اخذ ایزو برای صنایع غذایی چگونه است؟
5 گواهینامه ایزو ویژه صنایع غذایی
در دنیای امروز، صنعت غذا به شدت رقابتی و پویا است. مصرف کنندگان بیش از پیش به دنبال غذاهای سالم، با کیفیت و ایمن هستند. در این میان، گواهینامه ایزو صنایع غذایی به عنوان یک ابزار قدرتمند، به سازمان ها کمک می کند تا در این رقابت نفس گیر، پیشگام باشند. در این مقاله از سایت ایزو، به معرفی ۵ گواهینامه ایزو و گواهینامه سیستمی که از محبوبیت و اهمیت بالایی در صنعت غذا برخوردارند، پرداختیم. اما نکته حائز اهمیت این است که دریافت گواهینامه های تخصصی ایزو به تنهایی کافی نیست و باید به دنبال اخذ گواهینامه های عمومی و پایه ای نیز بود.
به عنوان مثال: دریافت استاندارد ایزو ۹۰۰۱ در کنار استانداردی مانند ایزو ۲۲۰۰۰ ضروری است.
گواهینامه ایزو صنایع غذایی چیست؟
گواهینامه ایزو صنایع غذایی به مجموعه ای از استانداردهای بین المللی اطلاق می شود که برای تضمین کیفیت و ایمنی مواد غذایی در زنجیره تامین تدوین شده اند. این گواهینامه ها به سازمان ها در زمینه های مختلفی از جمله مدیریت کیفیت، ایمنی مواد غذایی، بهداشت و محیط زیست کمک می کنند تا با پیاده سازی الزامات آنها، به طور مداوم کیفیت و ایمنی محصولات خود را ارتقا دهند.
اخذ ایزو برای صنایع غذایی چگونه است؟ 5 استاندارد ایزو صنایع غذایی
1- گواهینامه ایزو ۲۲۰۰۰
این استاندارد در سال 2005 توسط سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) و کمیته فنی ISO/TC 34 تدوین شد و جایگزین استاندارد HACCP در سطح بین‌المللی گردید. در تدوین ایزو 22000 از الزامات کنترل و ایمنی مواد غذایی HACCP و همچنین الزامات سیستم مدیریت کیفیت ایزو 9001 برای مدیریت کیفیت استفاده شده است.
در سال 2018، ایزو 22000 ویرایش و با استاندارد ایزو 9001:2015 همسویی بیشتری پیدا کرد. در حال حاضر، مراجع صدور گواهینامه، گواهینامه ایزو 22000:2018 را صادر می‌کنند.
تولیدکنندگان محصولات غذایی برای صادرات و ورود به بازارهای داخلی و بین‌المللی نیاز به اخذ گواهینامه ایزو 22000 دارند. این گواهینامه توسط نهادهای معتبر صادر کننده گواهینامه ایزو صادر می‌شود. اعتبار گواهینامه ایزو 22000 به اعتبار مرجع صادر کننده گواهینامه بستگی دارد. اگر گواهینامه توسط نهادی صادر شده باشد که مورد تأیید سازمان استاندارد کشور خود و در نهایت توسط انجمن اعتبارسنجی IAF تأیید شده باشد، اعتبار بین‌المللی خواهد داشت.
اخذ گواهینامه ایزو 22000 گامی مهم در جهت تضمین سلامت و ایمنی مواد غذایی، افزایش رقابت‌پذیری و ارتقای جایگاه برند در بازارهای داخلی و بین‌المللی است.
2- گواهینامه HACCP
HACCP سیستمی مدیریتی برای تضمین ایمنی مواد غذایی در تمام مراحل تولید، از تهیه مواد اولیه تا مصرف نهایی است. این سیستم به طور خاص خطرات بیولوژیکی، شیمیایی و فیزیکی را در هر مرحله شناسایی و کنترل می‌کند.
برخلاف تصور رایج، HACCP یک گواهینامه ایزو نیست، بلکه استانداردی پیشگیرانه برای ایمنی مواد غذایی است که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تأیید می‌شود.
متأسفانه به دلیل تحریم‌ها، امکان دریافت گواهینامه معتبر HACCP در ایران وجود ندارد. مراکزی که در ایران اقدام به صدور گواهینامه HACCP می‌کنند، فاقد اعتبار بین‌المللی هستند.
با پیاده‌سازی HACCP، می‌توان به طور موثری ایمنی مواد غذایی را در زنجیره تولید تضمین و از سلامت عمومی جامعه حفاظت کرد.
