راهنمای جامع آموزش اسکرچ: از مبتدی تا پیشرفته
اسکرچ ابزاری قدرتمند برای یادگیری برنامه نویسی بصری است که به افراد در هر سنی، از کودکان مبتدی تا علاقه مندان پیشرفته، امکان ساخت بازی، انیمیشن و داستان های تعاملی را می دهد. این پلتفرم با پرورش تفکر محاسباتی و خلاقیت، مسیر ورود به دنیای دیجیتال را هموار می سازد.

در دنیای امروز که فناوری با سرعت سرسام آوری در حال پیشرفت است، آشنایی با اصول برنامه نویسی دیگر یک مزیت محسوب نمی شود، بلکه به یک ضرورت تبدیل شده است. نرم افزار اسکرچ که توسط موسسه تکنولوژی ماساچوست (MIT Media Lab) توسعه یافته، دروازه ای نوین و جذاب را به سوی این دنیای پیچیده گشوده است. این راهنمای جامع، شما را از نخستین گام ها در مسیر یادگیری اسکرچ همراهی می کند و تا مرحله ساخت پروژه های پیچیده و پیشرفته پیش می برد.
هدف از این مقاله، ارائه یک مسیر آموزشی ساختارمند و کاربردی برای تمامی افراد علاقه مند به برنامه نویسی، به ویژه کودکان و نوجوانان، است. ما با بررسی دقیق مفاهیم پایه، ویژگی های کلیدی، مزایا، و کاربردهای آموزشی اسکرچ، به شما کمک می کنیم تا نه تنها مهارت های فنی خود را تقویت کنید، بلکه تفکر منطقی، حل مسئله و خلاقیت خود را نیز پرورش دهید. بیایید سفر خود را در دنیای رنگارنگ و هیجان انگیز اسکرچ آغاز کنیم.
برنامه اسکرچ چیست چرا باید یادش بگیریم
اسکرچ یک زبان برنامه نویسی بصری و مبتنی بر بلوک است که توسط موسسه فناوری ماساچوست (MIT) برای آموزش برنامه نویسی به کودکان، نوجوانان و مبتدیان طراحی شده است. این پلتفرم هیجان انگیز، مفاهیم پیچیده برنامه نویسی را با استفاده از بلوک های گرافیکی ساده سازی می کند. به جای نوشتن خطوط طولانی کد، کاربران می توانند با کشیدن و رها کردن بلوک های مختلف، دستورات منطقی و حرکتی را ایجاد کنند.
این فرآیند، یادگیری برنامه نویسی را به خصوص برای افراد مبتدی، ساده و لذت بخش می سازد. ویژگی بصری و سادگی رابط کاربری اسکرچ، آن را به ابزاری عالی برای کودکان و حتی بزرگسالان تبدیل کرده است. در این محیط کاربرپسند، کاربران می توانند بدون نیاز به داشتن دانش فنی عمیق، با مفاهیم پایه برنامه نویسی آشنا شوند. اسکرچ تجربه ای جذاب و تعاملی برای درک مفاهیم اساسی برنامه نویسی فراهم می کند و پایه و اساس قوی برای یادگیری زبان های برنامه نویسی پیشرفته تر را می سازد.
ویژگی های کلیدی Scratch
اسکرچ با مجموعه ای از ویژگی های منحصربه فرد، خود را به عنوان یک ابزار آموزشی برنامه نویسی متمایز کرده است. محیط کاملاً گرافیکی و کاربرپسند آن، این امکان را فراهم می کند که کاربران بدون نیاز به حفظ دستورات پیچیده، به سرعت با پلتفرم ارتباط برقرار کنند. این ویژگی بصری، فرآیند یادگیری را برای تمامی سنین، به ویژه کودکان بالای ۷ سال، بسیار جذاب و قابل فهم می سازد.
یکی از مهم ترین مزایای اسکرچ، عدم نیاز به پیش زمینه برنامه نویسی است. هر فردی با هر سطح دانشی می تواند به راحتی با آن شروع کند. علاوه بر این، اسکرچ به سادگی روی مرورگرهای وب قابل اجراست و نیازی به نصب نرم افزار جداگانه ندارد. این قابلیت دسترسی آسان، آن را به ابزاری ایده آل برای استفاده در مدارس، خانه ها و کارگاه های آموزشی تبدیل کرده است، تا هر علاقه مندی بتواند به دنیای برنامه نویسی بلوکی وارد شود.
