و استاندارد استفاده کنید. این اتصالات باید به طور کامل و با دقت نصب شوند تا خطر نشت گاز به حداقل برسد.
- بررسی دوره‌ای لوله‌ها و اتصالات: لوله‌ها و اتصالات گاز باید به صورت دوره‌ای با استفاده از تجهیزات مناسب بررسی شوند. در صورت وجود هرگونه خرابی، تعمیر و یا تعویض شوند.
- عدم استفاده از لوله‌های کششی: استفاده از لوله‌های کششی که احتمال شکستن آن‌ها در مقابل فشار بیشتر را دارند، ممنوع است.
- نصب سیستم حفاظتی: سیستم‌های حفاظتی مانند شیرهای ایمنی و دستگاه‌های حسگر گاز می‌توانند به افزایش ضریب ایمنی لوله گاز کمک کنند. این دستگاه‌ها به صورت خودکار در صورت شناسایی نشت گاز، به طور خودکار گاز را قطع می‌کنند و از وقوع حوادث جلوگیری می‌کنند.
جلوگیری از نشت گاز در پالایشگاه
برای جلوگیری از نشت گاز در پالایشگاه، می‌توانید به روش‌های زیر توجه کنید:
- انجام بازرسی‌های منظم: برای جلوگیری از نشت گاز، انجام بازرسی‌های دوره‌ای و منظم از سیستم‌های گازدار پالایشگاه الزامی است. این بررسی‌ها شامل بررسی اتصالات، لوله‌ها، شیرها و سایر قطعات سیستم گاز است.
- استفاده از تجهیزات و تکنولوژی‌های ایمنی: در پالایشگاه گاز بیدبلند از تجهیزات و تکنولوژی‌های ایمنی برای کنترل و مدیریت گازهای خطرناک استفاده می‌شود. مثلاً استفاده از سیستم‌های اعلام حریق و گاز، تجهیزات ایمنی شیمیایی، سیستم‌های اکسیژناسیون و…
- آموزش کارکنان: برای جلوگیری از نشت گاز در پالایشگاه، کارکنان باید آموزش‌های کافی در مورد استفاده از تجهیزات و تکنولوژی‌های ایمنی و همچنین روش‌های ایمنی در مورد کار با گازهای خطرناک دریافت کنند.
- استفاده از لوله‌های مقاوم: استفاده از لوله‌های مقاوم در برابر فشار و حرارت به صورت مداوم می‌تواند جلوی نشت گاز را در پالایشگاه‌ها بگیرد.
- بررسی و تعمیرات دوره‌ای: برای جلوگیری از نشت گاز، باید سیستم‌های گازدار پالایشگاه به صورت دوره‌ای بررسی و تعمیر شوند.
استفاده از دتکتور گازی در پالایشگاه
استفاده از دتکتور گاز در پالایشگاه، به منظور تشخیص و اندازه‌گیری غلظت گازهای مختلف در فضای کاربری است. دتکتور گاز برای پیشگیری از حوادث ناشی از نشت گازهای سمی و قابل احتراق استفاده می‌شود.
برای استفاده از دتکتور گاز در پالایشگاه، ابتدا باید مطمئن شوید که دستگاه دارای عملکرد صحیحی است و درست کالیبره شده است. سپس دتکتور گاز را در نزدیکی مناطقی که خطر نشت گاز وجود دارد قرار دهید.
دتکتور گاز باید به گونه‌ای تعبیه شود که در صورت شناسایی غلظت گاز بالایی به صورت خودکار هشدار دهد. در صورتی که دتکتور گاز هشدار دهد، باید از فضای کاربری خارج شده و تماس با مراجع ذی‌صلاح برای عیب‌یابی و رفع نشت گاز بگیرید.
دتکتور گازهای مختلف، قابلیت شناسایی غلظت گازهای مختلف را دارند. برای استفاده از دتکتور گاز در پالایشگاه گاز بیدبلند، بهتر است دستگاهی مناسب با نوع گازهای استفاده شده در پالایشگاه تهیه کرده و همچنین برای استفاده بهینه از دستگاه، باید آگاهی کاملی در خصوص نحوه استفاده و عیب‌یابی داشته باشید.
آنچه باید در مورد نکات ایمنی در خصوص تجهیزات گازی بدانید
از آنجایی که تجهیزات گازی در پالایشگاه‌ها معمولاً با فشار بالا و به صورت پیوسته در حال عملیات هستند، پیشگیری از هرگونه نقص و خرابی در این تجهیزات بسیار حائز اهمیت است.