3- گواهینامه حلال
حلال به غذاها و نوشیدنی‌هایی اطلاق می‌شود که مصرف آنها در دین اسلام مجاز است. در مقابل، حرام به موادی گفته می‌شود که خوردن و آشامیدن آنها در اسلام ممنوع است. نشان حلال علامتی است که بر روی محصولات غذایی درج می‌شود تا نشان دهد که آن محصول طبق موازین شرعی اسلام تهیه شده و مصرف آن برای مسلمانان مجاز است. این نشان به نوعی گواهینامه حلال محسوب می‌شود که توسط سازمان‌های معتبر صادر می‌شود.
تاریخچه نشان حلال: اولین بار در کشور مالزی، نشان حلال برای محصولات غذایی به کار گرفته شد. از آن زمان تاکنون، استفاده از این نشان در سراسر جهان رواج پیدا کرده است و به عنوان یک استاندارد بین‌المللی برای غذای حلال شناخته می‌شود.
اهمیت نشان حلال: نشان حلال برای مسلمانان از اهمیت بالایی برخوردار است. زیرا به آنها اطمینان می‌دهد که غذای مصرفی آنها با موازین شرعی اسلام مطابقت دارد و حلال است.
شرکت‌های تولید مواد غذایی که تمایل دارند محصولات خود را با نشان حلال به بازار عرضه کنند، باید از مراجع معتبر، گواهینامه حلال دریافت کنند. این گواهینامه نشان می‌دهد که فرآیند تولید محصول، از تهیه مواد اولیه تا بسته‌بندی نهایی، با ضوابط شرعی اسلام مطابقت دارد.
4- گواهینامه ایزو 22000
در دنیای امروز، ایمنی مواد غذایی از دغدغه‌های اصلی بشر به شمار می‌رود. گواهینامه‌های متعددی برای تضمین این موضوع وجود دارند که FSSC 22000 یکی از شناخته‌شده‌ترین آنها در سطح بین‌المللی است. این گواهینامه به طور خاص برای بخش تولید مواد غذایی و نوشیدنی طراحی شده و بر ایجاد و استقرار یک سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی تمرکز دارد.
اولویت نخست برای سازمان‌های فعال در این حوزه، پیاده‌سازی سیستم‌های ایزو 22000 و HACCP است. پس از آن، می‌توانند برای ارتقای سطح ایمنی و دریافت گواهینامه FSSC 22000 اقدام کنند.
با دریافت این گواهینامه، می‌توانید به مشتریان خود اطمینان خاطر بدهید که محصولات شما با بالاترین سطح ایمنی تولید شده‌اند.
5- گواهینامه GMP
GMP مخفف “Good Manufacturing Practice” به معنای “تولید خوب محصول” یا “تولید محصول خوب” است. این گواهینامه صرفاً برای صنایع غذایی کاربرد ندارد، بلکه شرکت‌هایی که تولیدات حساسی مانند دارو، تجهیزات پزشکی، لوازم آرایشی و بهداشتی و مواد غذایی دارند، برای اجرا الزامات و دریافت گواهینامه GMP اقدام می‌کنند.
هدف از دریافت گواهینامه GMP:
- محافظت از سلامت مصرف کنندگان و بیماران: با تضمین کیفیت و سلامت محصولات تولیدی
- تولید محصولات با کیفیت بالا: اعم از غذا، دارو، تجهیزات پزشکی و…
دستورالعمل‌های GMP:
- مجموعه‌ای از اصول کلی: به جای دستورالعمل‌های دقیق در مورد نحوه تولید
- اجرا و توجه به این اصول در هنگام تولید: برای تضمین کیفیت و سلامت محصولات
کاربرد گواهینامه GMP:
تمام شرکت‌های فعال در زمینه صنایع غذایی: برای ارتقای کیفیت و سلامت محصولات
شرکت‌های تولیدکننده دارو، تجهیزات پزشکی و لوازم آرایشی و بهداشتی: برای تضمین کیفیت و سلامت محصولات
نکته: دریافت گواهینامه GMP برای شرکت‌هایی که تولیدات حساسی دارند، الزامی است. این گواهینامه به ارتقای کیفیت و سلامت محصولات و در نتیجه افزایش اعتماد مشتریان کمک می‌کند.
مراحل پیاده‌سازی الزامات ISO برای صنایع غذایی
- تعهد مدیریت: مدیریت ارشد سازمان باید به پیاده‌سازی این الزامات متعهد باشد.
- انتخاب یک مشاور: یک مشاور متخصص می‌تواند به سازمان در پیاده‌سازی این الزامات کمک کند.
- آموزش کارکنان: کارکنان باید در مورد الزامات ISO و نحوه پیاده‌سازی آنها آموزش ببینند.
- مستندسازی: سازمان باید سیستم مدیریت خود را مستندسازی کند.