مزایای یادگیری اسکرچ
یادگیری اسکرچ فراتر از آموزش صرف برنامه نویسی است؛ این یک تمرین جامع برای تقویت مهارت های نرم و تفکر محاسباتی در زندگی روزمره است. با استفاده از این ابزار آموزشی، افراد نه تنها با اصول منطقی برنامه نویسی آشنا می شوند، بلکه مهارت های زیر را نیز به شکل قابل توجهی توسعه می دهند. تفکر الگوریتمی و حل مسئله گام به گام، از جمله مهم ترین مزایای اسکرچ است که به کاربران کمک می کند تا مشکلات را به بخش های کوچکتر تقسیم کرده و برای هر قسمت راه حل های منطقی بیابند.
افزایش خلاقیت با ساخت بازی ها و داستان های تعاملی، به کاربران این امکان را می دهد که ایده های خود را به واقعیت تبدیل کنند. کار گروهی و اشتراک گذاری پروژه ها در جامعه جهانی اسکرچ، حس همکاری و تبادل دانش را تقویت می کند. در نهایت، افزایش اعتماد به نفس در ساخت پروژه های واقعی و کاربردی، از دیگر مزایای کلیدی است که اسکرچ به ارمغان می آورد و کاربران را برای چالش های بزرگتر آماده می کند.
چرا آموزش اسکرچ برای کودکان و مبتدیان ضروری است
آموزش اسکرچ برای کودکان و مبتدیان نه تنها یک فرصت برای یادگیری برنامه نویسی است، بلکه یک بستر عالی برای پرورش مهارت های حیاتی در قرن بیست و یکم محسوب می شود. در دنیای امروز که فناوری در تمام ابعاد زندگی نفوذ کرده، آشنایی با اصول تفکر محاسباتی برای همه افراد، به ویژه نسل جدید، ضروری است. اسکرچ با رویکرد بصری و بازی گونه خود، این مفاهیم را به شکلی سرگرم کننده و قابل درک ارائه می دهد.
این زبان برنامه نویسی، کودکان را تشویق می کند تا به جای صرفاً مصرف کننده فناوری بودن، به خالق آن تبدیل شوند. آن ها با ساخت پروژه های خود، مهارت های حل مسئله، منطق، خلاقیت و نوآوری را در خود تقویت می کنند. اسکرچ بستر امنی را فراهم می آورد تا کودکان بدون ترس از خطا، ایده هایشان را آزمایش کنند و از طریق آزمون و خطا به نتایج مطلوب برسند. این تجربه عملی، اعتماد به نفس آن ها را افزایش داده و برای مواجهه با چالش های پیچیده تر در آینده آماده می کند.
همچنین، اسکرچ به توسعه مهارت های اجتماعی و همکاری کمک می کند، زیرا کاربران می توانند پروژه های خود را با جامعه جهانی اسکرچ به اشتراک بگذارند و از کارهای دیگران الهام بگیرند. این تعامل، دیدگاه آن ها را وسیع تر کرده و به آن ها می آموزد که چگونه در یک محیط مشارکتی فعالیت کنند. بنابراین، آموزش اسکرچ نه تنها یک مهارت فنی، بلکه یک ابزار قدرتمند برای رشد شناختی و اجتماعی کودکان و مبتدیان است.
اسکرچ برای اهداف آموزشی
اسکرچ به عنوان یک ابزار آموزشی قدرتمند، نقش حیاتی در محیط های آکادمیک و خانوادگی ایفا می کند. معلمان، مربیان و والدین می توانند با بهره گیری از این زبان برنامه نویسی خلاقانه و بصری، مفاهیم پیچیده علوم کامپیوتر را به کودکان و نوجوانان به شیوه ای جذاب و تعاملی آموزش دهند. این رویکرد، یادگیری را از یک فرآیند خشک و تئوریک به تجربه ای عملی و لذت بخش تبدیل می کند.
از طریق پروژه های عملی اسکرچ، دانش آموزان به طور فعال درگیر فرآیند یادگیری می شوند و مهارت های حل مسئله، تفکر انتقادی و خلاقیت خود را به شکل محسوسی توسعه می دهند. بسیاری از مدارس در سراسر جهان، اسکرچ را به عنوان بخشی از برنامه درسی STEM (علوم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات) خود گنجانده اند. این اقدام، به تقویت توانایی های تحلیلی و نوآوری در میان دانش آموزان کمک شایانی می کند و آن ها را برای آینده ای مبتنی بر فناوری آماده می سازد.
اسکرچ به مربیان امکان می دهد تا محیطی پویا و مشارکتی ایجاد کنند که در آن دانش آموزان می توانند ایده های خود را به صورت دیداری پیاده سازی کرده و نتایج کار خود را بلافاصله مشاهده کنند. این بازخورد فوری، انگیزه یادگیری را افزایش داده و به آن ها کمک می کند تا مفاهیم برنامه نویسی مانند الگوریتم، شرط و حلقه را به صورت عملی درک کنند. به این ترتیب، اسکرچ نه تنها یک ابزار آموزشی، بلکه یک کاتالیزور برای بیداری استعدادهای نهفته در نسل آینده برنامه نویسان و نوآوران است.
قدم به قدم مراحل شروع یادگیری اسکرچ
شروع یادگیری اسکرچ از صفر، یک ماجراجویی سرگرم کننده و پربار است که با چند گام ساده آغاز می شود. اولین قدم، ساخت یک حساب کاربری در سایت رسمی اسکرچ (scratch.mit.edu) است. این کار به شما امکان می دهد تا پروژه های خود را ذخیره، به اشتراک بگذارید و به جامعه جهانی اسکرچ دسترسی پیدا کنید. پس از ثبت نام، با رابط کاربری اسکرچ آشنا شوید که به سه بخش اصلی تقسیم می شود: مرحله (Stage) که محل اجرای پروژه هاست، منطقه اسکریپت (Script Area) که بلوک های کد در آن چیده می شوند، و پالت بلوک ها (Block Palette) که شامل دسته بندی های مختلف بلوک های برنامه نویسی است.
در گام بعدی، با ساخت پروژه های ساده شروع کنید. برای مثال، می توانید یک بازی توپ و راکت بسازید تا با نحوه حرکت اسپرایت ها و واکنش آن ها به ورودی ها آشنا شوید. این تمرین های عملی به شما کمک می کنند تا مفاهیم پایه برنامه نویسی مانند توالی، شرط (Conditional)، حلقه (Loop)، متغیر (Variable) و لیست ها را به صورت کاربردی یاد بگیرید. هرچه بیشتر تمرین کنید و پروژه های کوچک بسازید، درک شما از این مفاهیم عمیق تر خواهد شد.
در نهایت، پروژه های خود را با دیگران به اشتراک بگذارید و از بازخورد آن ها استفاده کنید. این تعامل نه تنها به شما کمک می کند تا اشکالات کار خود را برطرف کنید، بلکه ایده های جدیدی نیز برای پروژه های آینده به دست خواهید آورد. جامعه اسکرچ یک منبع بزرگ از الهام و پشتیبانی است که می توانید از آن بهره مند شوید. این مراحل گام به گام، شما را در مسیر تبدیل شدن از یک مبتدی به یک کاربر ماهر اسکرچ یاری خواهد کرد.
درک کردن بلوک های اسکرچ
قلب تپنده برنامه نویسی در اسکرچ، بلوک های کد آن هستند که هر کدام کاربرد خاصی دارند و به دسته های مختلفی تقسیم می شوند. آشنایی با این دسته ها و وظایف هر بلوک، کلید تسلط بر اسکرچ است. بلوک های “حرکت” (Motion) مسئول جابه جایی اسپرایت ها (شخصیت ها یا اشیاء) در صحنه (Stage) هستند. با استفاده از این بلوک ها می توانید اسپرایت خود را به جلو، عقب، بالا یا پایین حرکت دهید، یا حتی آن را بچرخانید.
بلوک های “کنترل” (Control) برای ایجاد شرط ها و حلقه ها به کار می روند و به شما این امکان را می دهند که تصمیمات منطقی را در برنامه خود بگنجانید. این بلوک ها شامل دستوراتی برای تکرار عملیات (Loop)، ایجاد تاخیر، و اجرای کد بر اساس یک شرط خاص (Conditional) هستند. بلوک های “ظاهر” (Looks) برای تغییر شکل، اندازه، رنگ و نمایش اسپرایت ها و صحنه ها استفاده می شوند و به شما اجازه می دهند تا جلوه های بصری جذابی ایجاد کنید.