- ممیزی داخلی: سازمان باید به طور دوره‌ای سیستم مدیریت خود را ممیزی کند.
- ممیزی خارجی: یک سازمان مستقل باید سیستم مدیریت سازمان را ممیزی کند و در صورت انطباق با الزامات ISO، گواهینامه ISO را به سازمان اعطاء کند.
سخن پایانی
کارشناسان سایت ایزو آماده پاسخگویی به سوالات شما و ارائه مشاوره رایگان جهت انتخاب بهترین گزینه برای شرکت، سازمان یا واحد صنفی شما هستند.
دریافت گواهینامه های ایزو، به عنوان گامی مهم در جهت ارتقای کیفیت و ایمنی محصولات غذایی، می تواند مزایای متعددی برای کسب و کار شما به ارمغان آورد. با انتخاب گواهینامه های مناسب و برنامه ریزی دقیق، می توانید به اهداف خود در زمینه ارتقای کیفیت، افزایش اعتماد مشتریان و توسعه بازار دست پیدا کنید.
سایت ایزو، با ارائه خدمات مشاوره ای تخصصی و پشتیبانی کامل، در مسیر اخذ گواهینامه های ایزو همراه شما خواهد بود.
سوالات متداول
چگونه می توانیم گواهی ISO برای صنایع غذایی بگیریم؟
1- انتخاب استاندارد ایزو
اولین قدم در این مسیر، انتخاب استاندارد ایزو مناسب با نوع فعالیت و نیازهای صنعت غذایی شما است. برخی از رایج ترین استانداردهای ایزو برای این صنعت عبارتند از:
- ISO 22000: سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی
- HACCP: تجزیه و تحلیل خطر و نقاط کنترل بحرانی
- ISO 9001: سیستم مدیریت کیفیت
- BRCGS: استاندارد جهانی برای ایمنی مواد غذایی
- IFS: استاندارد بین المللی مواد غذایی
2- استقرار سیستم مدیریت
پس از انتخاب استاندارد ایزو، باید نسبت به استقرار سیستم مدیریت مربوطه در سازمان خود اقدام کنید. این امر مستلزم انجام اقداماتی نظیر:
- تدوین مستندات و دستورالعمل های مرتبط با الزامات استاندارد
- آموزش کارکنان در خصوص مفاهیم و الزامات استاندارد
- استقرار سیستم های پایش و اندازه گیری
- انجام ممیزی های داخلی
3- انتخاب مرجع صدور گواهینامه
در این مرحله، باید یک مرجع صدور گواهینامه (CB) معتبر را برای ممیزی و صدور گواهینامه ایزو انتخاب کنید. CB ها مراجع مستقلی هستند که صلاحیت و انطباق سازمان شما با الزامات استاندارد را ارزیابی می کنند.
4- ممیزی توسط CB
پس از استقرار سیستم مدیریت و انتخاب CB، ممیزان این مرجع به سازمان شما اعزام شده و با انجام ممیزی، انطباق سیستم شما با الزامات استاندارد را ارزیابی می کنند.
5- صدور گواهینامه
در صورت موفقیت در ممیزی، CB گواهینامه ایزو را برای سازمان شما صادر می کند. این گواهینامه به مدت 3 سال اعتبار دارد و پس از آن باید با انجام ممیزی های مراقبتی، اعتبار آن تمدید شود.
چرا اخذ گواهینامه ایزو برای صنایع غذایی مهم است؟
صنعت غذا در دنیای امروز با تنوع بی‌نظیری روبرو شده و تقاضا برای غذای سالم و بهداشتی به طور فزاینده‌ای در حال افزایش است. در این میان، برآورده کردن انتظارات مشتریان برای هر سازمان فعال در این حوزه، از اهمیت بالایی برخوردار است.
گواهینامه‌های ایزو به عنوان راه حلی کارآمد، به صنایع غذایی در استقرار یک سیستم مدیریت اثربخش در زنجیره تامین غذا کمک می‌کنند. این گواهینامه‌ها با تمرکز بر شناسایی، ارزیابی و کنترل خطرات و تهدیدات مرتبط با ایمنی مواد غذایی، تضمین‌کننده سلامت و کیفیت محصولات نهایی خواهند بود.
مسئولیت مدیریت کیفیت محصولات غذایی، فارغ از اندازه یا سطح کیفی، بر عهده تمام تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان این صنعت است. گواهینامه‌های ایزو با ارائه مجموعه‌ای از الزامات و رهنمودهای دقیق، به سازمان‌ها در ایفای این مسئولیت خطیر یاری می‌رسانند و امکان ارائه غذای سالم و ایمن به مشتریان را فراهم می‌کنند.