بلوک های “صدا” (Sound) برای پخش موسیقی، افکت های صوتی و حتی ضبط صدا در پروژه ها کاربرد دارند و بعد صوتی به کار شما می بخشند. در نهایت، بلوک های “رویدادها” (Events) باعث می شوند که برنامه شما به ورودی های مختلف کاربر نظیر کلیک ماوس، فشردن کلیدهای صفحه کلید، یا شروع برنامه پاسخ دهد. درک عمیق این بلوک ها و نحوه ترکیب آن ها با یکدیگر، پایه و اساس ساخت هر پروژه پیچیده ای در اسکرچ است.
ساخت اولین پروژه
برای ساخت اولین پروژه خود در اسکرچ، پس از ورود به محیط ویرایشگر، با سه بخش اصلی مواجه می شوید: مرحله (Stage) که محلی است برای مشاهده انیمیشن ها و اتفاقات، ناحیه اسکریپت (Script Area) که بلوک های کد را در آن کنار هم قرار می دهید، و پالت بلوک ها (Block Palette) که مجموعه ای از بلوک های برنامه نویسی را در خود جای داده است. شروع کار با یک پروژه ساده، مانند متحرک کردن یک اسپرایت، بهترین راه برای آشنایی عملی با این محیط است.
به عنوان مثال، برای ساخت یک انیمیشن ساده که یک شخصیت (اسپرایت) را به حرکت در می آورد، ابتدا یک اسپرایت از کتابخانه اسکرچ انتخاب کرده یا خودتان آن را طراحی کنید. سپس، از دسته بلوک های “حرکت” (Motion) برای جابه جایی اسپرایت، از بلوک های “صدا” (Sound) برای افزودن افکت صوتی و از بلوک های “کنترل” (Control) برای مدیریت زمان بندی و تکرار حرکات استفاده می کنید. در نهایت، می توانید موسیقی یا صدای پس زمینه ای را به پروژه خود اضافه کنید تا تجربه تعاملی تری ایجاد شود و پروژه شما جان بگیرد.
اسکرچ با رابط کاربری بصری و بلوک های کد قابل فهم، فرآیند یادگیری برنامه نویسی را به یک تجربه خلاقانه و سرگرم کننده برای تمامی سنین تبدیل می کند.
این فرآیند ساده، به شما کمک می کند تا مفهوم توالی دستورات و ارتباط بین بلوک ها را به خوبی درک کنید. با هر بار اجرای پروژه و مشاهده نتایج، می توانید بلوک ها را تغییر دهید و تأثیر آن ها را بر رفتار اسپرایت مشاهده کنید. این رویکرد عملی، تفکر منطقی و حل مسئله را در شما تقویت می کند و شما را برای ساخت پروژه های پیچیده تر در آینده آماده می سازد. اولین پروژه شما، نقطه آغازین ماجراجویی شما در دنیای برنامه نویسی اسکرچ خواهد بود.
پروژه های نمونه ای که با اسکرچ می توانید بسازید
یکی از جذابیت های اصلی اسکرچ، گستردگی پروژه های عملی است که می توان با آن ساخت. برای شروع کار با اسکرچ، نیازی نیست که یک نابغه برنامه نویسی باشید؛ تنها کافی است ایده ای در ذهن داشته باشید تا با کشیدن و رها کردن بلوک های کد، آن را به واقعیت تبدیل کنید. این قابلیت، اسکرچ را به ابزاری عالی برای پرورش خلاقیت و نوآوری تبدیل کرده است. می توانید از پروژه های ساده اسکرچ شروع کنید و به تدریج به سمت ایده های پیچیده تر حرکت کنید.
مثال هایی از پروژه های اسکرچی که می توانید بسازید، شامل موارد زیر است: ساخت یک بازی ساده مانند «پینگ پنگ» که در آن دو راکت و یک توپ با یکدیگر تعامل دارند و امتیازات ثبت می شوند. طراحی انیمیشن هایی با کاراکترهای بامزه و جذاب که داستان های کوتاه را روایت می کنند، یا خلق داستان های تعاملی که کاربر می تواند با انتخاب های خود مسیر داستان را تغییر دهد و تجربه متفاوتی داشته باشد.
همچنین، می توانید پروژه های موزیکال و سرگرم کننده طراحی کنید که در آن اسپرایت ها با نت های موسیقی هماهنگ شده و جلوه های بصری جذابی ایجاد می کنند. این پروژه ها نه تنها مهارت های برنامه نویسی شما را تقویت می کنند، بلکه به شما کمک می کنند تا ایده های خلاقانه خود را به نمایش بگذارید و با جامعه جهانی اسکرچ به اشتراک بگذارید. هر پروژه جدید، فرصتی برای یادگیری مفاهیم پیشرفته تر و بهبود مهارت های حل مسئله شماست.
حرفه ای تر شوید پروژه های پیچیده تر در اسکرچ
پس از تسلط بر مفاهیم پایه و ساخت پروژه های ساده، زمان آن است که وارد دنیای پروژه های پیچیده تر در اسکرچ شوید و مهارت های برنامه نویسی خود را ارتقا دهید. یکی از راه های کلیدی برای افزودن پیچیدگی و پویایی به پروژه ها، استفاده از متغیرها و عملگرها است. متغیرها به شما این امکان را می دهند که مقادیر مختلفی مانند امتیاز بازیکن در یک بازی، تعداد جان ها، یا حتی نام کاربر را ذخیره و مدیریت کنید. برای مثال، در یک بازی ساده، هر بار که کاربر یک شیء را جمع آوری می کند، امتیاز او با استفاده از یک متغیر افزایش می یابد و این تغییر بلافاصله در صفحه نمایش داده می شود.
همچنین، عملگرها به شما اجازه می دهند تا محاسبات ریاضی (مانند جمع، تفریق، ضرب، تقسیم) و منطقی (مانند بزرگتر، کوچکتر، مساوی) را در پروژه های خود انجام دهید. این قابلیت ها، امکان ایجاد منطق های پیچیده تر و واکنش های پویا تر را فراهم می کنند. برای مثال، می توانید شرطی تعریف کنید که اگر امتیاز بازیکن به حد معینی رسید، بازی به مرحله بعدی برود یا یک پیام خاص نمایش داده شود. این ترکیب متغیرها و عملگرها، پروژه های شما را از حالت ایستا خارج کرده و آن ها را به تجربیات تعاملی و جذاب تبدیل می کند.
با استفاده از این ابزارها، می توانید بازی های پیچیده تر با سیستم امتیازدهی، انیمیشن های داستانی با انتخاب های متعدد کاربر، و برنامه های آموزشی تعاملی بسازید. این قابلیت ها به شما کمک می کنند تا پروژه های حرفه ای تری بسازید که نه تنها جذاب تر هستند، بلکه کاربران بیشتری را نیز به خود جذب می کنند و تجربه کاربری غنی تری ارائه می دهند. تسلط بر متغیرها و عملگرها، گام مهمی در مسیر تبدیل شدن به یک برنامه نویس پیشرفته اسکرچ است.
بلوک های پیشرفته تر اضافه کنید
برای اینکه پروژه های اسکرچ شما از حالت ساده خارج شده و به سطوح بالاتری از تعامل و پیچیدگی برسند، باید با بلوک های پیشرفته تر آشنا شوید و از آن ها بهره ببرید. بلوک های “حسگر” (Sensing) ابزاری قدرتمند برای افزودن تعامل به پروژه های شما هستند. با استفاده از این بلوک ها، می توانید برنامه ای بنویسید که به ورودی های مختلف کاربر یا محیط واکنش نشان دهد. برای مثال، می توانید اسپرایتی را طراحی کنید که با کلیک ماوس روی آن، حرکت خاصی انجام دهد، یا با فشار دادن کلیدهای صفحه کلید، شخصیت بازی را کنترل کنید.
این بلوک ها همچنین می توانند رنگ ها را تشخیص دهند، فاصله بین اسپرایت ها را بسنجند یا حتی از میکروفون برای تشخیص صدا استفاده کنند. علاوه بر حسگرها، بلوک های “کنترل” پیشرفته مانند حلقه های “همیشه” (Forever) و “تکرار” (Repeat) و شرط های “اگر-آنگاه” (If-Then) و “اگر-آنگاه-وگرنه” (If-Then-Else) به شما این امکان را می دهند که منطق پیچیده تری به پروژه های خود اضافه کنید. با استفاده از این بلوک ها، می توانید رفتارهای مختلفی را در برنامه پیاده سازی کنید که بر اساس شرایط خاص تغییر می کنند.
اسکرچ، با الهام از MIT Media Lab، نه تنها ابزاری برای کدنویسی است، بلکه پلتفرمی برای پرورش تفکر محاسباتی، خلاقیت و مهارت های حل مسئله در تمامی افراد علاقه مند به برنامه نویسی است.
برای مثال، می توانید یک بازی بسازید که در آن اگر شخصیت با مانعی برخورد کرد (با استفاده از بلوک حسگر تشخیص رنگ)، جان خود را از دست بدهد (با استفاده از بلوک شرط). ترکیب این بلوک های پیشرفته با متغیرها و عملگرها، امکان ساخت بازی های پیچیده، شبیه سازی های آموزشی، و داستان های تعاملی با سطوح مختلف دشواری را فراهم می آورد. این بلوک ها، ابزارهای اصلی برای پیاده سازی ایده های بلندپروازانه شما در محیط اسکرچ هستند.
منابع معتبر برای یادگیری بیشتر اسکرچ
برای اینکه بتوانید دانش خود را در زمینه اسکرچ گسترش دهید و فراتر از پروژه های پایه پیش بروید، بهره گیری از منابع آموزشی معتبر اهمیت زیادی دارد. این منابع به شما کمک می کنند تا با تکنیک های پیشرفته تر آشنا شوید، ایده های جدیدی برای پروژه های خود پیدا کنید و از تجربیات دیگران بهره مند شوید. یکی از کامل ترین و اصلی ترین مراجع، سایت رسمی اسکرچ (scratch.mit.edu) است.
این وب سایت نه تنها محیط برنامه نویسی را در اختیار شما قرار می دهد، بلکه حاوی هزاران پروژه نمونه، آموزش های گام به گام و یک جامعه فعال از کاربران است که می توانید با آن ها تعامل داشته باشید. کتاب های معرفی شده توسط MIT Scratch نیز منابع بسیار خوبی هستند که مفاهیم را به صورت عمیق تر و ساختارمند توضیح می دهند و تمرین های عملی ارائه می دهند. این کتاب ها برای سطوح مختلف، از مبتدی تا پیشرفته، طراحی شده اند.
کانال های یوتیوب نیز منبعی غنی از آموزش های ویدیویی رایگان هستند. بسیاری از مربیان و برنامه نویسان، آموزش های پروژه محور و نکات کاربردی را در این پلتفرم به اشتراک می گذارند که می تواند برای یادگیری بصری بسیار مفید باشد. علاوه بر این، دوره های آموزشی آنلاین، چه رایگان و چه پولی، فرصت های عالی برای یادگیری ساختارمند و پروژه محور فراهم می کنند. این دوره ها اغلب توسط متخصصین طراحی شده اند و شامل تمرین ها و پروژه های عملی برای تقویت مهارت های شما هستند. استفاده ترکیبی از این منابع، به شما کمک می کند تا به یک متخصص واقعی در اسکرچ تبدیل شوید.
سوالات متداول درباره آموزش اسکرچ
اسکرچ برای چه گروه سنی مناسب است؟
اسکرچ به طور خاص برای کودکان بالای ۷ سال، نوجوانان و حتی بزرگسالانی که هیچ پیش زمینه ای در برنامه نویسی ندارند، طراحی شده است. این ابزار به عنوان بهترین نقطه شروع برای ورود به دنیای برنامه نویسی شناخته می شود.
آیا اسکرچ فقط برای کودکان طراحی شده؟
خیر. با اینکه تمرکز اصلی اسکرچ بر آموزش برنامه نویسی به کودکان و نوجوانان است، اما برای هر فردی که بخواهد مفاهیم برنامه نویسی را از پایه بیاموزد، اسکرچ یک ابزار قدرتمند و بسیار کاربردی محسوب می شود.
آیا یادگیری اسکرچ به یادگیری زبان های دیگر کمک می کند؟
بله. اسکرچ پایه ای قوی از مفاهیم اساسی برنامه نویسی مانند الگوریتم، شرط، حلقه، متغیر و توابع را آموزش می دهد که برای یادگیری زبان های برنامه نویسی پیشرفته تر نظیر پایتون یا جاوا اسکریپت ضروری هستند.